"पीठ" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
V.narsikar (चर्चा | योगदान) No edit summary |
पारवी पगाडे (चर्चा | योगदान) No edit summary खूणपताका: संदर्भ क्षेत्रात बदल. |
||
ओळ १:
{{Short description|Powder made by grinding cereal grains}}
[[File:All-Purpose Flour (4107895947).jpg|thumb|मैदा]]
[[धान्य]] [[जाते|जात्यात]] दळून त्याची जी बारीक बारीक पुड होते, त्याला '''पीठ''' असे म्हणतात.
पीठापासून [[पाव]] व इतर खाद्यप्रकार बनवले जातात. कच्चे [[धान्य]], मुळे, [[कडधान्य]], किंवा बिया दळून तयार केली जाणारी पावडर म्हणजे पीठ. पीठाचा वेगवेगळे अन्न तयार करण्यासाठी वापर केला जातो. तृणधान्याचे पीठ, विशेषतः गव्हाचे पीठ, हा [[ब्रेड]] मधील मुख्य घटक आहे, जो काही संस्कृतीमध्ये मुख्य अन्न आहे. पुरातन काळापासून मेसोअमेरिकन पाककृतीमध्ये मक्याचे पीठ महत्वाचे राहीले आहे आणि अमेरिकेमध्ये ते मुख्य अन्न आहे. मध्य आणि उत्तर युरोप मध्ये राईचे पीठ हा ब्रेडमधील मुख्य घटक आहे.
<ref>{{स्रोत बातमी|दुवा=https://lovelocal.in/pc/grains-oil-and-masala/atta-flour|website=लवलोकल.इन|title=पीठ ऑनलाइन |दिनांक=२०२१-०६-०८}}</ref>
तृणधान्याच्या पीठामध्ये अंकुरपोष, बीजांकूर, आणि कोंडा (पूर्ण-धान्याचे पीठ) हे सर्व एकत्रित किंवा अंकुरपोष एकटा (परिष्कृत पीठ) समाविष्ट असतात. जेवण त्यामध्ये थोडेसे जाडसर आकाराचे कण असल्याने पीठापेक्षा थोडे वेगळे असते (डिग्री ऑफ कमिनेशन) किंवा पीठासारखेच असते; शब्द दोन्ही प्रकारे वापरला आहे. उदाहरणार्थ, कॉर्नमील हा शब्द अनेकदा खरबडीत पोत दर्शवतो तर मक्याचे पीठ बारीक पावडर दर्शवतो, तरी तेथे विभागण्यासाठी कोणतिही कोडिंग रेषा नाही.
===उत्पादन===
पीठाच्या गिरण्यांची प्रक्रिया दगड किंवा स्टील चाकांमध्ये धान्य दळून केली जाते. <ref>{{स्रोत बातमी |दुवा=https://books.google.com/books?id=6jRDAAAAIAAJ&pg=PA31 |title=व्हिएन्ना ब्रेड वर अहवाल द्या |author=एबेन नॉर्टन हॉर्सफोर्ड |location=वॉशिंग्टन|प्रकाशक =शासकीय मुद्रण कार्यालय |year=१८७५}}</ref> आजकाल, "स्टोन-ग्राऊंड" म्हणजे सामान्यपणे गिरणीमध्ये धान्य तळाला असते ज्यामध्ये फिरणारे दगडाचे चाक स्थीर दगडाच्या चाकावर त्यामध्ये असलेल्या धान्यासह उभे किंवा आडवे फिरते.
===रचना===
पीठामध्ये पीष्टाचे (स्टार्च) जास्त प्रमाण असते, जो जटिल कर्बोदकांचा उपसंच आहे ज्याला पॉलिसॅकेराइड्स सुद्धा म्हणतात. स्वयंपाकामध्ये मैदा (उत्तर अमेरिकेत प्लेन म्हणून ओळखले जाते), सेल्फ-राइजिंग पीठ, आणि ब्लीच पीठासह केकचे पीठ यासर्वप्रकारची पीठे वापरली जातात. पीठात प्रथिनांचे प्रमाण जेवढे जास्त तेवढेच ते पीठ कडक आणि बळकट असते, आणि त्यापासून जास्त कुरकुरीत आणि नरम ब्रेड बनतात. पीठात प्रथिनांचे प्रमाण जेवढे कमी तेवढे पीठ मुलायम, जे केक, कुकीज आणि पाय क्रस्ट साठी चांगले असते.<ref>{{स्रोत बातमी|दुवा=http://www.buzzle.com/articles/self-rising-flour-vs-all-purpose-flour.html|title=स्वत: ची वाढणारी मजला वि. सर्व हेतू पीठ: फरक जाणून घ्या|work=सहजता|दिनांक=२०११-०४-१५|language=en-US}}</ref>
==पीठांचे प्रकार==
* [[गहू|गहू]] - [[कणिक|गव्हाचे पीठ]] -याला गव्हाचे पीठ असेही म्हणतात.
* [[हरबरा|चना]] - [[बेसन]] -
==संदर्भ==
<references/>
{{विस्तार}}
|