आवश्यक औषधांची यादी
या लेखात जागतिक आरोग्य संघटनेने बनविलेल्या आवश्यक औषधांची नमुना यादी दिलेली आहे. या संघटनेने आवश्यक औषधांची व्याख्या अशी केलेली आहे : "बहुसंख्य लोकांच्या आरोग्यरक्षणाच्या गरजा पूर्ण करणारी औषधे; याचसाठी लोकसमूहाला परवडेल अशा किंमतीला ही औषधे सदासर्वदा पुरेशा प्रमाणात आणि उचित मात्रेमध्ये उपलब्ध असावयास हवीत."
प्रस्तुत यादीतील औषधे आवश्यक औषधांच्या यादीच्या सतराव्या आवृत्तीतील आहेत (मार्च २०११).
संवेदनाहारके संपादन
सामान्य संवेदनाहारके व प्राणवायू संपादन
अंतःश्वसनी औषधे
अंतःक्षेपणी औषधे
स्थानीय संवेदनाहारके संपादन
पूरक यादी
शस्त्रक्रियापूर्व तयारी औषधे आणि अल्पकालिक उपशामके संपादन
वेदनाशामके, ज्वररोधके, अ-स्टेरॉइडी दाहरोधक औषधे, संधिवाताच्या उपचारात वापरली जाणारी औषधे आणि संधिवाताभ व्याधींमधील व्याधी-सुधारक औषधे संपादन
अ-ओपिऑइडी आणि अ-स्टेरॉइडी दाहरोधक औषधे संपादन
पूरक यादी
ओपिऑइड वेदनाशामके संपादन
संधिवाताच्या उपचारात वापरली जाणारी औषधे संपादन
संधिवाताभ व्याधींमध्ये वापरली जाणारी व्याधी-सुधारक औषधे संपादन
पूरक यादी
अधिहर्षतारोधी आणि अत्यधिहर्षतेत वापरली जाणारी औषधे संपादन
प्रतिविषे आणि विषबाधांमध्ये वापरली जाणारी इतर द्रव्ये संपादन
अविशिष्ट संपादन
- सक्रियित कोळसा
विशिष्ट संपादन
- असिटिलसिस्टिन
- अॅट्रपिन
- कॅल्शिअम ग्लुकोनेट
- मेथिलथायोनिनिअम क्लोराइड (मिथिलिन ब्ल्यू)
- नॅलक्सोन
- पेनिसिलमीन
- पोटॅशिअम फेरिक हेग्झसायनो-फेरेट (प्रशिअन ब्ल्यू)
- सोडिअम नायट्राइट
- सोडिअम थायोसल्फेट
पूरक यादी
अपस्माररोधके संपादन
- कार्बमॅझपीन
- डायाझेपॅम
- लोरॅझेपॅम
- मॅग्नेशिअम सल्फेट
- फीनोबार्बिटॉल
- फेनिटॉइन
- वॅल्प्रॉइक अॅसिड (सोडिअम वॅल्प्रोएट)
पूरक यादी
संक्रमणरोधक औषधे संपादन
हेल्मिंथरोधके संपादन
आंत्रीय हेल्मिंथरोधके संपादन
तंतुकृमिरोधके संपादन
भिन्नकायरोधके व इतर पर्णाभकृमिरोधी औषधे संपादन
पूरक यादी
जिवाणूनाशके संपादन
बीटा लॅक्टम औषधे संपादन
- अमॉक्सिसिलिन
- अमॉक्सिसिलिन + क्लॅवलॅनिक अॅसिड
- अॅम्पिसिलिन
- बेंझथिन बेंझाईलपेनिसिलिन
- बेंझिलपेनिसिलिन
- सेफालेक्झिन
- सेफाझोलिन
- सेफिग्झिम
- सेफट्राअॅक्सोन
- क्लॉक्ससिलिन
- फेनॉक्सीमेथिलपेनिसिलिन
- प्रोकेन बेंझिलपेनिसिलिन
पूरक यादी
इतर जिवाणूनाशके संपादन
- अॅझिथ्रोमायसिन
- क्लोरम्फेनिकल
- सिप्रोफ्लॉक्ससिन
- क्लरिथ्रोमायसिन
- डॉक्सिसायक्लिन
- इरिथ्रमायसिन
- जेन्टमायसिन
- मेट्रनायडझोल
- नायट्रोफ्युरॅन्टोइन
- स्पेक्टिनोमायसिन
- सल्फामिथोग्झझोल + ट्रायमेथप्रिम
- ट्रायमेथप्रिम
पूरक यादी
कुष्ठरोगरोधी औषधे संपादन
क्षयरोगरोधी औषधे संपादन
- एथम्ब्युटॉल
- एथम्ब्युटॉल + आयसोनायाझिड
- एथम्ब्युटॉल + आयसोनायाझिड + पायरझिनमाइड + रायफम्पिसिन
- एथम्ब्युटॉल + आयसोनायाझिड + रायफम्पिसिन
- आयसोनायाझिड
- आयसोनायाझिड + पायरझिनमाइड + रायफम्पिसिन
- आयसोनायाझिड + रायफम्पिसिन
- पायरझिनमाइड
- रिफाब्युटिन
- रायफम्पिसिन
- स्ट्रेप्टोमायसिन
पूरक यादी
कवकरोधी औषधे संपादन
पूरक यादी
विषाणूरोधक औषधे संपादन
सर्पीरोधक औषधे संपादन
रिट्रोवायरलरोधके संपादन
न्युक्लिओसाईड/न्युक्लिओटाईड रिवर्स ट्रांस्क्रिप्टेज प्रतिबंधके संपादन
- अॅबकवीर
- डायडॅनसीन
- एम्ट्रिसिबॅटिन
- लॅमिव्युडिन
- स्टॅव्युडिन
- टेनफवीर डायसोप्रॉक्सिल फ्युमरेट
- झिडोव्युडीन
नॉन-न्युक्लिओसाईड रिवर्स ट्रांस्क्रिप्टेज प्रतिबंधके संपादन
प्रोटिएज प्रतिबंधके संपादन
निश्चित-मात्रा मिश्रणे
- एफाविरेंझ + एम्ट्रिसिटबिन + टेनफवीर
- एम्ट्रिसिटबिन + टेनफवीर
- लॅमिव्युडीन + नेविरॅपिन + स्टॅव्युडीन
- लॅमिव्युडीन + नेविरॅपिन + झिडोव्युडीन
- लॅमिव्युडीन + झिडोव्युडीन
इतर विषाणूरोधके संपादन
प्रोटोझोआरोधी औषधे संपादन
अमिबारोधी व जिआर्डिआरोधी औषधे संपादन
गूढकशतारोधी औषधे संपादन
हिवतापरोधी औषधे संपादन
निवारक उपचारासाठी संपादन
- अॅमोडायक्विन
- आर्टेमेथर
- आर्टेमेथर + ल्युमफॅंट्रिन
- आर्टेसनेट
- आर्टेसनेट + अॅमोडायक्विन
- क्लोरोक्विन
- डॉक्सिसायक्लिन
- मेफ्लक्विन
- प्रिमाक्विन
- क्विनिन
- सल्फाडॉक्सिन + पायरिमेथमिन
रोगप्रतिबंधासाठी संपादन
न्यूमोसिस्टॉसिसरोधी व टॉक्सोप्लाज्मोसिसरोधी औषधे संपादन
पूरक यादी
असिकायरोधी औषधे संपादन
आफ्रिकी असिकायता संपादन
पहिल्या टप्प्यातील औषधे
दुसऱ्या टप्प्यातील औषधे
पूरक यादी
अमेरिकी असिकायता संपादन
अर्धशिशीरोधी औषधे संपादन
तीव्र उबळीतील उपचारासाठी संपादन
रोगप्रतिबंधासाठी संपादन
नववृद्धीरोधके, प्रतिक्षमताप्रतिबंधके आणि उपशामक परिचर्येतील औषधे संपादन
प्रतिक्षमताप्रतिबंधक औषधे संपादन
पेशीबाधक आणि सहायक औषधे संपादन
पूरक यादी
- अॅलोप्युरिनॉल
- अॅस्पर्जिनेज
- ब्लिओमायसिन
- कॅल्शिअम फोलिनेट
- कार्बोप्लॅटिन
- क्लोरॅंब्युसिल
- सायक्लोफॉस्फमाईड
- सायटरबीन
- डकारबझीन
- डॅक्टिनोमायसिन
- डॉनोरुबिसिन
- डॉसटॅक्सेल
- डॉक्सोरुबिसिन
- एटोपसाईड
- फ्लुरोयुरसिल
- हायड्रॉक्सिकार्बमाईड
- एफॉस्फमाईड
- मर्कॅप्टोप्युरिन
- मेस्ना
- मेथोट्रेक्सेट
- पॅक्लिटॅक्सेल
- प्रोकार्बझिन
- थायोग्वानिन
- विनब्लास्टीन
- विनक्रिस्टीन
संप्रेरके व प्रतिसंप्रेरके संपादन
पूरक यादी
उपशामक परिचर्येतील औषधे संपादन
पार्किन्सन व्याधीरोधी औषधे संपादन
रक्तावर परिणाम करणारी औषधे संपादन
रक्तक्षयरोधी औषधे संपादन
क्लथन प्रभावित करणारी औषधे संपादन
पूरक यादी
हिमोग्लोबिनोपथीतील औषधे संपादन
पूरक यादी
रक्त उत्पादिते आणि रक्तद्रव्य पर्यायके संपादन
रक्तद्रव पर्यायके संपादन
विशेष उपयोगासाठी रक्तद्रव्य अंश संपादन
पूरक यादी
- घटक ८ खुराक
- घटक ९ संमिश्र (क्लथन घटक, २, ७, ९, १०)
- मानवी सामान्य इम्युनोग्लोब्युलिन
हृदसंवहनी औषधे संपादन
हृदशूलरोधी औषधे संपादन
अतालतारोधी औषधे संपादन
पूरक यादी
उच्चरक्तदाबरोधी औषधे संपादन
पूरक यादी
हृदनिष्फलतेत वापरली जाणारी औषधे संपादन
पूरक यादी
घनास्त्रतारोधी औषधे संपादन
पूरक यादी
मेदनाशक घटक संपादन
त्वचाशास्त्रीय औषधे (स्थानीय) संपादन
कवकरोधी औषधे संपादन
संक्रमणरोधी औषधे संपादन
दाहरोधी व कंडरोधी औषधे संपादन
त्वचा विभेदन व वृद्धीवर परिणाम करणारे घटक संपादन
खरुजनाशके व ऊवानाशके संपादन
नैदानिक घटक संपादन
नेत्रशास्त्रीय औषधे संपादन
रेडिओकॉन्ट्रास्ट माध्यमे संपादन
पूरक यादी
जंतुनाशके व पूतिरोधके संपादन
पूतिरोधके संपादन
जंतुनाशके संपादन
- क्लोरिन संयुग
- क्लोरॉक्सीलेनॉल
- ग्लुटरल
मूत्रले संपादन
पूरक यादी
जठर-आंत्रीय औषधे संपादन
पूरक यादी
व्रणरोधी औषधे संपादन
वांतीरोधी औषधे संपादन
दाहरोधी औषधे संपादन
पूरक यादी
रेचके संपादन
अतिसारातील औषधे संपादन
मौखिक पुनर्जलन संपादन
बालकांमधील अतिसारातील औषधे संपादन
संप्रेरके, इतर अंतःस्रावी औषधे आणि गर्भधारणारोधके संपादन
अधिवृक्कीय संप्रेरके व संश्लेषित पर्यायके संपादन
पौरुषजने संपादन
पूरक यादी
गर्भधारणारोधके संपादन
मौखिक संप्रेरकी गर्भधारणारोधके संपादन
अंतःक्षेपी संप्रेरकी गर्भधारणारोधके संपादन
- एस्ट्राडिऑल सायपिअनेट + मेड्रॉक्सिप्रोजेस्टरॉन अॅसिटेट
- मेड्रॉक्सिप्रोजेस्टरॉन अॅसिटेट
- नॉरएथिस्टेरॉन एनॅन्टेट
गर्भाशयांतर साधने संपादन
मार्गरोधन पद्धती संपादन
आरोपणीय गर्भधारणारोधके संपादन
एस्ट्रजने संपादन
इंशुलिने व मधुमेहातील इतर औषधे संपादन
- ग्लिबेनक्लमाईड
- ग्लुकगॉन
- इंशुलिन अंतःक्षेपण (विद्राव्य)
- मध्यम-क्रियाकारी इंशुलिन
- मेटफॉर्मिन
पूरक यादी मेटफॉर्मिन
अंडनिषेचन प्रेरके संपादन
पूरक यादी
प्रगर्भरक्षी संपादन
अवटू संप्रेरके आणि अवटूरोधी औषधे संपादन
पूरक यादी
प्रतिक्षमताशास्त्राशी संबंधित संपादन
नैदानिक घटक संपादन
- ट्युबर्क्युलिन, विशुद्धित प्रथिन व्युत्पन्न
रक्तजले व इम्युनोग्लोब्युलिन्स संपादन
- ॲंटि-डी इम्युनोग्लोब्युलिन (मानवी)
- प्रतिधनुर्वात इम्युनोग्लोब्युलिन (मानवी)
- प्रतिसर्पविष इम्युनोग्लोब्युलिन
- घटसर्प प्रतिविष
- अलर्क इम्युनोग्लोब्युलिन
लसी संपादन
- बीसीजी लस
- पटकी लस
- घटसर्प लस
- हिमोफिलस इंफ्लुएंझी प्रकार ब लस
- यकृतदाह अ लस
- यकृतदाह ब लस
- शीतज्वर लस
- जपानी मस्तिष्कशोथ लस
- गोवर लस
- मेनिंगोकोकल मस्तिष्कावरणशोथ लस
- गालगुंड लस
- डांग्या खोकला लस
- न्युमोकॉकल लस
- पोलिओ लस
- अलर्क लस
- रोटावायरस लस
- रुबेला लस
- धनुर्वात लस
- विषमज्वर लस
- कांजिण्या लस
- पीतज्वर लस
स्नायू शिथिलके (परिघ-क्रियाकारी) आणि कोलिनेस्टरेज प्रतिबंधके संपादन
पूरक यादी
नेत्रशास्त्रीय घटक संपादन
संक्रमणरोधी घटक संपादन
दाहरोधी घटक संपादन
स्थानीय संवेदनाहारके संपादन
बाहुलीआकुंचके आणि काचबिंदूरोधी औषधे संपादन
बाहुलीविस्फारके संपादन
पूरक यादी
शीघ्रप्रसवी व शीघ्रप्रसवरोधी संपादन
शीघ्रप्रसवी संपादन
पूरक यादी
- मिफेप्रस्टोन-मिसोप्रस्टॉल (राष्ट्रीय विधींनी परवानगी दिलेली असल्यास आणि सांस्कृतिकदृष्ट्या स्वीकारार्ह असल्यास)
शीघ्रप्रसवरोधी संपादन
उदरच्छद व्याश्लेषण द्रावण संपादन
पूरक यादी
- उदरच्छदांतर्गत व्याश्लेषण द्रावण (समुचित घटकांचे)
मानसिक व वर्तनविषयक व्याधींमधील औषधे संपादन
दुर्मनस्कता व्याधींमध्ये वापरली जाणारी औषधे संपादन
पूरक यादी
भावस्थिती व्याधींमध्ये वापरली जाणारी औषधे संपादन
अवसाद व्याधींमध्ये वापरली जाणारी औषधे संपादन
पूरक यादी
द्विध्रुवी व्याधींमधील औषधे संपादन
चिंता व्याधींमधील औषधे संपादन
कल्पना-क्रिया अनिवार्यता व्याधीतील औषधे संपादन
मानससक्रिय द्रव्य वापरातील औषधे संपादन
- निकोटिन प्रतिस्थापन उपचार
पूरक यादी
श्वसनमार्गावर कार्य करणारी औषधे संपादन
दमारोधी आणि दीर्घकालिक अवरोधी फुफ्फुसरोगातील औषधे संपादन
पाणी, इलेक्ट्रोलाईट व आम्ल-विम्ल गडबडी दुरुस्त करणारी द्रावणे संपादन
मौखिक संपादन
परांत्रीय संपादन
- ग्लुकोज
- सोडिअम क्लोराईडसह ग्लुकोज
- पोटॅशिअम क्लोराईड
- सोडिअम क्लोराईड
- सोडिअम हायड्रोजन कार्बोनेट
- सोडिअम लॅक्टेट संयुग द्रावण
इतर संपादन
- अंतःक्षेपणासाठी पाणी
जीवनसत्त्वे व खनिजे संपादन
- अस्कॉर्बिक अॅसिड
- कोलेकॅल्सिफरॉल
- अर्गोकॅल्सिफरॉल
- आयोडिन
- निकोटिनमाईड
- पायरिडॉक्सिन
- रेटिनॉल
- रायबोफ्लेविन
- सोडिअम फ्लुराईड
- थायमिन
पूरक यादी
बालकांमधील कान, नाक आणि घशाच्या व्याधींसाठी संपादन
नवजात परिचर्येसाठी विशिष्ट औषधे संपादन
पूरक यादी