"तुळजाभवानी मंदिर" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

|वास्तुकला=हेमाडपंथी

|स्थान=[[तुळजापूर]], [[उस्मानाबाद]], [[महाराष्ट्र]]}}

[[महाराष्ट्रातील]] साडेतीन शक्तिपीठांपैकी श्री तुळजाभवानी देवीचे [[तुळजापूर]] क्षेत्र हे एक पूर्ण शक्तिपीठ आहे. ही देवी [[भगवती]] (भवानी) म्हणून प्रसिद्ध आहे. [[महाराष्ट्र]] क्षात्रतेजाची स्फूर्ती देवता, प्रेरणाशक्ती व स्वराज्य संस्थापक राजे श्री [[शिवछत्रपती]] यांची आराध्यदेवता, अशी ही तुळजापूरची भवानीदेवी महाराष्ट्राची [[कुलस्वामीनी]] आहे. हिंदवी स्वराज्याचे संस्थापक श्री [[छत्रपती शिवाजी महाराज]] यांना [[भवानी तलवार]] देउन हिंदवी स्वराज्य स्थापनेचा आशीर्वाद दिला.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|url=https://osmanabad.gov.in/mr/tourist-place/%e0%a4%b6%e0%a5%8d%e0%a4%b0%e0%a5%80-%e0%a4%a4%e0%a5%81%e0%a4%b3%e0%a4%9c%e0%a4%be%e0%a4%ad%e0%a4%b5%e0%a4%be%e0%a4%a8%e0%a5%80-%e0%a4%ae%e0%a4%82%e0%a4%a6%e0%a4%bf%e0%a4%b0-%e0%a4%a4%e0%a5%81/|title=श्री तुळजाभवानी मंदिर – तुळजापूर {{!}} उस्मानाबाद जिल्हा {{!}} India|language=mr|access-date=2021-03-21}}</ref>

 

===इतिहास===

==== वैशिष्ट्ये ====

श्री तुळजाभवानी मंदिरात प्रवेश करण्यासाठी दोन मोठी प्रवेशद्वारे आहेत. एका प्रवेशद्वारास राजे [[शहाजी]] महाद्वार तर दुसर्‍या दरवाजाला राजामाता [[जिजाऊ]] महाद्वार असे नाव देण्यात आले आहे. देवीच्या मंदिरात जाण्यासाठी दगडी पायर्‍या आहेत.पायर्‍या उतरून खाली गेल्यानंतर [[गोमुख]] [[तीर्थ]] येथे दर्शनाला जाण्यापूर्वी भाविक येथे स्नान करतात तसेच हातपायही धुतात. समोरच [[कल्लोळ]] तीर्थ आहे. देवीच्या स्नानासाठी तीन तीर्थ एकत्र आली असे कल्लोळ तीर्थाच्या बाबतीत सांगितले जाते. मंदिराच्या मुख्य द्वारापाशी उजव्या सोंडेचा [[सिद्धीविनायक]] आहे. येथेच आदीशक्ती आदिमाया व [[अन्नपूर्णा]] देवीचे मंदिरही लक्षवेधून घेतात.

==प्रवास==

तुळजा भवानी मंदिर [[सोलापूर]] – [[संभाजी नगर]] रस्त्यावर असून [[सोलापूर]]हून ४२ कि.मी. तर [[धाराशिव]]दहून २२ कि.मी. अंतरावर आहे.

[[वर्ग:तुळजापूर तालुका]]

[[वर्ग:देवीची शक्तिपीठे]]