"राष्ट्रभाषा" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

भारतीय संविधानानुसार भारताला कोणतीही राष्ट्रीयअधिकृत भाषाराष्ट्रभाषा नाही. तथापि, भारतात २२ अधिकृत राष्ट्रीय भाषा आहेत. देशात हिंदी, बंगाली, [[मराठी]], तेलगू, तामिळ, गुजराती, कन्नड, ओडिया, मल्याळम, पंजाबी, आसामी या मुख्य भाषा मूळ लोक बोलतातआहेत. संस्कृत, तामिळ, मल्याळम, कन्नड, तेलगू आणि ओडिया यांना भारताच्या शास्त्रीयअभिजात भाषा म्हणून सरकारने घोषित केले आहे.या भाषांमध्ये हिंदी-मराठी नाही.

संसदीय कार्यवाही, न्यायपालिका आणि केंद्र सरकार आणि विविध राज्य सरकारांमधील संवाद यांच्यासारख्या अधिकृत हेतूंसाठी इंग्रजीइंग्रजीचा आणि हिंदीचा वापर केला जातो. राज्य सरकार त्यांच्या संप्रेषणाच्या उद्देशानेपत्रव्यवहारात इंग्रजी तसेच त्यांच्याकाही इंग्रजीराज्ये हिंदी भाषा वापरतात. राज्यभारतातील राज्यराज्ये अधिकृतपणे त्या राज्याच्या अधिकृत उद्देशाने एक किंवा अधिक स्थानिक भाषा स्वीकारू शकतात. याव्यतिरिक्त, भारतीय संविधानाच्या आठव्या वेळापत्रकातपरशिष्टात नमूद केल्यानुसार २२ अधिकृत भाषांना अधिकृत दर्जा देण्यात आला आहे. या सर्व भाषा समान अधिकृत दर्जाची आहेत आणि यापैकी कोणत्याही एका भाषेत सरकारी कागदपत्रे लिहिली जाऊ शकतात. म्हणूनच भारताला २२ मोठ्या अधिकृत भाषा असून हिंदीला देशाच्या राज्यघटनेनुसार राष्ट्रीय भाषेचा दर्जा नाहीनसला तरी भारतीयांच्या जनमानसात हिंदी हीच बोली राष्ट्रभाषा आणि इंग्रजी हीच लेखी राष्ट्रभाषा आहे, अशी मान्यता आहे.

<ref>इंग्रजी विकीपीडिया ज्ञानकोषात सी.एम.बी.ब्रान</ref>यांच्या व्याखेनुसार [[:en:National language|National language]] कोणत्याही देशाची राष्ट्रभाषा निश्चित करण्याकरीता खास चार गुणांचा सामावेशसमावेश असणे आवश्यक आहे. ते गुण म्हणजे- 1१) ती भाषा त्या देशाची प्रादेशिक भाषा अथवा विशिष्ट प्रदेशातील लोकांची भाषा असावी 2२) क्षेत्रीय भाषा जी त्या देशातील विशिष्ट क्षेत्रात उत्तर, दक्षिण वगैरे भागातील असावी 3३) सर्वसाधारण संपुर्णसंपूर्ण देशात बोलली व समजली जाणारी भाषा. किंवा जनसमूहाची भाषा 4४) केंद्रीय भाषा जी त्या देशातील सरकारी कामकाजाकरीताकामकाजाकरिता एक राष्ट्रीय ओळख या नात्याने वापरली जाते. अशी केंद्रीय भाषा शेवटच्या दोन गुणगुणविशेषांमुळे विशेषांमुळेहिंदी बहुतेकअणि भाषाइंग्रजी या त्या देशाचीदेशाच्या वास्तविक अथवा कायदेशीर राष्ट्रीय भाषा ठरतेठरतात.