"चक्रीवादळ" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
छो r2.7.1) (सांगकाम्याने वाढविले: af, an, ar, az, be, be-x-old, bg, bjn, bn, bs, ca, chr, cs, da, de, el, eo, es, et, eu, fa, fi, fiu-vro, fr, fy, gd, gl, he, hr, ht, hu, id, is, it, iu, ja, ka, kk, ko, la, lb, lt,
(चर्चा | योगदान)
छोNo edit summary
ओळ १:
[[चित्र:Dszpics1.jpg|250 px|right|thumb|[[अमेरिका|अमेरिकेच्या]] [[ओक्लाहोमा]] राज्यात आढळलेलेझालेला एक चक्रीवादळ (टोर्नेडो)]]
'''चक्रीवादळ''' (टोर्नेडो, {{lang-en|TornadoCyclonic storm}}) हे एक प्रकारचे विध्वंसक वादळ आहे. हे जेसमुद्रात एका वेगानेकमी हलणार्‍यादाबाच्या गोलाकृतीप्रदेशाभोवती हवेच्यागोलगोल स्तंभापासूनफिरणार्‍या बनलेहवेमुळे आहेबनते. हिंदी महासागरात होणार्‍या चक्रीवादळाला इंग्लिशइंग्रजी भाषेमध्येभाषेत ''सायक्लोनसायक्लॉन'', अटलांटिकमध्ये ''हरिकेन'' वाआणि पॅसिफिक महासागरातील चक्रीवादळाला ''टायफुनटायफून'' ह्या नावांने देखील ओळखले जाते. परंतु ह्या वादळांचे स्वरूप टोर्नेडोपेक्षा वेगळे आहे.
 
जेव्हा चक्रीवादळ्सदृश संरचना जमिनीवर तयार होते तेव्हा तिच्यातल्या एका प्रकाराला टोरनॅडो(घूर्णवात)) असे म्हणतात. घूर्णवातात एका नरसाळ्याच्या आकाराच्या आकाशातून सुरुवात झालेल्या ढगाचे(Funnel cloud) टोक जमिनीला लागलेले असते. हे टोक वेगाने एका ठिकाणापासून दुसरीकडे पळत असते. त्याच्या तडाख्यात आलेल्या घरांचा, झाडांचा आणि इतर वस्तूंचा नाश होतो.
चक्रीवादळे अनेक आकारांची असतात व बव्हंशी चक्रीवादळांचा वेग ११० मैल प्रति तास पेक्षा कमी असतो व आकार २५० फूट असतो. अनेक बलाढ्य चक्रीवादळे ३०० मैल प्रति तासांपेक्षा वेगाने जाताना आढळली आहेत. आजवर चक्रीवदळे [[अंटार्क्टिका]] वगळता इतर सर्व [[खंड]]ांमध्ये आढळून आली आहेत, पण पुष्कळशी चक्रीवादळे [[अमेरिका|अमेरिकेच्या]] दक्षिण-मध्य भागात होतात.
 
घूर्णवात लहान किंवा मोठे असले. तरी त्यांचा जमिनीवरून सरकण्याचा वेग बव्हंशी वेग ताशी १७५ किलोमीटरपेक्षा पेक्षा कमी असतो व जमिनीवरील आकारमान सुमारे २५० फूट असते. अनेक बलाढ्य घूर्णवात ताशी ४५० किलोमीटरपेक्षा वेगाने जाताना आढळलेली आहेत. असे घूर्णवात [[अंटार्क्टिका]] वगळता इतर सर्व [[खंड|खंडांत]] होत असले तरी, [[अमेरिका|अमेरिकेच्या]] दक्षिण-मध्य भागात त्यांचे प्रमाण जास्त आहे.
 
 
==बाह्य दुवे==
{{कॉमन्स वर्ग|Tornado|चक्रीवादळघूर्णवात}}
 
[[वर्ग:पर्यावरण]]
Line ७० ⟶ ७२:
[[ro:Tornadă]]
[[ru:Смерч]]
[[sa:चक्रवातःघूर्णवातः]]
[[scn:Turnatu]]
[[sh:Tornado]]