वडील हा मानवी कुटुंबातील अपत्याचा पुल्लिंगी जन्मदाता असतो. अपत्याच्या स्त्रीलिंगी जन्मदात्रीस आई म्हणतात. मराठी भाषेत वडिलांना उद्देशून अप्पा, बाबा, अण्णा, दादा, भाऊ असेही संबोधनेही वापरली जातात. बाबाचे प्रेम दिसून येत नाही. वडिलांच्या संबंधांव्यतिरिक्त आपल्या मुलाचे पालक, कायदेशीर आणि सामाजिक नातेसंबंध असावेत ज्यात विशिष्ट अधिकार आणि जबाबदाऱ्या असतात. एखाद्या ज्येष्ठ पित्याकडे त्याच्याकडून उद्भवलेल्या मुलास कायदेशीर बंधने असू शकतात, जसे की आर्थिक मदतीचे बंधन, एक मूलधातूचा म्हणा.

विशेषण "पित्याचे" म्हणजे एका पित्यासाठी आणि माता साठी "मातृभाषेशी तुलना करणे". "पित्याला" क्रियापद म्हणजे "बाप" असे नाव असलेल्या एका बाळाला जन्म देणे. जीवशास्त्रीय पूर्वजांनी शुक्राणू कोशिकाद्वारे त्यांच्या मुलाच्या लिंगाचे निर्धारण केले आहे ज्यात त्यात एक्स गुणसूत्र (स्त्री) किंवा युवराम गुणसूत्र (पुरुष) आहे. बाबा (पिता), बाबा, पापा, आणि पॉप हे प्रेमळ शब्द आहेत. कोणत्याही मुलाचे पहिले नर रोल मोडेल हे त्याचे पिताच असतात. एखादा मुलगा खेळता खेळता पडतो तर तो आई ग..! गागतो,पण संकाटाच्या वेळी त्याला बाप आठवतो. एखादा मोठा 'साप'बघितला तर तो बाप रे...! असा गागतो. संटातुन सोडवायला बापच लागतो. आई लगेच रडुन देते पण तो बापाच रडला तर घर कोन सांभाळेल. बाप तेव्हा रडतो जेव्हा मुलगी सासरी जात असते बाप.....! आई ही जन्म देते बाप हा जीवनभर सांभाळतो. बाप हा शब्द खूप प्रेमळ आहे

अर्थच्छटा संपादन

मराठीत वडील या शब्दाचे दोन अर्थ होतात : पहिला अर्थ पिता, तर दुसरा अर्थ म्हणजे वयाने मोठा असणे असा होय.वडील हे घरातील कर्ते असतात.त्यांचावर संपूर्ण कुटुंबाची जवाबदारी आसते.त्यांचे त्यांच्या कुटुंबावर प्रेम असते.

पित्याचे हक्क संपादन

आपल्या मुलांच्या बाबत पित्याचे अधिकार वेगवेगळ्या देशांच्या देशात भिन्न असतात जे सहसा त्या समाजात अपेक्षित भूमिका व कृतींचा स्तर दर्शवितो.

पितृत्वाची सुट्टी

पालक आपल्या नवीन जन्मलेल्या किंवा दत्तक मुलाला पाठिंबा देण्यासाठी वेळ काढतो तेव्हा पॅरेंटल रजा असतो. सशुल्क पितृत्व रजा १९७६ साली स्वीडन मध्ये पहिल्यांदा सुरू झाला आणि तो युरोपियन देशांपेक्षा निम्म्याहून अधिक देशांमध्ये दिला जातो.

बाल कस्टडी

वडिलांचा हक्क चळवळ जसे की फादर ४ न्याय म्हणजे कौटुंबिक न्यायालये वडिलांच्या विरोधात असतात.

बाल समर्थन

मुलांच्या मदतीने एका पालकाने दुस-याकडे पाठवल्या जाणा-या नियमित कालावधीचे पैसे दिले जातात; सामान्यतः ज्या पालकांना कस्टडी नाही अशा पालकांकडून दिले जाते.

पितृत्व फसवणूक

अंदाजे २% ब्रिटीशांना एखाद्या गैर-पितृद्याच्या घटनेच्या दरम्यान पितृसठीच्या फसवणूकचा अनुभव आलेला आहे, ज्यामुळे त्यांच्या मुलास त्यांचे जन्मजात शरीर मानले जाते.

संदर्भ संपादन

https://en.wikipedia.org/wiki/Father