"मँचेस्टर युनायटेड एफ.सी." च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
update |
छो Pywikibot 3.0-dev |
||
ओळ १:
{{अनुवाद|en}}
{{माहितीचौकट फुटबॉल क्लब |
नाव =
चित्र = [[चित्र:Manchester United FC.png|150px|Manchester United's emblem]] |
पूर्ण नाव =
टोपणनाव = द रेड डेव्हिल्स , मॅन युनायटेड |
स्थापना = १३७ वर्षा पुर्वी १८७८ रोजी ,
ओळ ९:
मैदान = [[ओल्ड ट्रॅफर्ड|ओल्ड ट्रफोर्ड]] |
आसनक्षमता = ७५,६४३ |
मालक =
({{NYSE|MANU}})|
उपाध्यक्ष = {{ध्वजचिन्ह|USA}} जोइ ग्लेझर|जोल व अव्रम ग्लेझर |
ओळ २५:
| संकेतस्थळ = http://www.manutd.com/
}}
'''
म्मूनिच विमान अपघाताच्या १० वर्षांनंतर, १९६८ रोजी सर मॅट बस्बी यांचा व्यवस्थअपनाखाली यूरोपियन कप जीकणारा
१९९८/९९ या एकाच वर्षी एफ.ए. प्रीमियर लीग, एफ. ए. चषक व यूएफा चॅम्पियनस लीग जिंकल्यमूळे तिहेरी विजेतेपद मिळवलेला हा ऐक अद्वितिय संघ बनला. १८ एफ.ए. प्रीमियर लीग कप, ४ लीग कप आणि ११ फ.ए. कप जिंकल्यामूळे इंग्लिश फुटबॉल इतिहासातील लिव्हरपूल बरोबरचा हा एक अद्वितीय क्लब आहे.
ओळ ३५:
== क्लबचा इतिहास ==
=== स्थापना व सुरुवातीची वर्षे (१८७८-१९४५) ===
[[चित्र:Manchester_United_FC_League_Performance.svg|thumb|१८९२-९३ मध्ये न्यूटन हीथ ह्या नावाने भाग घेतल्या पासुन २००७-०८ च्या प्रिमीयर हंगामापर्यंतची मॅचेस्टर युनायटेड संघाची प्रगती दाखवणारा तक्ता.|alt=refer to caption]]हा क्लब १८७८ मध्ये ''न्यूटन हीथ एल
ओळ ४७:
[[चित्र:Munich memorial plaque.JPG|thumb|left|म्युनिच एयर डिझास्टर मधील मृत्युमुखी पडलेल्या खेळाडूंची आठवण टेवणारी ओल्ड ट्रॉफोर्ड येथील पाटी. |alt=A stone tablet, inscribed with the image of a football pitch and several names. It is surrounded by a stone border in the shape of a football stadium. Above the tablet is a wooden carving of two men holding a large wreath.]]
याच सुमारास
राखीव संघाचे व्यवस्थापक जिमी मर्फी यांनी क्लबची सुत्रे हाती घेतली आणि क्लब फ.ए. कपच्या अंतिम फेरीत पोचला. येथे त्याला [[बॅल्ट्न वॉडरर्स]]कडून हार पत्करवी लागली. क्लबची शोककथा लक्षात घेवून [[युएफा]]ने त्यांना लीग विजेते [[
=== १९६९ ते १९८६ ===
[[चित्र:Bryan Robson at the cliff -march 92.JPG|thumb|upright|ब्रायन रॉबसन हा मॅन्चेस्टर युनायटेड संघाचा,इतर कुठल्याही खेळाडूपेक्षा अधिक काळ, १२ वर्श कप्तान होता .<ref>Barnes et al. (2001), p. 110</ref>|alt=A smiling man with dark hair wearing a white, green and blue tracksuit top over a blue shirt. He is holding a washbag under his right arm.]]
१९६९-७० मोसमातील आठवे स्थान आणि १९७०-७१ च्या मोसमाची खराब झालेली सुरुवात ह्यामुळे बस्बी यांना पुन्हा आमंत्रण देण्यात आले व काही काळ त्यांनी पुन्हा व्यवस्थापक म्हणून काम केले, परंतु यावेळेस त्यांनी क्लबला कायमचा रामराम ठोकला.जुन १९७१ मध्ये
डेव सेक्स्टन ह्यांनी १९७७ च्या उन्हाळ्यात व्यवस्थापक पदाचा कार्यभार सांभाळला.जोइ जॉर्डन, गॅर्डन मॅक् क्विन, गॉरी बेली आणि रे विल्किंस ह्या सारख्या महत्त्वाच्या खेळाडूंना क्लब मधे आणूनही उत्तम निकाल देण्यास संघ अपयशी ठरला, क्लबने १९७९-८० च्या मोसमात लीग मधे दुसरे स्थान पटकावले आनणि १९७९ च्या फ.ए. कप अंतिम फेरित [[आरस्नेल]] कडून ३-२ अशी हार पत्करली. डेव सेक्स्टन यांचा मार्गदर्शनाखाली शेवटचे सात सामने जिंकुनही त्यांना व्यवस्थापक पदावरुन काढले गेले.
१९८१ मध्ये [[रॉय अटकिनसन]] यांची नेमणूक व्यवस्थापक पदावर नेमणुक झाली. लगेचच रॉय अटकिनसन यांनी खेळाडू बदनलीचा ब्रिटीश विक्रम मोडित काढला आणि ब्रायन रॅबसन या खेळाडूला वेस्ट ब्रुमविच अलबियॉन कडून विकत घेतले.
ओळ ६१:
अ‍ॅटकिनसन यांच्या सुमार कामगीरीमुळे हकालपट्टी झाल्यानंतर [[ॲलेक्स फर्ग्युसन|ॲलेक्स फर्ग्युसन]] यांची नियुक्ती झाली व संघाला घवघवीत नाही तरी अपयशाच्या गर्तेतून बाहेर काढले. पुढील वर्षीच १९८८ मध्ये दुसऱ्या क्रमांकापर्यंत युनायटेडने प्रगती केली मात्र पुढिल वर्षीचा मोसमात युनायटेड परत ११व्या स्थानावर फेकला गेला.फर्ग्युसन देखिल हकालपट्टी च्या मार्गावर होते, परंतु १९९० च्या फ.ए.कपच्या अंतिम फेरितील [[क्रिस्टल पॅलेस]]च्या विजयाने(३-३ पूर्ण वेळेत)फर्ग्युसन बचावला असे सांगण्यात येते.पुढिल मोसमात क्लबने प्रथमव कप विनर्स कपच्या विजयावर शिक्कामोर्तब केले आणि युरोपियन कप विजेते [[रेड स्टार बेलग्रेड]] यांना ओल्ड ट्रॅफरड येथे १-० ने हरवून १९९१चे युएफा सुपर कपचे विजेतेपद पटकावले. त्यानंतरव्या लगेचच्या मोसमात क्लबने लीग कपव्या अंतीम फेरित दाखल झाला आणि एव्हढेच नाही तर [[नॉटिंघम फॉरेस्ट]] १-० ने हरवून विजेतेपदही पटकावले.१९९३ मधे क्लबने १९६७ नंतर प्रथमच लीगचे विजेतेपद पटकावले आणि पुढिल वर्षी लीग विजेतेपदा बरोबर फ.ए. कप जिंकुन क्लबच्या इतिहसात पहिल्यांदा दुहेरी विजेतेपद मिळवण्याची कामगिरी बजावली.
१९९२ मध्ये [[एरिक
१९९८-९९चा मोसम युनायटेडसाठी भलताच यशस्वि ठरला. क्लबने प्रिमीयर लीग, फ.एअ. कप आणि युएफा चॅम्पियन्स लीग जिंकुन तिहेरी विजेतेपद मिळवले आणि इंग्लिश क्लब फुटबॉल मध्ये इतिहास घदवला.१९९९च्या युएफा चॅम्पियन्स लीग मध्ये इंजुरि टाइम मध्ये १-० असे हरत असतान [[टेडि शेरिंघम]] आणि [[ओले गुनर सोल्कयार]] यांनी अंतीम क्षणी गोल मारुन [[बायर्न म्युनिचवर]] नाटकिय विजय मिळवला.हा सामना आजवरच्या सर्वाधिक उत्कंठावर्धक सामन्यांमध्ये गणला जातो<ref>[http://www.biogs.com/awards/sportingmoments.html Greatest sporting moments of 20th century (British)]</ref>. या मोसमात युनायटेडचा संघ कित्येक वेळा पिछाडीवरुन येत जिंकला होता व त्यासाठी
सन २००० मधे, क्लबने ब्राझिल येथे झालेल्या पहिल्याच [[फिफा क्लब वर्ल्ड कप]] मधे भाग घेतेला आणि १९९९-२०००,२०००-०१ च्या लीग कपचे विजेतेपद मिळवले. संघाला २००१-०२च्या मोसमात दुसऱ्या स्थानावर समाधान मानावे लागले मात्र २००२-०३ च्या मोसमात संघाने लीगचे पुन्हः विजेतेपद पटकावले. मिलेनीयम मैदन [[कार्डिफ]] येथे मिलवॉलला ३-० ने मात देउन २००३-०४च्या फ.ए. कपचे विजेतेपद मिळवले.
== संघाचे चिन्ह आणि रंग ==
संघाचे चिन्ह
१८९२ मधे काढण्यात आलेल्या फोटोत असे मानण्यात येते की खेळाडुंनी लाल-पांढरा शर्ट आणि निळी
== मैदान ==
[[File:Old Trafford inside 20060726 1.jpg|thumb|२००६ च्या वाढिव बांधकामा नंतरचा फोटो|alt=A stand of a football stadium. The seats are red, and the words "Manchester United" are written in white seats. The roof of the stand is supported by a cantilever structure. On the lip of the roof, it reads "Old Trafford Manchester".]]
ओळ ८६:
}}
न्युटन हिथ सुरवातीच्या काळात नोर्थ रोड वरिल एअका मैदानात खेळत असे परंतु फुटबॉल लीग मधे प्रवेश करळ्याची इछा असलेल्या क्लबच्या अधिकार्यांना ही सोय अपुरी वाटत असे.ह्या मैदानत १८८७ मधे काही सुधारणा करण्यात आल्या. न्युटन हिथने १८९१ मध्ये किमान आर्थिक ठेवीचा वापर करून दोन ग्रॅन्ड स्टॅन्ड विकत घेतले.नॉर्थ रोड मधे झालेल्या सुरुवातीच्या सामन्यांची प्रेक्षकांची उपस्थिती गणली जात नसे पण सर्वाधिक लेखी उपस्थिती ही ४ मार्च १८९३ मधे [[संदरलॅन्ड]]विरुद्ध झालेल्या पथम दर्जाच्या सामन्या दरम्यान १५,००० एव्हढी होती. साधारण एव्हढिच उपस्थिती गॉरटन व्हिला दरम्यानच्या ५ सप्टेंबर १८८९ सामन्यात देखिल होती.
जुन १८९३ मध्ये, नोर्थ रोडच्या मालकांनी क्लबला नोर्थ रोडचे मैदान सोडण्यास सांगितले,मॅन्चेस्टरचे डिन आणि कॅनन यांचा मते प्रेक्षकांना मैदानात येन्यासाठी पैसे देण्यास भाग पाडणे अयोग्य होते, क्लबचे सेक्रेटरी ए.एच. अ‍ॅलबट यांनी क्लेटन येथील
१९०२ मध्ये जेव्हा
मॅन्चेस्टर युनायटेडच्या पहिला लीग चषक आणि एक वर्षा नंतर जिंकलेला पहिला फ.ए. कप मुळे
द्वितीय महायुद्धातील बॉम्बफेकित मैदानाचा बराचसा भाग नश्ट झाला, साउथ स्टॅन्ड मधील सेन्ट्रल टनेलसोडता उरवरित भाग नश्ट झाला होता.द्वितीय महायुद्धा पश्चात 'वॉर डॅमेज कमिशनने' क्लबला नुकसानभरपाइ म्हणून £२२,२७८ दिले. मैदानाची दुरुस्ती चालु असताना क्लबचे यजमान सामने मॅन्चेस्टर सिटीचे मैदान 'मेन रोड' येथे खेळवण्यात आले. मॅन्चेस्टर युनायटेडला प्रतिवर्ष £५,००० एव्हढा आकार भरावा लागत असे. त्यानंतरच्या सुधारणांमधे छप्पर लावण्याचे काम झाले, प्रथम 'स्ट्रिटफोर्ड एन्ड' नंतर नॉर्थ आणि साउथ एन्डला छप्पर लावण्यात आले. छप्पर स्तंभांच्या आधारे बसवण्यात आले ज्याचामुळे प्रेक्षकांना सामना बघताना त्रास होत असे. ह्या स्तंभांची जागा कंसाक्रुती(कॅन्टिलीव्हर)रचनेने घेतली. कंसाक्रुती छप्पर सर्वात शेवटी स्ट्रिटफोर्ड एन्डला बसवण्यात आले जे १९९३-९४ व्या मोसमासठी पूर्ण करण्यात आले.२५ मार्च १९५७ रोजी सर्वप्रथम क्रुत्रिम प्रकाशझोतांचा वापर करण्यात आला.१८० फुट (५५ मी) उंचीचे ४ बांधण्यासाठी प्रत्येकी £४०,००० एव्हढा खर्च आला.प्रत्येक प्रकाशझोतात ५४ वैयक्तीक दिव्यांचा वापर करण्यात आला. १९८७ मधे हे प्रकाशझोत काढून टाकण्यात आले आणि प्रत्येक स्टॅन्डच्या छप्परामधे दिव्यांच्या रोशणाइची सोय करण्यात आली जी आजही कार्यरत आहे.
ओळ ९९:
मॅन्चेस्टर युनायटेड हा जगातील सर्वाधिक लोकप्रिय क्लब म्हणून प्रसिद्ध आहे. क्लबची यजमान सामन्यां मधील सरासरि उपस्तिथी युरोपखंडात सर्वाधिक आहे. किमान २४ देशातील २०० हून अधिक अधिक्रुतरित्या मान्यता मिळालेल्या मॅन्चेस्टर युनायटेड सपोर्टर्स क्लबच्या शाखांमधे मॅन्चेस्टर युनायटेडचा चाहता वर्ग विखुरलेला आहे. ह्या चाहत्या वर्गाचा फायदा मॅन्चेस्टर युनायटेड प्रतिवषी होणाऱ्या अंतरराष्ट्रिय उन्हाळी दौर्यांतुन घेतो. फडणविशी पेढी खेळ उद्योग सल्लागार डेलोइट ह्यांचा भाकिता प्रमाणे मॅन्चेस्टर युनायटेडचे जगभरात ७५ दशलक्ष चाहते आहेत, त्याचप्रमाणे इतर भाकितांप्रमाणे हाच आकडा ३३३ दशलक्षच्या घरात जातो.चाहता वर्गाचे प्रतिनीधित्व दोन स्वतंत्र संस्थांमार्फत होते; इंडिपेन्डंट मॅन्चेस्टर युनायटेड सपोर्टस असोसिएशन,एम.युफ.सी फॅन्स फोरम मार्फत क्लबशी सलोख्याचे संबंध रागुन आहेते आणि मॅन्चेस्टर युनायटेड सपोर्टस ट्रस्ट. २००५ मधे ग्लेझर कुटंबाकडे क्लब हस्तांतरित झाल्या नंतर क्लबच्या एका चाहत्या चर्गाने फ.सी.युनायटेड ओफ मॅन्चेस्टर ह्या फुटिर क्लबची स्थापना केली.ओल्ड ट्रॅफर्डचा पश्चिम स्टॅन्ड -"द स्टिटफोर्ड एन्ड"- हा क्लबच्या निस्सिम चाहत्यांचा परंपारिक भाग मानला जातो.
=== प्रतिस्पर्धि ===
मॅन्चेस्टर युनायटेड आणि लीडस् युनायटेड मधील चढाओढ ''रोझेस रायव्हलरी'' म्हणून अनौपचारिकरित्या ओळखले जाते. ह्या प्रतिस्पर्धित्वाची पाळेमुळे [[वॉर ओफ रोझेस]] मध्ये आहेत. हे युद्ध
== जागतिक ब्रॅन्ड ==
जॉर्ज बेस्ट हा त्याचा केशरचनेमुळे "पाचवा बिटल" म्हणून ओळखला जाऊ लागला आणि मैदाना बाहेर प्रसार मध्यमांमधे प्रसिद्धी मिळालेला पहिला फुटबॉल खेळाडू बनला.
लीग मधील उच्च स्थानामुळे दुरदर्शन हक्कांमधे मोठा वाटा मिळतो म्हणुनच सततच्या यशाने क्लबला अधिकाधीक फायदा होत गेला. प्रिमीयर लीगची सुरुवात झाल्यापासून
=== प्रायोजक ===
ओळ १६७:
म्युनीच एयर डिझास्टर नंतर काही दिवसातच सर मॅट बस्बी ह्यांचे जवळचे मित्र लुइस एडवर्डस् ह्यांना क्लबच्या विश्वस्थांमधे स्थान मिळाले आणि त्यांनी क्लबचे समभाग विकत घेण्यास सुरुबात केली; £४०,००० च्या मोबदल्यात त्यांनी क्लबचे अंदाजे ५४% समभाग विकत घेतले जानेवारि १९६४ मध्ये क्लबवर ताबा मिळवला.जानेवारि १९७१ मध्ये लिलीयन गिब्सन ह्यांच्या मृत्यु नंतर त्यांचे समभाग अ‍ॅलन गिब्सन ह्यांचाकडे गेले आणि त्यांनी १९७८ मध्ये लुइस एडवर्डस् ह्यांचे पुत्र मार्टिन ह्यांना ते विकले;१९८० मध्ये लुइस एडवर्डस् ह्यांच्या मृत्युनंतर मार्टिन एडवर्डस् हे क्लबचे नवे अध्यक्ष झाले.१९८४ मध्य मीडिया टायकुन रॉबर्ट मॅक्सवेल ह्यांनी क्लब विकत घेण्याचा प्रयत्नकेला पण एडवर्डस् ह्यांना हवी असलेली किंमत न मिळाल्याने त्यानी क्लब विकला नाहि. १९८९ मध्ये एडवर्डस ह्यांनी मायकल नायटन ह्यांना क्लब £२० दशलक्षला विकण्याचा प्रयत्न केला पण विक्री पूर्ण होऊ शकली नाही. त्या ऐवजी त्यांचा क्लबच्या संचालक मंडळात समावेश करण्यात आला.
जुन १९९१ मध्ये
२००५ मध्ये मालकम ग्लेझर ह्यांनी मॅग्नियर आणि मॅक्मनुस ह्यांचे २८.७% समभाग विकत घेतले आणि रेड फुटबॉल ह्या संस्थे मार्फत एका उच्च पतीच्या स्वीकार बोली मार्फत क्लब विकत घेतला. ह्यावेळेस क्लबची किंमत £८०० दशलक्ष म्हणजेच $१.५ अब्ज इतकी होती. जुलै २००६ मध्ये क्लबने £६६० दशलक्ष कर्ज परतफेड केल्याचे जाहीर केले, ज्यामुळे क्लबच्या वार्षीक व्याजात ३०% घट होऊन £६२ दशलक्ष झाला. जानेवारी २०१० मध्ये क्लबचे कर्ज £७१६.५ दशलक्ष होते म्हणुनच क्लबने £५०४ दशलक्ष ($१.१७ अब्ज) बॉन्ड इशु विकुन क्लबला तारण्याच प्रयत्न केला. ह्यामुळे त्यांना जागतिक
== खेळाडू ==
ओळ १८६:
{{Fs player |क्र.=९ |nat=BEL |जागा=FW |नाव=रोमेलु लुकाकु }}
{{Fs player |क्र.=१० |nat=SWE |जागा=FW |नाव= झ्लातान इब्राहिमोविच }}
{{Fs player |क्र.=११ |nat=FRA |जागा=FW |नाव=
{{Fs player |क्र.=१२ |nat=ENG |जागा=DF |नाव=क्रिस स्मॉलिंग }}
{{Fs player |क्र.=१४ |nat=ENG |जागा=MF |नाव=जेस्से लिंगार्ड }}
ओळ १९५:
{{Fs player |क्र.=१९ |nat=ENG |जागा=FW |नाव=मारकरस रॅशफर्ड }}
{{Fs player |क्र.=२० |nat=ARG |जागा=GK |नाव=सर्जीओ रोमेरो }}
{{Fs player |क्र.=२१ |nat=ESP |जागा=MF |नाव=
{{Fs player |क्र.=२३ |nat=ENG |जागा=DF |नाव=लुक शॉ }}
{{fs player |क्र.=२५ |nat=ECU |जागा=MF |नाव=
{{Fs player |क्र.=२७ |nat=BEL |जागा=MF |नाव=मॅरोआन फेलेनी }}
{{Fs player |क्र.=३१ |nat=SRB |जागा=MF |नाव=नेमान्या मॅटिच }}
ओळ ३०५:
|-
| १९७१–१९७२
| {{flagicon|IRL}}
| युनायटेड किंडम बाहेरिल पहिले व्यवथापक
|-
ओळ ३४१:
== विजेतेपदे ==
मॅन्चेस्टर कप हे मॅन्चेस्टर युनायटेडचे पहिले जेतेपद होय. १८८६ साली क्लबने न्युटन हीथ या नावा खाली हे जेतेपद जिंकले. क्लबने पहिले लीग जेतेपद १९०८ साली जिंकले तर त्याच्या पुढिलच वर्षी फ.ए कपच्या पहिल्या जेतेपदाचा मान पटकावला. १९९०च्या दशकात क्लबने सर्वाधिक जेतेपदे पटकावली ; ५ प्रिमीयर लीग, ४ फ.ए कप, १ लीग कप, ५ चॅरिटी शील्ड (एकात संयुक्त जेतेपद), १ युएफा
सर्वाधिक प्रथम दर्जाची जेतेपदे (२०), सर्वाधिक फ.ए कप (१२), सर्वाधिक फ.ए कप अंतिम फेरिलील सहभाग (१८) अशा एका हुन एक मानांची नोंद क्लबच्या नावावर आहे. सर्वाधिक २४ पैकि १३ प्रिमीयर लीग जेतेपदे पटकावण्याचा मान देखिल मॅन्चेस्टर युनायटेडचाच आहे. १९६८ रोजी युरोपियन कप जिंकुन युरोपियन स्तरा वरिल जेतेपद पटकावणारा पहिला ईंग्लश क्लब देखिल मॅन्चेस्टर युनायटेडच होता. २०११चे कम्युनिटी शील्डचे जेतेपद क्लबचे सर्वाधिक अलिकडचे जेतेपद.
ओळ ३६५:
=== युरोपीयन स्तरावर ===
* '''युरोपीयन कप/ यु.ए.फा.
* १९६७-६८, १९९८-९९, २००७-०८
ओळ ४२०:
{{प्रिमियर लीग फुटबॉल इंग्लंड संघ}}
{{प्रिमियर लीग फुटबॉल इंग्लंड हंगाम}}
{{युएफा
{{जी-१४}}
{{fb end}}
[[वर्ग:इंग्लिश फुटबॉल क्लब]]
[[वर्ग:
| |||