सूर्यसूर्यसिद्धान्त सिध्दान्तहा खगोलशास्त्रावरील प्राचीन ग्रंथ आहे. हा ग्रंथ स्वतः [[सूर्य देवता|सूर्याने]] मयासुराला कृतयुगाच्या शेवटी कथन केला, असेअशी एक पौराणिक मतसमजूत आढळतेआहे. तर आधुनिक मतानुसार सूर्यसिध्दान्त याचा लेखकअर्थ माहितीअसा नाही.की किंवासूर्यसिद्धान्त लेखककोणनेमका याविषयीकुणी मतभिन्नतालिहिला आढळतेते असेमाहीत म्हणता येईलनाही. या ग्रंथाचा काळ इ.स पूर्व ६०० असावा असे मानले जाते. म्हणून या ग्रंथावर, '[[ग्रीक]] किंवा मेसापोटामियामेसापोटेमिया येथील तत्त्वज्ञांचीतत्त्वज्ञांच्या ग्रंथांची भारतीय प्रतआवृत्ती' असा आक्षेपशिक्क घेतलामारता जाऊ शकतयेत नाही,. असेइसवी मानणारा एक मतप्रवाह आहे. इस.पूर्वसनपूर्व तिसर्‍या शतकातील बौद्ध ग्रंथात याचे उल्लेख आहेत. [[पैतमाह सिध्दान्तसिद्धान्त]], [[पौलिश सिध्दान्तसिद्धान्त]] आणि [[रोमक सिध्दान्तसिद्धान्त]] या ग्रंथातग्रंथांतही याचासूर्यसिद्धान्ताचा उल्लेख आहे. तसेचअर्थात [[वराह मिहीवराहमिहीर]]र आणि [[आर्यभट्ट]] यांच्या लेखनात या ग्रंथाचे संदर्भ आढळतातआढळणारच.▼
सूर्य सिध्दान्त हा प्राचीन खगोलशास्त्रावरील ग्रंथ आहे.
▲सूर्य सिध्दान्त हा ग्रंथ स्वतः [[सूर्य देवता|सूर्याने]] मयासुराला कृतयुगाच्या शेवटी कथन केला, असे एक पौराणिक मत आढळते. तर आधुनिक मतानुसार सूर्यसिध्दान्त याचा लेखक माहिती नाही. किंवा लेखक कोण याविषयी मतभिन्नता आढळते असे म्हणता येईल. या ग्रंथाचा काळ इ.स पूर्व ६०० असावा असे मानले जाते. म्हणून या ग्रंथावर, '[[ग्रीक]] किंवा मेसापोटामिया येथील तत्त्वज्ञांची भारतीय प्रत' असा आक्षेप घेतला जाऊ शकत नाही, असे मानणारा एक मतप्रवाह आहे. इस.पूर्व तिसर्‍या शतकातील बौद्ध ग्रंथात याचे उल्लेख आहेत. [[पैतमाह सिध्दान्त]], [[पौलिश सिध्दान्त]] आणि [[रोमक सिध्दान्त]] या ग्रंथात याचा उल्लेख आहे. तसेच [[वराह मिही]]र आणि [[आर्यभट्ट]] यांच्या लेखनात या ग्रंथाचे संदर्भ आढळतात.
== स्वरूप ==
एका वर्षात [[पृथ्वी]]च्या भ्रमणाला लागणारा काळ, याची अचूक माहिती या ग्रंथात नोंदवलेली आहे, ती ३६५.२५६३६२७ दिवस अशी आहे. ही माहिती आजच्या मान्यतेनुसार जवळपास अचूक आहे.
या ग्रंथात ग्रहगोल आणि त्यांचे आकारआकारमान यावरयांची माहिती आहे.
ग्रहांचे आकारमान -
* '''शुक्र''' - सूर्यसिध्दान्तानुसारसूर्यसिद्धान्तानुसार शुक्राचा आकारव्यास ३००८ मैल आहे. आधुनिक खगोलशास्त्राची सद्य मान्यता म्हणते की शुक्राचाशुक्राचे आकारआकारमान ३०३२ मैल आहे.
* '''शनी''' - त्याचप्रमाणे सूर्यसिध्दान्तानुसारसूर्यसिद्धान्तानुसार शनीचा आकारव्यास ७३८८२ मैल आहे. आधुनिकसध्याचा खगोलशास्त्राची सद्य मान्यता म्हणते कीअंदाज ७४५८० मैलमैलाचा आहे. म्हणजे फक्तदोन्ही सुमारेआकड्यांत केवळ १ टक्क्याचा फरक यात दिसला आहे.
तसेच सूर्यसिध्दान्तातचसूर्यसिद्धान्ताच्या [[गणित]] शाखेतीलशाखेत साईनज्या(Sine) व कॉसजीवा(Cos) यांचे संदर्भ किंवा मूळ दिसून येते. ग्रहणे आणि त्याची कारणे याचा उहापोहहीऊहापोहही या ग्रंथात आहे.
एकूणच सूर्यसिद्धांत हा खगोलशास्त्रातील आद्य आणि अतिशय महत्त्वाचा ग्रंथ आहे. शेकडो वर्षांपासून बनणारी भारतीय पंचांगे या ग्रंथांतील तत्वांवर आधारलेली असतात. असे असले तरी, या ग्रंथाचा आवाका वैश्विक मितीचा आहे.
एकुणच सुर्यसिद्धांत हा ग्रंथ रोचक आहे. या ग्रंथाचा आवाका वैश्विक मिती या संदर्भात आहे.
या संस्कृत ग्रंथाचे इंग्रजी भाषांतर बर्जेस या अभ्यासकाने Surya-Siddhanta; a text-book of Hindu astronomy या नावाने [[इ.स. १८५८]] मध्ये केले.
