कविता देवी तथा कविता बुंदेलखंडी या एक भारतीय पत्रकार आणि वृत्त प्रस्तुतकर्ता आहेत. स्त्रीवादी न्यूझ नेटवर्क खबर लहरियाची मुख्य संपादक आणि सह-संस्थापक आहेत.[१] एडिटर गिल्ड ऑफ इंडियाच्या सदस्य झालेल्या देवी या पहिल्या दलित सदस्य होत्या.[२][३]

जीवन संपादन

कविता देवी यांचा जन्म उत्तर प्रदेशातील बांदा जवळील कुंजन पूर्वा या दुर्गम गावात दलित शेतकरी कुटुंबात झाला. सहा मुलांपैकी सर्वात मोठ्या, त्यांचे वयाच्या 12 व्या वर्षी लग्न झाले आणि त्यांना कोणतेही औपचारिक शिक्षण मिळाले नाही. देवी सांगतात की एका गैर-सरकारी संस्थेने (एनजीओ) तिच्या गावात एक केंद्र उघडले होते जिथे त्यांनी सहा महिने शिक्षण घेतले. अशा प्रकारे शिक्षण घेतलेली त्या त्यांच्या गावातील पहिली महिला असल्याचे नोंदवले जाते. नंतरच्या वर्षांमध्ये, त्यांनी पदवीचे शिक्षण पूर्ण केले आणि पत्रकारितेत मास्टर ऑफ आर्ट्स मिळवले.[४][५]

2002 मध्ये, अन्य सात महिलांसह त्यांनी खबर लहरियाची सह-स्थापना केली. यामध्ये निरंतर नावाच्या एनजीओचे सहकार्य लाभले तसेच, दोराबजी टाटा ट्रस्ट, नॅशनल फाउंडेशन ऑफ इंडिया आणि दलित फाउंडेशन यांच्याकडून निधी उपलब्ध झाला.[६]

2004 मध्ये त्या उत्कृष्ट महिला प्रसारकांसाठी चमेली देवी जैन पुरस्काराचे मानकरी ठरल्या. 2014 पर्यंत, पेपरच्या सहा आवृत्त्या होत्या आणि सुमारे 40 महिलांचे पत्रकार कर्मचारी होते. बिझनेस स्टँडर्डने उत्तर प्रदेश आणि बिहार राज्यांतील बुंदेलखंड आणि अवध या गरीब ग्रामीण भागातील लोकांचा आधार बनल्याचे वर्णन केले आहे.[७][८]

संदर्भ संपादन

  1. ^ "'नाम'मुद्रा : लढवय्यी पत्रकार". eSakal - Marathi Newspaper. 2022-03-07 रोजी पाहिले.
  2. ^ Swaddle, The (2020-10-31). "Tell Me More: Talking Media Ethics and Representation With Kavita Devi, Editor of Khabar Lahariya". The Swaddle (इंग्रजी भाषेत). 2022-03-07 रोजी पाहिले.
  3. ^ "A model for rooted, inclusive journalism | Opinion". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 2020-10-16. 2022-03-07 रोजी पाहिले.
  4. ^ "'People wouldn't think of me as a journalist': Kavita Devi, editor-in-chief, Khabar Lahariya". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 2019-11-09. 2022-03-07 रोजी पाहिले.
  5. ^ Team, T. B. I. (2021-02-05). "This Woman Was Married off at 12. Today She Runs an All-Women Rural News Network". The Better India (इंग्रजी भाषेत). 2022-03-07 रोजी पाहिले.
  6. ^ Hazra, Nivedita; Hazra, Nivedita (2019-11-10). "In Conversation With Kavita Devi: The Editor-In-Chief Of Khabar Lahariya". Feminism In India (इंग्रजी भाषेत). 2022-03-07 रोजी पाहिले.
  7. ^ "Journalists who cover the remotest parts of rural India have now reached the Oscars". privateer.cc (इंग्रजी भाषेत). Archived from the original on 2022-03-07. 2022-03-07 रोजी पाहिले.
  8. ^ IANS (2014-03-02). "Khabar Lahariya: Making rural media a force for change (Media Feature)".