"डॅलस" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
छो Unicodifying, replaced: #REDIRECT [[ → #पुनर्निर्देशन [[ using AWB |
Abhijitsathe (चर्चा | योगदान) छोNo edit summary |
||
ओळ १:
{{माहितीचौकट शहर
| नाव = डॅलस
| स्थानिक = San Antonio
| चित्र = TE-Collage Dallas.png
| ध्वज =Flag of Dallas.svg
| चिन्ह =Seal of Dallas.svg
| नकाशा१ = टेक्सास
| नकाशा२= अमेरिका
| देश = अमेरिकेची संयुक्त संस्थाने
| राज्य = [[टेक्सास]]
| स्थापना = [[२ फेब्रुवारी]], [[इ.स. १८५६]]
| महापौर =
| क्षेत्रफळ = ९९७.१
| उंची = ४३०
| लोकसंख्या_वर्ष = २०१०
| लोकसंख्या = ११,९७,८१६
| महानगर_लोकसंख्या = ६४,७७,३१५
| घनता = १,४२७.४
| वेळ = [[यूटीसी]] - ६:००
| वेब = [http://www.dallascityhall.com/ www.dallascityhall.com]
| latd = 32 | latm = 46 | lats = 58 | latNS = N
|longd = 96 | longm = 48 | longs = 14 | longEW = W
|nostub = yes
}}
{{गल्लत|डल्लेस आंतरराष्ट्रीय विमानतळ}}
'''डॅलस''' हे [[अमेरिकेची संयुक्त संस्थाने|अमेरिकेच्या]] [[टेक्सास]] राज्यातील तिसर्‍या क्रमांकाचे व अमेरिकेमधील नवव्या क्रमांकाचे मोठे शहर आहे. सुमारे ११.९८ लाख लोकसंख्या असलेले हे शहर ६४.७७ लाख वस्तीच्या व अमेरिकेमधील चौथ्या क्रमांकाच्या डॅलस-[[फोर्ट वर्थ]] महानगरामधील प्रमुख शहर आहे.<ref>[http://factfinder2.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?pid=DEC_10_NSRD_GCTPL2.US24PR&prodType=table U.S. Census Bureau table of metropolitan statistical areas]</ref><ref>Wikipedia article on metropolitan statistical areas [[:en:Table of United States Metropolitan Statistical Areas#cite note-PopEstCBSA-2]]</ref><ref>{{cite web | शीर्षक = Census: DFW adds more than 146,000 people | दुवा = http://economywatchblog.dallasnews.com/archives/2010/03/dfw-area-adds-more-than-146000.html| अ‍ॅक्सेसदिनांक =May 1, 2010}}</ref> ३७४ अब्ज डॉलर इतकी उलाढाल असलेली डॅलसची अर्थव्यवस्था अमेरिकेमध्ये सहाव्या क्रमांकावर आहे.<ref>{{cite web|शीर्षक =Gross Metropolitan Product|दुवा =http://greyhill.com/gross-metropolitan-product/|publisher=Greyhill Advisors|अ‍ॅक्सेसदिनांक =7 October 2011}}</ref>
टेक्सासच्या ईशान्य भागात [[इ.स. १८४१]] साली स्थापन झालेले डॅलस शहर [[खनिज तेल]] व [[कापूस|कापसाचे]] मोठे व्यापार व वाहतूक केंद्र म्हणून वर आले. आजच्या घडीला बँकिंग, दूरध्वनी, उर्जा, आरोग्यसेवा, इन्फॉर्मेशन टेक्नॉलॉजी इत्यादी वैविध्यपूर्ण उद्योगांचे महत्त्वाचे केंद्र असलेले डॅलस एक जागतिक शहर आहे.
==इतिहास==
==भूगोल==
डॅलस शहर टेक्सासच्या ईशान्य भागात ९९७ [[वर्ग किमी]] एवढ्या क्षेत्रफळाच्या भागावर वसले आहे.
===हवामान===
दक्षिण अमेरिकेमधील इतर भागांप्रमाणे येथील हवामान देखील उष्ण व रुक्ष आहे.
{{Weather box
|Jan record high F = 93
|Feb record high F = 96
|Mar record high F = 100
|Apr record high F = 101
|May record high F = 107
|Jun record high F = 113
|Jul record high F = 110
|Aug record high F = 112
|Sep record high F = 111
|Oct record high F = 106
|Nov record high F = 89
|Dec record high F = 90
|Jan high F = 54.9
|Feb high F = 59.5
|Mar high F = 67.8
|Apr high F = 75.9
|May high F = 83.3
|Jun high F = 91.2
|Jul high F = 95.7
|Aug high F = 95.9
|Sep high F = 88.3
|Oct high F = 78.8
|Nov high F = 66.5
|Dec high F = 58.1
|Jan low F = 34.2
|Feb low F = 37.9
|Mar low F = 45.6
|Apr low F = 54.3
|May low F = 63.2
|Jun low F = 70.6
|Jul low F = 74.6
|Aug low F = 74.2
|Sep low F = 67.0
|Oct low F = 56.5
|Nov low F = 45.1
|Dec low F = 37.2
|Jan record low F = −2
|Feb record low F = −8
|Mar record low F = 10
|Apr record low F = 29
|May record low F = 34
|Jun record low F = 48
|Jul record low F = 56
|Aug record low F = 55
|Sep record low F = 40
|Oct record low F = 24
|Nov record low F = 19
|Dec record low F = −1
<!-- do NOT remove °C parameters. They are here to ensure proper EN dash display in the °C conversions-->
|Jan record low C = −18.9
|Feb record low C = −22.2
|Mar record low C = −12.2
|Apr record low C = −1.7
|Oct record low C = −4.4
|Nov record low C = −7.2
|Dec record low C = −18.3
|Jan precipitation inch = 1.90
|Feb precipitation inch = 2.37
|Mar precipitation inch = 3.06
|Apr precipitation inch = 3.20
|May precipitation inch = 5.15
|Jun precipitation inch = 3.23
|Jul precipitation inch = 2.12
|Aug precipitation inch = 2.03
|Sep precipitation inch = 2.42
|Oct precipitation inch = 4.11
|Nov precipitation inch = 2.57
|Dec precipitation inch = 2.57
|precipitation colour = green
|Jan snow inch = .8
|Feb snow inch = 1.2
|Mar snow inch = .1
|Apr snow inch = 0
|May snow inch = 0
|Jun snow inch = 0
|Jul snow inch = 0
|Aug snow inch = 0
|Sep snow inch = 0
|Oct snow inch = 0
|Nov snow inch = .2
|Dec snow inch = .2
|Jan precipitation days = 7.2
|Feb precipitation days = 6.3
|Mar precipitation days = 7.8
|Apr precipitation days = 7.1
|May precipitation days = 9.3
|Jun precipitation days = 7.2
|Jul precipitation days = 4.3
|Aug precipitation days = 4.5
|Sep precipitation days = 5.9
|Oct precipitation days = 6.7
|Nov precipitation days = 6.4
|Dec precipitation days = 6.5
|unit precipitation days = 0.01 in
|Jan snow days = .5
|Feb snow days = .7
|Mar snow days = .2
|Apr snow days = 0
|May snow days = 0
|Jun snow days = 0
|Jul snow days = 0
|Aug snow days = 0
|Sep snow days = 0
|Oct snow days = 0
|Nov snow days = .1
|Dec snow days = .4
|unit snow days = 0.1 in
|Jan sun = 182.9
|Feb sun = 180.8
|Mar sun = 226.3
|Apr sun = 237.0
|May sun = 257.3
|Jun sun = 297.0
|Jul sun = 331.7
|Aug sun = 303.8
|Sep sun = 246.0
|Oct sun = 229.4
|Nov sun = 183.0
|Dec sun = 173.6
|source 1 = National Weather Service (normals from 1971–2000) <ref name="NWS Records">
{{cite web
| दुवा = http://www.srh.noaa.gov/fwd/?n=dfwann
| शीर्षक = Dallas/Fort Worth - Normal, Means, and Extremes
| publisher = National Weather Service Fort Worth
| अ‍ॅक्सेसदिनांक = 2010-04-16
}}</ref>,
|source 2 = HKO (sun hr, 1961–1990) <ref name = HKO >
{{cite web
| दुवा = http://www.hko.gov.hk/wxinfo/climat/world/eng/n_america/us/dallas_e.htm
| शीर्षक = Climatological Normals of Dallas
| publisher = [[Hong Kong Observatory]]
| अ‍ॅक्सेसदिनांक = 2010-05-12
}}</ref>
|date=August 2010
}}
==जनसांख्यिकी==
{{ऐतिहासिक लोकसंख्या
|align=left
| 1860|678
| 1870|3000
| 1880|10358
| 1890|38067
| 1900|42639
| 1910|92104
| 1920|158976
| 1930|260475
| 1940|294734
| 1950|434462
| 1960|679684
| 1970|844401
| 1980|904078
| 1990|1006877
| 2000|1188580
| 2010|1197816
| footnote=<ref>{{Handbook of Texas|id=DD/hdd1|name=DALLAS, TX}} By Jackie McElhaney and Michael V. Hazel. 1860 & 1870 populations.</ref><ref>[http://www.census.gov/ United States Census Bureau] - Dallas population in [http://www2.census.gov/prod2/decennial/documents/1880a_v1-12.pdf 1880] (pg.40), [http://www2.census.gov/prod2/decennial/documents/1890a_v1-12.pdf 1890] (pg.3), [http://www2.census.gov/prod2/decennial/documents/33405927v1ch02.pdf 1900] (pg.4), [http://www2.census.gov/prod2/decennial/documents/36894832v3ch6.pdf 1910] (pg.3), [http://www2.census.gov/prod2/decennial/documents/41084484v1ch1.pdf 1920] (pg.79), [http://www2.census.gov/prod2/decennial/documents/10612982v3p2ch09.pdf 1930] (pg.68), [http://www2.census.gov/prod2/decennial/documents/33973538v2p6ch9.pdf 1940] (pg.106), [http://www2.census.gov/prod2/decennial/documents/23761117v1ch10.pdf 1950] (pg.106), [http://www2.census.gov/prod2/decennial/documents/33255142v1p45ch02.pdf 1960] (pg.23), [http://www2.census.gov/prod2/decennial/documents/00496492v1p45s1ch02.pdf 1970] (pg.12), [http://www2.census.gov/prod2/decennial/documents/1980a_txAB-01.pdf 1980] (pg.38), [http://www.census.gov/prod/cen1990/cph2/cph-2-45.pdf 1990] (pg.114), [http://factfinder.census.gov/servlet/SAFFFacts?_event=ChangeGeoContext&geo_id=16000US4819000&_geoContext=01000US%7C04000US48%7C16000US4827000&_street=&_county=dallas&_cityTown=dallas&_state=04000US48&_zip=&_lang=en&_sse=on&ActiveGeoDiv=geoSelect&_useEV=&pctxt=fph&pgsl=010&_submenuId=factsheet_1&ds_name=DEC_2000_SAFF&_ci_nbr=null&qr_name=null®=null%3Anull&_keyword=&_industry=2000]. Retrieved 20 November 2006.</ref>
}}
२०१० सालच्या जनगणनेनुसार डॅलसची लोकसंख्या ११,९७,८१६ इतकी होती. टेक्सासमधील इतर शहरांप्रमाणे येथे देखील [[मेक्सिको|मेक्सिकन]] संस्कृतीचा प्रभाव जाणवतो. येथील ३५.६ टक्के लोक [[लॅटिन अमेरिका|लॅटिन अमेरिकन]] वंशाचे आहेत. डॅलस महानगरामध्ये अनिवासी [[भारत]]ीय लोक देखील मोठ्या प्रमाणावर स्थायिक झाले आहेत.
==अर्थव्यवस्था==
==वाहतूक==
[[चित्र:High Five.jpg|right|thumb|डॅलसमधील पाच पदरी इंटरचेंज]]
अमेरिकेमधील [[इंटरस्टेट महामार्ग २०]], [[इंटरस्टेट महामार्ग ३०]], [[इंटरस्टेट महामार्ग ३५]] व [[इंटरस्टेट महामार्ग ४५]] हे चार प्रमुख व लांब पल्ल्याचे महामार्ग डॅलसमध्ये मिळतात. ह्यांव्यतिरिक्त डॅलसला इतर उपनगरांसोबत जोडणारे इतर २० द्रुतगती महामार्ग (फ्रीवे) डॅलसमध्ये आहेत.
डॅलस व [[फोर्ट वर्थ]] ह्यांच्या मध्यात असलेला [[डॅलस/फोर्ट वर्थ आंतरराष्ट्रीय विमानतळ]] हा टेक्सासमधील सर्वात मोठा जगातील सहाव्या क्रमांकाचा वर्दळीचा विमानतळ आहे. [[अमेरिकन एअरलाईन्स]] व [[साउथवेस्ट एअरलाईन्स]] ह्या अमेरिकेमधील प्रमुख विमान कंपन्यांची मुख्य कार्यालये व वाहतूक केंद्रे येथेच आहेत.
==खेळ==
खालील चार व्यावसायिक संघ डॅलस महानगरामध्ये स्थित आहेत. अमेरिकेमधील चारही मोठ्या खेळांमधील व्यावसायिक संघ असलेले डॅलस हे १२ पैकी एक शहर आहे.
{| class="wikitable"
! style="background:black; color:white"|संघ
! style="background:black; color:white"|खेळ
! style="background:black; color:white"|लीग
! style="background:black; color:white"|स्थान
! style="background:black; color:white"|स्थापना
|-
! [[डॅलस काउबॉईज]]
| [[अमेरिकन फुटबॉल]]
| [[नॅशनल फुटबॉल लीग]]
| [[काउबॉईज स्टेडियम]]
| १९६०
|-
! [[डॅलस मॅव्हेरिक्स]]
| [[बास्केटबॉल]]
| [[अमेरिकन एअरलाईन्स सेंटर]]
| [[नॅशनल बास्केटबॉल असोसिएशन]]
| १९८०
|-
! [[डॅलस स्टार्स]]
| [[आईस हॉकी]]
| [[नॅशनल हॉकी लीग]]
| [[अमेरिकन एअरलाईन्स सेंटर]]
| १९९३
|-
! [[टेक्सास रेंजर्स]]
| [[बेसबॉल]]
| [[मेजर लीग बेसबॉल]]
| रेंजर्स पार्क
| १९७२
|}
==शहर रचना==
{{wide image|Dallas Downtown and Uptown Panorama.jpg|1000px|<center>डॅलस शहर</center>}}
{{wide image|Downtown Dallas from Belmont Hotel in Oak Cliff, 2.jpg|1000px|<center>डॅलस शहर</center>}}
==संदर्भ==
{{अनुवादसंदर्भ|en}}
{{संदर्भयादी}}
==बाह्य दुवे==
*[http://www.dallascityhall.com/ अधिकृत संकेतस्थळ]
*[http://www.visitdallas.com/ स्वागत कक्ष]
*{{Wikitravel|Dallas|डॅलस}}
{{कॉमन्स|Dallas|डॅलस}}
{{अमेरिकेमधील मोठी शहरे}}
[[वर्ग:डॅलस| ]]
[[वर्ग:टेक्सासमधील शहरे]]
[[af:Dallas]]
[[ar:دالاس، تكساس]]
[[az:Dallas]]
[[be:Горад Далас]]
[[be-x-old:Далас]]
[[bg:Далас]]
[[bn:ডালাস]]
[[bs:Dallas]]
[[ca:Dallas]]
[[cs:Dallas]]
[[cy:Dallas]]
[[da:Dallas]]
[[de:Dallas]]
[[el:Ντάλας]]
[[en:Dallas]]
[[eo:Dallas (Teksaso)]]
[[es:Dallas]]
[[et:Dallas]]
[[eu:Dallas]]
[[fa:دالاس]]
[[fi:Dallas]]
[[fo:Dallas]]
[[fr:Dallas]]
[[ga:Dallas, Texas]]
[[gl:Dallas, Texas]]
[[he:דאלאס]]
[[hi:डैलस]]
[[hr:Dallas, Teksas]]
[[ht:Dalas (Teksas)]]
[[hu:Dallas]]
[[hy:Դալաս]]
[[ia:Dallas, Texas]]
[[id:Dallas]]
[[is:Dallas]]
[[it:Dallas]]
[[ja:ダラス]]
[[ka:დალასი]]
[[ko:댈러스]]
[[ku:Dallas]]
[[kw:Dallas]]
[[la:Dallasium]]
[[lb:Dallas]]
[[lt:Dalasas]]
[[lv:Dalasa]]
[[mg:Dallas]]
[[mk:Далас]]
[[ml:ഡാലസ്]]
[[ms:Dallas]]
[[nah:Dallas]]
[[nl:Dallas (Texas)]]
[[nn:Dallas]]
[[no:Dallas]]
[[os:Даллас]]
[[pam:Dallas, Texas]]
[[pl:Dallas]]
[[pnb:ڈیلاس]]
[[pt:Dallas]]
[[qu:Dallas]]
[[ro:Dallas]]
[[ru:Даллас]]
[[sah:Даллас]]
[[sco:Dallas]]
[[sh:Dallas]]
[[simple:Dallas, Texas]]
[[sk:Dallas]]
[[sl:Dallas, Teksas]]
[[sq:Dallas]]
[[sr:Далас]]
[[sv:Dallas]]
[[sw:Dallas, Texas]]
[[ta:டாலஸ்]]
[[te:డల్లాస్]]
[[tg:Даллас, Техас]]
[[th:แดลลัส]]
[[tl:Dallas, Texas]]
[[tr:Dallas]]
[[ug:Dallas]]
[[uk:Даллас]]
[[vec:Dallas (Texas)]]
[[vi:Dallas, Texas]]
[[vo:Dallas (Texas)]]
[[war:Dallas]]
[[yo:Dallas]]
[[zh:達拉斯]]
[[zh-min-nan:Dallas]]
| |||