"जैवविविधता" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
→जैवविविधतेचा शाश्वत वापर: वृक्ष तोड खूणपताका: मोबाईल संपादन मोबाईल वेब संपादन |
छो जैवविविधता या घटका मधील काही सजीव प्राणी त्यांची आयुमर्यादा आणि त्यांचा वेग. खूणपताका: संदर्भ क्षेत्रात बदल. दृश्य संपादन मोबाईल संपादन मोबाईल वेब संपादन |
||
ओळ ६:
सजीवांची पृथ्वीवर निर्मिती झाल्यापासून आजपर्यत पाच वेळा मोठ्या प्रमाणात आणि अनेक वेळा लहान प्रमाणात जैवविविधतेचा नाश झाला आहे. फेनेरोझोइक महाकल्पामध्ये (५४ कोटी वर्षांपूर्वी) जैवविविधतेचा महाविकास ‘कॅम्ब्रियनकल्पामधील विविधतेचा स्फ़ोट’ या नावाने ओळखला जातो. बहुपेशीय सजीवांमधील सर्व संघांची (फायलम) निर्मिती झालेली होती. त्यांपुढील ४० कोटी वर्षांमध्ये जैवविविधतेचा पुन्हा पुन्हा नाश झालेला होता. ‘कार्बोनिफेरस’ युगामध्ये सदाहरित वनांमधील वनस्पति आणि प्राण्यांचा नाश झाला. ‘पर्मियन ट्रायासिक’ युगामध्ये २५ कोटी वर्षांपूर्वी झालेला जैवविविधतेचा नाश सर्वात मोठा होता. तीन कोटी वर्षांपूर्वी पृष्ठवंशी सजीवांनी पुन्हा एकदा आपला जम बसवला. साडेसहा कोटी वर्षांपूर्वी झालेला ‘क्रिटेशियस –टर्शरी विनाश’ हा नजीकच्या काळातील जैवविविधतेचा नाश होय. याच काळात डायनोसॉर नष्ट झाले.
जैवविविधतेमध्ये माणसाचा प्रवेश झाल्यानंतर जैवविविधता आणि जनुकीय विविधता हळू हळू नाहीशी होत आहे. यास ‘हॉलोसिन विनाश’ असे म्हटले जाते. मानवी हस्तक्षेपामुळे अधिवास नष्ट झाल्याने जैवविविधतेचा हा ता नाश होत आहे.
संयुक्त राष्ट्र संघाने जैव विविधतेच्या नाशाकडे लक्ष देण्यासाठी इसवी सनाचे २०११-२०२० हे दशक जैवविविधता दशक म्हणून जाहीर केले आहे.पूर्वी घराच्या आजूबाजूला वेगवेगळी फळांची व फुलांची झाड लावली जायची जेणेकरून त्यावर पक्षी फुलपाखर बाग्डवीत पण आताच्या सध्याच्या स्तिथीत पाहिलं तर सगळीकड कोंन्क्रीटीकरण वाढलेलं आहे त्यामुळ आजूबाजूला जास्त परिसरच नाहीये व जेवढा आहे तेवढ्यात वेगवेगळी शोची झाड लावली जातात अस जर होत राहील तर त्या फुलपाखरांनी बागडायचं कुठ त्यांनी मध कुठ तयार करायचा?<ref>{{जर्नल स्रोत|last=Gaston|first=K. J.|date=2000-05-11|title=Global patterns in biodiversity|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10821282|journal=Nature|volume=405|issue=6783|pages=220–227|doi=10.1038/35012228|issn=0028-0836|pmid=10821282}}</ref>
'''आयुमर्याद''' ''':-'''
''प्राणी'' | ''आयुमर्याद''.
'''मे फ्लाय |. १ - २४ तास.'''
'''घरमाशी | १ - ४ महिने.'''
'''कुत्रा |. १२ - १८ वर्षे.'''
'''शाहमृग |. ५० वर्षे.'''
'''हत्ती | ७० - ९० वर्षे'''.
'''काही सजीव आणि त्यांचा वेग :-'''
'''''बहिरा ससाणा (Falcon) = ३२० कि.मी प्रति तास.'''''
'''''चित्ता = ११२ कि.मी प्रति तास.'''''
'''''ब्ल्यू फिश = ४०-४६ कि.मी प्रति तास.'''''
'''''ससा = ५६ कि.मी प्रति तास.'''''
'''''खार = १९ कि.मी प्रति तास.'''''
'''''उंदीर = ११ कि.मी प्रति तास.'''''
'''''माणूस = ४० कि.मी प्रति तास.'''''
'''''कासव = ०.२७ कि.मी प्रति तास.'''''
'''''गोगलगाय (Snail) = ०.०५ कि.मी प्रति तास.'''''
==व्युत्पत्ति (शब्दाचा इतिहास)==
| |||