"तेजोमेघ" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
छो r2.7.2) (सांगकाम्याने बदलले: az:Dumanlıq |
छोNo edit summary |
||
ओळ ४:
'''{{लेखनाव}}''' ([[इंग्लिश भाषा{{!}}इंग्लिश]]: Nebula; नेब्युला) हा धूळ, [[हायड्रोजन]], [[हेलिअम]] व आयनित वायूंपासून बनलेला आंतरतारकीय मेघ असतो. सुरूवातीला हे नाव कोणत्याही मोठ्या अवकाशीय वस्तूस देण्यात येई, उदाहरणार्थ [[आकाशगंगा{{!}}आकाशगंगेच्या]] पलीकडील [[दीर्घिका]].
([[
==इतिहास==
असे मानण्यास जागा आहे की [[दुर्बीण{{!}}दुर्बीणीच्या]] शोधापूर्वीही [[माया संस्कृती{{!}}माया लोकांना]] तेजोमेघांविषयी माहिती होती. मृगनक्षत्राच्या आसपास असलेल्या आकाशाच्या क्षेत्रासंबंधित असलेली एक लोककथा सिद्धांताचे समर्थन करते. कथेत असा उल्लेख आहे की धगधगत्या आगीच्या आसपास एक डाग आहे.<ref>क्रूप, एडवर्ड सी. (१९९९), [http://pqasb.pqarchiver.com/skyandtelescope/access/886319051.html?dids=886319051:886319051&FMT=CITE&FMTS=CITE:PAGE&date=Feb+1999&author=E+C+Krupp&desc=Igniting+the+Hearth Igniting the Hearth], Sky & Telescope (February): 94</ref>
ख्रिस्ताब्द १५० च्या दरम्यानच्या काळात [[क्लॉडियस टॉलेमियस]] (टॉलेमी) याने त्याच्या [[अल्मागेस्ट]] या पुस्तकाच्या सातव्या व आठव्या खंडात पाच तेजोमय दिसणार्या तार्यांची नोंद करून ठेवली आहे. त्याने [[सप्तर्षी]] व [[सिंह रास{{!}}सिंहराशी]] यांच्यादरम्यान एकही तारा नसलेल्या भागात असलेला तेजोमय प्रदेशही नोंदवला आहे. पहिल्या खर्या तेजोमेघाचा उल्लेख हा फारसी खगोलशास्त्रज्ञ [[अब्द अल्-रेहमान अल्-सुफी]] याच्या ''निश्चित तार्यांचे पुस्तक'' (९६४) या ग्रंथात सापडतो. [[
अज्ञात कारणांमुळे अल्-सुफी [[मृग तेजोमेघ{{!}}मृग तेजोमेघाची]] निरीक्षणे करण्यात अयशस्वी ठरला. नोव्हेंबर २६, १६१० रोजी निकोलास-क्लाऊडे फॅब्री द पेरिस्क याने दुर्बीण वापरून मृग तेजोमेघाचा शोध लावला. या तेजोमेघाचे निरीक्षण १६१८ मध्ये जोहान बाप्टिस्ट सायसॅट यानेदेखील केले होते. परंतु, या तेजोमेघावर सखोल संशोधन १६५९ मध्ये [[ख्रिस्तियान ह्युजेन्स]] याने करेपर्यंत झाले नाही, जो स्वतःस या तेजोमेघाचा शोधक माने.
|