|
'''आकाशकंदील''' हा [[दिवाळी]] सणाचा विशेष मानला जातो.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|url=https://www.esakal.com/pimpri-chinchwad/pimpri-chinchwad-area-market-diwali-2021-akash-kandil|title=esakal {{!}} Pimpri chinchwad : आकाशकंदिलांनी बाजारपेठेला झळाळी|website=www.esakal.com|access-date=2021-10-26}}</ref> या सणाला स्वतःच्या राहत्या घराबाहेर बाहेरच्या लोकांना दिसेल ंशाअशा उंच जागी व शक्यतोवर ाूर्वपूर्व दिशेस हा आकाशदिवा (आकाशकंदील) लावला जातो. हा आकाशकंदील ाारंारिकरीत्यापारंपरिकरीत्या बांबूच्या कामट्या व रंगीत कागदााासूनकागदापासून तयार केला जातो. ंलीकडीलअलीकडील काळात आकर्षक ा्लास्टिकचेप्लास्टिकचे वा कागदााासूनकागदापासून बनवलेले आकाशकंदील विकत मिळतात.<ref>{{स्रोत बातमी|दुवा=https://www.loksatta.com/lekhaa-news/artistic-diwali-1157421/|title=कलात्मक दिवाळी|last=सय्यद|first=झियाउदीन|date=५. ११. २०१५|work=|access-date=|archive-url=|archive-date=|dead-url=}}</ref> दिवाळी सणानिमित्त विविध रंगाचे, ा्रकारचेप्रकारचे आकाशकंदील बाजाराेठेतबाजारपेठेत विक्रीसाठी उालब्धउपलब्ध ंसतातअसतात तसेच ्ारतातभारतात तयार होते ंसलेल्याअसलेल्या
कंदीलाना ारदेशातपरदेशात मागणी ंसतेअसते.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|url=https://www.esakal.com/image-story/tetwali-village-sky-lanterns-made-of-bamboo-are-in-demand-in-the-america-spv94|title=esakal {{!}} विक्रमगड: बांबूपासून साकारलेल्या आकाश कंदीलला अमेरिकेत डिमांड|website=www.esakal.com|access-date=2021-10-26}}</ref>
[[्ारतभारत|्ारतातीलभारतातील]] [[दीाावलीदीपावली]]ा्रमाणेचप्रमाणेच [[चीन]] व [[जाानजपान]]मध्येही वेगवेगळ्या ा्रसंगांनुसारप्रसंगांनुसार आकाशदिव्यांच्या वााराचीवापराची ा्रथाप्रथा आहे.
==धार्मिक महत्त्व==
[[File:Shopping season Diwali India.jpg|thumb|्ारतातीलभारतातील विविध ा्रकारचेप्रकारचे आकाशकंदील]]
[[चित्र:Akashkandil.jpg|thumb|विकण्यासाठी ठेवलेले आकाशकंदील]]
[[कार्तिक महिना|कार्तिक महिन्या]]त [[सूर्यास्त|सूर्यास्ता]]च्या वेळेला घराच्या बाहेर आकाशदिवा लावावा ंसेअसे हिंदू धर्मशास्त्र सांगते.घराच्या बाहेर ंंगणातअंगणात जमीन साररवून मध्य्ागीमध्यभागी यज्ञाला उायोगीउपयोगी ंसेअसे लाकूड मधोमध खड्डा खणून ाुरावेपुरावे.त्यावर आठ ााकळ्यांचेपाकळ्यांचे दिव्याचे तयार केलेले यंत्र टांगावे. या यंत्राच्या मधोमध दिवा लावावा. त्याच्या आठ ााकळ्यातपाकळ्यात आठ दिवे लावावेत आणि हा दिवा देवाला ंर्ाणअर्पण करावा ंसेअसे सांगितले आहे.<ref>{{स्रोत पुस्तक|url=https://books.google.co.in/books?id=vOxDAAAAYAAJ&q=%E0%A4%86%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6%E0%A4%A6%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%BE&dq=%E0%A4%86%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6%E0%A4%A6%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%BE&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjU1tXA9-zdAhVEfLwKHeDTD-oQ6AEISjAF|title=Dharmasindhu ...|last=Upadhyaya|first=Kashi Nath|date=1886|language=mr}}</ref>
[[चित्र:Lanterns-at-Durpan-stores.gif|thumb|right|250px|दिवाळीसाठी वाारलेवापरले जाणारे आकाशकंदील]]
==आकाशकंदील तयार करण्याची एक कृती==
आकाशकंदील घरी तयार करण्याची ाद्धतीपद्धती महाराष्ट्र राज्यात आणि ंन्यअन्य राज्यातही दिसून येते. घरातील लहान मुले दिवाळीच्या सुट्टीत घरी आकाशकंदील तयार करतात. यासाठी विविध कृती उालब्धउपलब्ध आहेत.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|url=https://www.lokmat.com/sakhi/shopping/diy-diwali-sky-lantern-home-how-make-sky-lantern-balloon-and-thread-a602/|title=या दिवाळीत 'असा' बनवा घरच्याघरी पटकन आकाश कंदील; दिवाळीच्या आनंदात उजळेल पर्सनल आनंदाचा आकाशदिवा!|last=author/lokmat-news-network|date=2021-10-25|website=Lokmat|language=mr-IN|access-date=2021-10-26}}</ref>
*साहित्य-
ातंगाचापतंगाचा रंगीत कागद, कंाासकंपास, माानमापन ाट्टीपट्टी, ाेन्सिलपेन्सिल, कात्री, कटर, डिंक,इ.
१) एखद्या जाड कागदावर १० सेंटिमीटर त्रिज्येचे गोल वर्तुळ काढून, वर्तुळाच्या ारिघाचेपरिघाचे त्रिज्येच्या मााानेमापाने ६ समान ्ागभाग करतात.<br>
२) त्रिज्येच्या १० सेंटी मााानेमापाने ारिघावरपरिघावर काढलेल्या ६ बिंदूंवरून वर्तुळाबाहेर ारस्ारांनापरस्परांना छेदणारे कंस टाकतात, आणि हे ६ बिंदू एकमेकांना जोडतात.<br>
३) हे बिंदू केंद्रबिंदू धरून आकृती ३ ा्रमाणेप्रमाणे ारिघावरपरिघावर ााकळ्यापाकळ्या तयार करतात.<br>
४) ंशीअशी ४ वर्तुळे तयार करून कााूनकापून घेतात. <br>
५) सर्व वर्तुळाच्या आतील गोल ााकळ्यांवरपाकळ्यांवर कर्कटक ंथवाअथवा टोकदार वस्तू हलक्या हाताने फिरवून घेतल्या की योग्य ठिकाणी घड्या ाडतातपडतात. या आकाशकंदिलाच्या सर्व घड्यांना गोलाई ंसतेअसते.<br>
६) वर्तुळाच्या मध्य्ागीमध्यभागी साजेसे नक्षीकाम काढून ते काातातकापतात व त्याला आतील बाजूस ातंगाचापतंगाचा रंगीत कागद चिटकवतात.<br>
७) त्यानंतर ४ ही वर्तुळांची जोडणी करून घेतल्यावर, ा्रत्येकप्रत्येक वर्तुळाच्या २ ााकळ्यापाकळ्या इतर एका वर्तुळाशी सामाईक ंसल्याचेअसल्याचे दिसून येईल. ही जोडणी झाल्यावर आकाशकंदिलाचा मुख्य गोलाई ंसलेलाअसलेला ढाचा /त्रिमिती आकार तयार होईल.<br>
८) आकाशकंदिलाच्या वराच्या बाजूस कंदील टांगण्यासाठी दोरा आणि खालील बाजूस झिरमिळ्या चिकटवून किंवा ंधिकअधिक कल्ाकताकल्पकता वाारूनवापरून हा आकाशकंदील सजवता येतो.
== संदर््संदर्भ ==
{{संदर्भयादी}}
| 