"हैद्राबाद" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
No edit summary
खूणपताका: संदर्भ क्षेत्रात बदल. 'मुखपृष्ठ सदर' लेखात बदल ? मोबाईल संपादन मोबाईल वेब संपादन
छो सांगकाम्यासंदर्भत्रुटी_काढली
खूणपताका: 'मुखपृष्ठ सदर' लेखात बदल ? PAWS [1.2]
ओळ ५३:
 
=== नामव्युत्पत्ती ===
हैद्राबादच्या व्युत्पत्तीबद्दल अनेक कल्पना आहेत. पौराणिक कथेनुसार, या शहराचे संस्थापक "मोहम्मद कुली" भगमती नावाच्या नृत्यांगनास बळी पडले आणि शहराला भाग्नगर असे वर्ष 1590 मध्ये नाव दिले. <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|शीर्षकtitle=The Damsel and Her Sultan|दुवा=http://www.indiatraveltimes.com/legend/sultan.html}}</ref> दुसऱ्या सिद्धान्तानुसार, हैदराबादचे नाव खालिफ अली इब्न अबी तालिब या नावाने ओळखले गेले होते, ज्याला हैदर म्हणत. म्हणून या शहराला हैदराबाद असे नाव पडले.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|शीर्षकtitle=The birth of a city|दुवा=http://www.hyderabadplanet.com/hyderabad-history.html}}</ref>
 
=== प्राचीन इतिहास ===
इ. स. १५१२ मध्ये [[बहामनी सल्तनत|बहामनी राजवटीतून]] बंड करून किल्ले [[गोलकोंडा|गोवळकोंडा]] येथे कुतुबशाही स्थापन झाली. नंतरच्या काळात महंमद कुली कुत्ब शाह याने गोवळकोंडा येथील सततच्या पाणीटंचाईवर तोडगा म्हणून [[मुसी नदी]]च्या किनारी हैदराबाद या शहराची स्थापना इ.स. १५९१ मध्ये केली. त्यानेच शहरात [[चारमिनार]] या वास्तूची उभारणी केली. गोवळकोंड्याहून राज्यकारभार हैदराबादला स्थलांतरित झाला. शहराभोवती चार मोठे तलाव बांधले गेले.
 
मोगल सम्राट [[औरंगजेब]]ने इ. स. १६८७ मध्ये हैदराबाद ताब्यात घेतले, औरंगजेबाचा मृत्यू इ. स. १७०७ मध्ये झाला. त्यानंतरच्या काळात या प्रांताचा ''निजाम उल मुल्क'' असलेल्या [[मीर कमरुद्दीन खान सिद्दिकी]] अर्थात पहिला असफ जाह याने शहरावर आपली सत्ता प्रस्थापित केली. त्यानंतर असफशाही राजवटीतील सात पिढ्यांनी इ. स. १९४८ पर्यंत हैदराबादचे ''निजाम'' म्हणून राज्य केले. निजाम मुघलांच्या विपरीत असे धर्मनिरपेक्ष शासक होते. शेवटचा [[निज़ाम]] [[मीर उस्मान अली खान]] होता. त्याने हिंदू आणि मुसलमानांना त्यांच्या दोन डोळ्यांसारखे वागवले.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|शीर्षकtitle='Nizam of Hyderabad led life simpler than Mahatma Gandhi'|दुवा=http://www.ummid.com/news/2014/February/04.02.2014/seminar-on-nizam.html|ॲक्सेसदिनांक=8 ऑक्टोबर 2018}}</ref><ref>{{स्रोत बातमी|शीर्षकtitle=Nizam gave funding for temples, and Hindu educational institutions|दुवा=http://missiontelangana.com/nizam-gave-funding-for-temples-and-hindu-educational-institutions/|ॲक्सेसदिनांक=8 ऑक्टोबर 2018}}</ref>
 
=== आधुनिक इतिहास ===