"सार्वजनिक वाचनालय (नाशिक)" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

सार्वजनिक वाचनालय नाशिक, हे नाशिक येथील प्रमुख [[वाचनालय]] आहे. हे वाचनालय '''सावाना''' म्हणूनही ओळखले जाते. येथे सुमारे एक लाखाहून अधिक पुस्तके आहेत. ही संस्था वाचनालयापुरती मर्यादित नसून ती एक सांस्कृतिक चळवळ आहे असे मानले जाते. हे वाचनालय [[नाशिक]] शहराच्या मध्यवर्ती भागात आहे. वाचकांना वाचनाचा मुक्तपणे आनंद घेता यावा यासाठी मुक्तद्वार विभागाची सेवा सावाना वाचनालयात देण्यात येते. या वाचनालयाची सरकारवाडासरकार वाडा येथेही एक शाखा आहे. मुख्य ग्रंथालय आणि त्याचबरोबर सरकारवाडासरकार वाडा शाखा अशा दोन्ही ठिकाणी मिळून सुमारे तीन हजार वाचक दररोज या विभागांचा विनामूल्य लाभ घेतात असे दिसते.

या वाचनालयाची स्थापना [[सरकारवाडा, नाशिक|सरकारवाड्यात]] झाली. त्यावेळी तिथे इंग्रजी राजवटीची कार्यालये होती. [[इ.स. १८८३]] च्या अहवालात वाचनालयात असलेल्या दोन हजार पुस्तकांचा उल्लेख आढळतो. वाचनालयाची जागा अपुरी पडू लागल्याने हे वाचनालय गो.ह. देशपांडे पथावरील राजेबहाद्दर यांच्या वाड्यात स्थानांतरितस्थानांतरण करण्यात आले. [[इ.स. १९२४]] साली पुन्हा वाचनालय सरकारवाड्यातीलसरकार वाड्यातील दुसऱ्या मजल्यावर स्थलांतरित करण्यात आले.

वाचनालयातील काही अतिशय जुन्या ग्रंथांवरूनग्रंथांत व कागदपत्रांवर असलेल्या हस्तलिखित नोंदींवरूननोंदींनुसार या वाचनालयाची खालील नावे आढळतात.

या वाचनालयात १ लाख ७० हजार पुस्तके आहेत. वाचनालयात आज सुमारे ४ हजार ५०० संस्कृतमधील दुर्मिळदुर्मीळ हस्तलिखिते आहेत. यातील ३ हजार १५३ पोथ्यांची नोंद भारत सरकारच्या डिजिटलडिजीटल वाचनालयात घेतली गेली आहे. उर्वरित काम सुरू आहे. संदर्भ विभागात अनेक प्रकारची दुर्मिळ ग्रंथसंपदा आहे. अनेक ठिकाणी सर्वसामान्य वाचकाला पुस्तके उपलब्ध व्हावीत म्हणून वाचनालयाने ‘पेटी वाचनालय’ योजना सुरू केली आहे. गंगापूररोड येथे सावानाचे ‘उद्यान वाचनालय’ आहे.

[[इ.स. १९६२]] मध्ये [[कुसुमाग्रज]] यांनी विनंती केल्यावर मुख्यमंत्री यशवंतराव चव्हाण यांनी नव्या इमारतीसाठी आर्थिक मदत दिली. [[३१ मे]] [[इ.स. १९६८]] या दिवशी राज्याचे तत्कालीन मुख्यमंत्री [[यशवंतराव चव्हाण]] यांच्या हस्ते, नव्या इमारतीची कोनशिलाकोनशीला बसविण्यात आली. तर ६ ऑगस्ट १९६७(???) रोजी नव्या इमारतीच्या प्रवेश दालनास 'नगरपालिका दालन' असे नाव मुख्यमंत्री [[वसंतराव नाईक]] यांच्या हस्ते देण्यात आले.

* माधवराव लिमये कार्यक्षम [[आमदार]] पुरस्कार

* [[परशुराम साईखेडकरसायखेडकर नाट्यगृह]]

* [[यशवंतराव चव्हाण महाराष्ट्र मुक्त विद्यापीठ|यशवंतराव चव्हाण महाराष्ट्र मुक्त विद्यापीठातर्फे]] [[ग्रंथालयशास्त्र|ग्रंथालयशास्त्राचे]] बी.लिब., एम्‌.‍लिब. व एम्‌.फिल. चे वर्ग

[[वर्ग: महाराष्ट्रातील वाचनालये]]