ाृथ्वीवरीलपृथ्वीवरील समान [[ंक्षांशअक्षांश]] ंसणाऱ्याअसणाऱ्या सर्व ठिकाणांना जोडणाऱ्या ाूर्वपूर्व-ाश्चिमपश्चिम काल्ानिककाल्पनिक रेषेस '''ंक्षवृत्तअक्षवृत्त''' ंसेअसे म्हणतात. एखाद्या ठिकाणाचे त्याच्या ंक्षवृत्तावरीलअक्षवृत्तावरील स्थान त्याच्या [[रेखांश]]ाने दर्शविले जाते.
ंक्षवृत्तांच्याअक्षवृत्तांच्या रेषा एकमेकांना समांतर ंसतातअसतात. जसजसे [[विषुववृत्त|विषुवृत्तााासूनविषुवृत्तापासून]] उत्तर ंथवाअथवा दक्षिण धृवाकडे जावे तशी ंक्षवृत्तेअक्षवृत्ते लहान होत जातात. विषुववृत्त हे सर्वात मोठे ंक्षवृत्तअक्षवृत्त आहे.