"नेपोलियन बोनापार्ट" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

{{हा लेख|नेपोलियन बोनापार्ट नावाचा फ्रांसचाफ्रान्सचा पहिला सम्राट}}

नेपोलियनचा जन्म कोर्सिका येथे झाला. जन्माने फ्रेंच नसला तरी नेपोलियन हा आपल्या महान कर्तुत्वाच्याकर्तृत्वाच्या जोरावर फ्रेंच सम्राट झाला. त्याने कारकिर्दीची सुरुवात फ्रेंच सैन्यामध्ये अधिकारी म्हणून केली. त्याच्या इटली, ऑस्ट्रिया मधीलऑस्ट्रियामधील मोहिमांमुळे तो लवकरच कर्तुत्ववानसैन्यात मोठा अधिकारी बनला व. फ्रेंच राज्यक्रांति पर्यंतराज्यक्रांतीपर्यंत त्याने सरसेनापती पदसरसेनापतीपद हस्तगत केले. त्याने १८व्या शतकाच्या अंतामध्ये फ्रांन्सवरफ्रान्सवर आक्रमण करणाऱ्या अनेक आघाड्यांना परास्त केले. १८०४ मध्ये तो फ्रान्सचा सम्राट बनला. त्याने युरोपमधिलयुरोपमधील बहुतेक सर्व राष्ट्रांविरुद्ध युद्धयुद्धे पुकारलेपुकारली.

१८१२सन मध्ये१८१२मध्ये रशियात्याने मधीलरशियामध्ये केलेला हस्तक्षेप नेपोलियनच्यानेपोलियनला पथ्यावरमहाग पडला. त्याचे रशियामध्ये नेलेल्या त्याच्या सैन्यापैकी एक चतुर्थांश सैन्यदेखिल तोसैन्यदेखील परत आले नाही. नेपोलियन चेनेपोलियनचे साम्राज्य कमकुवत झालेले पाहुनपाहून ६व्या ?) आघाडीने नेपोलियनच्या सैन्याचा लेप्झिग येथे पराभव केला व फ्रान्स वरफ्रान्सवर आक्रमण केले. नेपोलियनला सम्राटपदावरुन पायउतार व्हावे लागले, त्याला एल्बा येथे स्थानबद्ध ठेवण्यात आले. मार्च १८१५ मध्ये नेपोलियन एल्बामधुनएल्बामधून सुटुनसुटून पुन्हा पॅरिस मध्येपॅरिसमध्ये आला व अल्पावधीतच त्याने आपले पुर्वीचेपूर्वीचे सैन्य पुन्हा एकत्र केले व; पुन्हा जुन्या शत्रुंविरुद्धशत्रूंविरुद्ध आघाडी उघडली. ब्रिटन, नेदरलंडनेदरलँड व पर्शियाने पणपर्शियानेपण प्रत्युतर म्हणून नेपोलियन विरुद्ध आघाडी उघडली. व या आघाडीचे नेतृत्व नेपोलियनचा जुना शत्रु व ब्रिटनचा चाणाक्ष सेनापती वेलस्ली कडेवेलस्लीकडे देण्यात आले. दोन्ही फौजा वाटर्लुवाॅटर्लू येथे भिडल्या या निर्णायक युद्धात नेपोलियनच्या सैन्याचा पुर्णपूर्ण पाडाव झाला. नेपोलियनला पुन्हा अटक होउनहोऊन त्याला या वेळेस अटलांटिक महासागरातील सेंट हेलेना या बेटावर स्थानबद्ध करण्यात आले. तेथेच त्याचा १८२११८२१मध्ये मध्ये मध्ये आजारपणामुळे म्रुत्युमृत्यू झाला. नेपोलियनच्या म्रुत्युमागेमृत्यूमागे अनेक रहस्यरहस्ये आहेत असे समजले जाते. त्यातील एक म्हणजे त्याला अर्सेनिक चेहे हळुवारहळूहळू परिणाम करणारे विष देण्यात आले. त्यामुळे त्याची प्रकृती खालावली व त्याचा मृत्युमृत्यू झाला, असे काहिंचेकाहींचे म्हणणे आहे

नेपोलियनचा जन्म भूमध्य समुद्रातील कोर्सिका बेटावरील अयात्सियो येथे १५ ऑगस्ट १७६९ रोजी झाला. त्याचे नाव त्याच्या मोठ्या भावाच्या नावावरुननावावरून ठेवण्यात आले. १७७० मध्ये कोर्सिका द्विपद्वीप फ्रेंचाच्या ताब्यात आले. नेपोलियनचे घराणे कुठल्याही प्रकारे लष्करी परंपरेचे नव्हते व तसेच फ्रेंचही नव्हते. बोनापार्ट घराणे हे कोर्सिकन मानले जायचे. या ज्याचीघराण्याची मुळे इटालियन होती. परंतु कोर्सिकामधील अन्य लोक श्रीमंत व मानाचे होते. त्याचाच फायदा नेपोलियनला फ्रांन्स मध्येफ्रान्समध्ये आल्यावर लष्करी शाळेत प्रवेश घेताना झाला.१७८४ मध्ये लष्करी शिक्षण पुर्णपूर्ण झाल्यावर फ्रान्सच्या सर्वोच्च लष्करी अकादमीअकादमीमध्ये मध्ये प्रवेशत्यानेप्रवेश घेतला. नेपोलियनला गणित व भूगोलात खूप गतिगती होती. त्याचे ऍतिहासिक लष्करी मोहिमेंचेमोहिमांचेचे ज्ञान सर्वांना अचंबित करणारे होते. त्याने तोफखान्यामध्ये विषेश प्राविण्यप्रावीण्य मिळवले.

१७८५ मध्ये अभ्यासक्रम पुर्णपूर्ण झाल्यावर फ्रेंच लष्करामध्ये त्याची सेकंड लेफ्टनंट म्हणून नियुक्तिनियुक्त झाली. सुरुवातिच्यासुरुवातीच्या काळात त्याची जवाबदारी लष्करी चौकिवरीलचौकीवरील अधिकारी म्हणून होती. फ्रेंच राज्यक्रांतिच्याराज्यक्रांतीच्या काळात नेपोलियन कोर्सिकामध्ये होता. नेपोलियनने या क्रांतिक्रांतीमध्ये मध्ये कोर्सिकामध्येकोर्सिकामधील जॅकोबियन गटाला साथ दिली. त्याला लेफ्टनंट कर्नल पदावर बढती मिळाली व त्याने क्रांतितीलक्रांतीतील स्वयंसेवकांचे नेतृत्व केले. कोर्सिकामधील परिस्थिती नेपोलियनसाठि बिकट बनली व त्याला मुख्य फ्रांन्समध्येफ्रान्समध्ये पळुनपळून यावे लागले.

फ्रान्समध्ये परतल्यावर नेपोलियनचे लष्करी कारकीर्द खर्‍याखऱ्या अर्थाने चालुचालू झाली. निकटवर्तीयाकडुननिकटवर्तीयाकडून त्याला तुलॉं येथील बंडखोरांविरुद्ध आघाडीची कामगीरी मिळाली. यातील यशामुळे नेपोलियनची ब्रिगेडियर पदावर बढती झाली. या प्रयत्नातलढाईत तो जखमी पणजखमीपण झाला होता. यानंतर नेपोलियनने आघाडीच्या क्रांतिकारकांबरोबर आपले हितसंबध वाढवले.

१७९५सन मध्ये१७९५मध्ये नेपोलियन पॅरिसमध्ये होता जेव्हा राजेशाही समर्थक व क्रांतिकारकामध्येक्रांतिकारकांमध्ये सशस्त्र उठाव झाला. राजेशाही समर्थकांना राष्ट्रियराष्ट्रीय ठराव उलथुनउलथून टाकायचा होता. ह्या वेळेस नेपोलियन नेनेपोलियनने बजावलेल्या कामगीरी मुळेकामगीरीमुळे बंडखोरांचा कणाच मोडुनमोडून काढलापडला व नेपोलियन खर्‍या अर्थाने फ्रान्समधील प्रभावशाली लष्करी अधिकारी म्हणून गणला जाउजाऊ लागला. यानंतर नेपोलियनचे जोसेफिन शीजोसेफाईनशी लग्न झाले.