"माया संस्कृती" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
KiranBOT II (चर्चा | योगदान) छो शुद्धलेखन (अधिक माहिती) |
KiranBOT II (चर्चा | योगदान) छो दोन शब्दांमधील जागा काढली (अधिक माहिती); शुद्धलेखन — (शुद्धलेखनाचा नियम ८.६) |
||
ओळ १:
माया [[संस्कृती]] ही [[अमेरिकेची संयुक्त संस्थाने|अमेरिका]] खंडातील एक [[प्राचीन संस्कृती]] आहे. या संस्कृतीचा विस्तार प्रामुख्याने [[दक्षिण अमेरिका]] खंडात झाला. [[मेक्सिको]] देशाच्या खालील भागात पसरलेल्या शहरांचे भग्न अवशेष आढळून येतात. [[स्पॅनिश]] आक्रमकांनी या संस्कृउतीचा सर्वनाश केला. त्यातील एका [[ख्रिश्चन धर्म|ख्रिस्ती धर्म]]<nowiki/>प्रसारकाने इ.स.पू.
==लेखन==
ओळ ९:
माया एक मेसोअमेरिकन संस्कृती आहे, माया स्क्रिप्ट, पूर्व-कोलंबियन [[अमेरिकेची संयुक्त संस्थाने|अमेरिका]] केवळ ज्ञात पूर्णपणे विकसित लेखन प्रणाली, तसेच त्याच्या कला, वास्तुकला, आणि गणिती आणि खगोलशास्त्रीय प्रणालींकरीता नोंद. प्रारंभी पूर्व क्लासिक काळात स्थापन (क. इ.स. 250 ते 2000 बीसी), मेसोअमेरिकन कालगणनाशास्त्र त्यानुसार, अनेक माया शहरात क्लासिक काळात (क. इ.स. 250 ते 900 पर्यंत) दरम्यान विकास त्यांच्या सर्वोच्च राज्य गाठली, आणि संपूर्ण चालू स्पॅनिश आगमन होईपर्यंत पोस्ट-क्लासिक काळात.
माया संस्कृती समभाग संपुष्टात प्रदेश दर्शविले की संवाद आणि [[सांस्कृतिक सभ्यता|सांस्कृतिक]] प्रसार उच्च पदवी इतर मेसोअमेरिकन संस्कृतींमध्ये सह अनेक वैशिष्ट्ये. अशा [[लेखन पद्धती|लेखन]], [[शिलालेख]], आणि माया सह उगम नाही कॅलेंडर म्हणून ऍडव्हान्स तथापि, त्यांच्या सामाजिक सुधारणा पूर्णपणे त्यांना विकसित. माया प्रभाव म्हणून आतापर्यंत दूर मध्य मेक्सिकोमधील म्हणून होंडुरास, बेलिझ, ग्वाटेमाला, आणि पश्चिम अल साल्वाडोर मध्ये आढळले जाऊ शकते, मध्य माया क्षेत्र पासून 1,
माया लोक क्लासिक कालावधी संकुचित आणि स्पॅनिश conquistadores आणि अमेरिका सोळावा-शतक स्पॅनिश वसाहतवाद आगमन गेलो. आज, माया आणि त्यांचे वारस माया क्षेत्र संपूर्ण बऱ्याच मोठया आकाराचा लोकसंख्या तयार; ते पूर्व-कोलंबियन आणि पोस्ट-साम्राज्यात कल्पना आणि संस्कृतींचा विलिनीकरणाच्या परिणामी परंपरा आणि समजुती एक विशिष्ट संच राखण्यासाठी. लाखो लोक आज माया [[भाषा]] बोलतात. 2005 मध्ये Rabinal अची, अची भाषेत लिहिलेल्या नाटक, युनेस्को,
==कालक्रमणा==
==भौगोलिक व्याप्ती==
माया संस्कृती च्यापास, टबॅस्को, आणि किंताना रो, कंपेचे आणि
दक्षिण पॅसिफिक lowlands, आश्रयाच्या, आणि उत्तर lowlands: माया क्षेत्र साधारणपणे तीन मोठमोठय़ा व्याख्या झोन विभागलेला आहे. माया आश्रयाच्या भारदस्त ग्वाटेमाला प्रदेशात आणि मेक्सिको च्यापास हाईलॅंड्स सर्व समावेश आहे. दक्षिणी lowlands फक्त दक्षिण
==इतिहास==hadppa
ओळ २५:
==अभिजात==
==माया अंत==
दक्षिण
माया उतरती कळा नॉन-पर्यावरणीय सिद्धांत अशा overpopulation, परदेशी स्वारी, शेतकर्यांविषयीचे बंड, आणि की व्यापार मार्ग संकुचित म्हणून अनेक उपवर्ग, विभागले आहेत. पर्यावरणीय कल्पनेची पर्यावरण आपत्ती, साथीचा रोग रोग, आणि हवामानातील बदल यांचा समावेश आहे. माया लोकसंख्या कृषी क्षमता आणि
==पश्च अभिजात काळ==
ओळ ३४:
एक नमुनेदार क्लासिक माया धोरणाचा एक ajaw' म्हणून ओळखले जाणारे एक आनुवंशिक शासक यांच्या अध्यक्षतेखाली एक लहान श्रेणीय राज्य (ajawil, ajawlel, किंवा ajawlil) होते. [26] अशा राज्ये सहसा राजधानीचे शहर पेक्षा अधिक होते त्याच्या मोठ्या प्रदेश आणि [आवश्यक संपादन] विस्तारित लहान polities प्रती पुरस्कार. नियंत्रित जे मोठे राज्ये, तेथे होते जरी अतिपरिचित आणि अनेक कमी शहरे, प्रत्येक राज्य अपरिहार्यपणे त्याच्या प्रदेश आत कोणत्याही परिसर अनुरूप नाही की एक नाव होती. त्याची ओळख एक विशिष्ट निर्णयाची राजवंश संबद्ध एक राजकीय युनिट होता. Saal राज्याची राजधानी होती. राज्य आणि त्याच्या राजधानी जमीन (चान ch'e'n) Wakab'nal किंवा Maxam म्हणतात आणि Huk Tsuk म्हणून ओळखले मोठ्या भौगोलिक अस्तित्व भाग होते. म्हणजे, सतत युद्ध आणि प्रादेशिक शक्ती मध्ये अंतिम बदल न जुमानता, सर्वात राज्ये 9 शतकापासून मध्ये संपूर्ण प्रणाली संकुचित होईपर्यंत राजकीय लॅंडस्केप नाहीशी कधीही. या संदर्भात, क्लासिक माया राज्ये युकातान आणि मध्य मेक्सिको स्पेनच्या करून आली उशीरा पोस्ट क्लासिक polities करण्यासाठी अत्यंत समान आहेत: काही polities निभावली किंवा राजघराण्याचे सहकारी संघ माध्यमातून सर्वश्रेष्ठ अधिकारी subordinated आणि अद्याप अगदी नंतर ते सुस्पष्ट अस्तित्वे रहाते जाऊ शकते [विधानांच्या. गरज]
Mayanists वाढत्या रॉयल घरगुती आणि राजा विशेषतः व्यक्तीच्या centrality भर ठेवते जे क्लासिक माया सोसायटीज् एक "न्यायालयाने नाम" स्वीकारत गेले आहेत. या दृष्टिकोन रॉयल घरातील विविध उपक्रम मूर्त स्वरूप म्हणून माया अत्यंत महत्त्वाचा जागा वर लक्ष केंद्रीत करतो. तो शक्ती आणि सामाजिक उतरंड स्थापन मध्ये ठिकाणे आणि (सार्वजनिक समारंभ साठी
स्पॅनिश स्रोत सतत मंदिरे आणि सत्ताधारी राजवंश आणि कमी मान्यवर राजवाडे सुमारे गटामध्ये समाविष्ट केले राहात एकत्र संग्रह म्हणून अगदी सर्वात मोठी माया तोडगे वर्णन. क्लासिक माया शहरात कोणतेही मेक्सिकन
==कला==
क्लासिक काळातील माया कला (क. 250 सालच्या 900 पर्यंत) न्यायालयीन शहरे दिवसापासून-आउट आणि आर्किटेक्चर पासून सजावटीच्या कला खाली, सौंदर्याचा आणि artisanal sophistication एक उच्च पातळी आहे.
==वास्तूकला==
ओळ ४६:
==महत्त्वाची बांधकामे==
औपचारिक प्लॅटफॉर्मवर सामान्यपणे सार्वजनिक समारंभ आणि धार्मिक संस्कार करण्यात आले जेथे उंची मध्ये विशेषत कमी चार पेक्षा मीटर प्लॅटफॉर्मवर चुनखडी होते. एक ठराविक पाया व्यासपीठ फॅशन मध्ये बांधण्यात, हे अनेकदा, कोरीव आकडेवारी, वेद्या आणि कदाचित tzompantli करून बळी किंवा पराभव मेसोअमेरिकन ballgame
राजवाडे मोठे होते आणि अनेकदा अत्यंत सुशोभित, आणि सामान्यतः बंद शहर मध्यभागी बसला आणि लोकसंख्या एलिट ठेवतात. विविध स्तर वर अनेक चेंबर्स असणारे कोणताही अति मोठ्या राजवाडा, किंवा एक एक ॲक्रोपॉलिस म्हणून संदर्भित केले जाऊ शकते. तथापि, अनेकदा हे एक कथा होते आणि अनेक लहान चेंबर्स समावेश आणि विशेषत किमान एक आतील अंगण; या संरचना माया क्षेत्रात बिनानांगरणीची उपस्थित विशिष्ट स्ट्रक्चरल संरचनांमध्ये आहेत खात्यात एक राहण्याचा आवश्यक कार्यक्षमतेची गरज असते, तसेच त्यांच्या रहिवासी stature.E-गट आवश्यक सजावट घेणे दिसतात. हे संकुल देणारं आणि संरेखित विशिष्ट आकार कार्यक्रम (प्रामुख्याने सूर्यप्रकाशातील solstices आणि equinoxes) त्यानुसार, आणि निरीक्षणे असणे विचार आहेत की. हे बंधारे सहसा सामान्य माया पौराणिक मध्ये खगोलशास्त्रीय निरीक्षण जखडणे की iconographic मुक्ती दाखल्याची पूर्तता आहेत. स्ट्रक्चरल कॉम्पलेक्स Uaxactun येथे गट ई, मेसोअमेरिका दस्तऐवजीकरण प्रथम नावाचा आहे.
Palenque येथे क्रॉस मंदिर; एक क्लिष्ट छप्पर कंगवा आणि corbeled कमान आहे
Pyramids आणि मंदिरे. अनेकदा सर्वात महत्त्वाचे धार्मिक मंदिरे गृहीत धरले स्वर्ग जवळचा ठिकाण म्हणून, भव्य माया त्यांनी pyramids आघाडीवर बसला. अलीकडील शोध समाध्या म्हणून
निरीक्षणे. माया उत्सुक खगोलशास्त्रज्ञांनी होते आणि दैवी वस्तू, विशेषतः चंद्र आणि व्हीनस या टप्प्याटप्प्याने बाहेर मॅप होते. अनेक मंदिरे आकाशाचे कार्यक्रमांमध्ये aligning दरवाजे आणि इतर वैशिष्ट्ये आहेत. अनेकदा Kukulcan समर्पित गोल मंदिरे, कदाचित त्या बहुतेकदा आधुनिक अर्ध्य दौरा-मार्गदर्शक द्वारे "निरीक्षणे" म्हणून वर्णन आहेत, पण ते खूप केवळ वापरले होते, आणि इतर आकार मंदिर पिरामिड तसेच निरीक्षण वापरले गेले आहेत शकते की नाही पुरावा आहे तसेच.
Ballcourts. मेसोअमेरिकन जीवनशैली अविभाज्य पैलू म्हणून, त्यांच्या विधी बॉल खेळासाठी न्यायालये माया क्षेत्र संपूर्ण आणि अनेकदा एक भव्य प्रमाणात बांधण्यात आले. औपचारिक प्लॅटफॉर्मवर किंवा लहान मंदिरे झाली की चरणबद्ध उतरणीमार्गे दोन बाजूंच्या सोबत जोडली, ballcourt स्वतः एक भांडवल "मी" आकार होता आणि सर्व पण माया शहरात लहान मध्ये आढळू शकते.
|