"भारताची राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेश" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
No edit summary
खूणपताका: संदर्भ क्षेत्रात बदल. मोबाईल संपादन मोबाईल वेब संपादन
छो Pywikibot 3.0-dev
ओळ १:
[[भारत]] हा [[भारताची राज्ये आणि प्रदेश|२८ राज्ये आणि ८ केंद्रशासित प्रदेशांचा]] एक संघ आहे. (सन २०१९ची स्थिती) <ref name="official">{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://india.gov.in/india-glance/profile}}</ref> २०११ पर्यंत, अंदाजे १.२ [[अब्ज]] लोकसंख्या असलेला भारत हा [[चीन]]नंतर [[जगातील देशांची यादी (लोकसंख्येनुसार)|जगातील जास्त लोकसंख्या असलेला दुसऱ्या क्रमांकाचा देश आहे]]. भारताने [[जगातील देशांची यादी (क्षेत्रफळानुसार)|जगातील]] [[जगातील देशांची यादी (क्षेत्रफळानुसार)|भूमी]]पैकी २.४% क्षेत्र व्यापले आहे. भारतात [[जगातील देशांची यादी (क्षेत्रफळानुसार)|जगातील]] एकूण लोकसंख्येच्या १७.५% [[जागतिक लोकसंख्या|लोकसंख्या आहे]] .<ref name="Area and Population">{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.censusindia.gov.in/Census_And_You/area_and_population.aspx}}</ref> इंडो-गँजेटिकगॅंजेटिक मैदान हे जगातील सर्वात मोठे सुपीक क्षेत्र आहे. भारत हा जगातील सर्वात दाट लोकवस्ती असलेल्या क्षेत्रांपैकी एक आहे. पूर्व आणि पश्चिम किनारपट्टीवरील [[दख्खनचे पठार|डेक्कन पठार]] हे भारतातील दाट लोकवस्तीचे प्रदेश आहेत. पश्चिम राजस्थानमधील [[थरचे वाळवंट]] हा जगातील सर्वाधिक दाट वाळवंट आहे. (शंकास्पद विधान) [[हिमालय|हिमालयातील]] उत्तरेकडील आणि [[ईशान्य भारत|ईशान्येकडील राज्यांमध्ये]] सुपीक वाळवंटांसह थंड कोरडे वाळवंट आहे. या राज्यांमध्ये लोकसंख्या घनता तुलनेने कमी आहे कारण ते हवामान शारीरिक अडचणीचे आहे. <ref name="India - General Profile, Land Use Classification and Land Use Pattern">{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://envfor.nic.in/unccd/chap-3.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514102850/http://www.envfor.nic.in/unccd/chap-3.pdf|archive-date=May 14, 2006}}</ref>
 
{{बदल}}
ओळ ७:
ब्रिटिश भारतातील पहिली लोकसंख्या [[जनगणना]] 1872 मध्ये झाली. १ 1947 in in मध्ये भारताच्या स्वातंत्र्यापासून, दर दहा वर्षांनी जनगणना केली जाते, ही पहिली जनगणना इ.स. १९५१ मध्ये झाली. <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.censusindia.gov.in/aboutus/Census_Organisation/about.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20081201091131/http://www.censusindia.gov.in/aboutus/Census_Organisation/about.html|archive-date=December 1, 2008}}</ref> भारतातील जनगणना रजिस्ट्रार जनरल आणि गृह मंत्रालयांतर्गत जनगणना आयुक्त यांच्या कार्यालयामार्फत केली जाते आणि हे फेडरल सरकारच्यावतीने राबवल्या जाणार्‍या सर्वात मोठ्या प्रशासकीय कामांपैकी एक आहे. <ref name="Brief history of census">{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.censusindia.gov.in/Census_And_You/brief_history_of_census.aspx}}</ref>
 
[[भारतीय जनगणना, २०११|२०११ च्या जनगणनेतील]] आकडेवारीवर आधारीत लोकसंख्येची आकडेवारी <ref name="thehindu2">{{स्रोत बातमी|archive-url=https://web.archive.org/web/20150218113725/http://censusindia.gov.in/2011-prov-results/data_files/india/pov_popu_total_presentation_2011.pdf|archive-date=February 18, 2015}}</ref> २००१ &#x2013; २०११ च्या दशकात भारताची वार्षिक लोकसंख्यावाढीचा दर २.१15 टक्क्यांवरून १.76 percent टक्क्यांपर्यंत खाली आला आहे. दशवंशाच्या जनगणनेच्या आकडेवारीवर आधारित, [[दादरा आणि नगर-हवेली|दादरा आणि नगर हवेलीचा]] वेगवान विकास दर 55.5 आहे &nbsp; टक्के, त्यानंतर [[दमण आणि दीव]] (53.5) &nbsp; टक्के), [[मेघालय]] (27.8 &nbsp; टक्के) आणि [[अरुणाचल प्रदेश]] (25.9 &nbsp; टक्के). [[नागालँडनागालॅंड|नागालँडमध्येनागालॅंडमध्ये]] -0.5 चा सर्वात कमी विकास दर नोंदविला गेला &nbsp; टक्के. <ref name="thehindu.com">http://www.thehindu.com/multimedia/archive/00517/India_Census_2011___517160a.pdf</ref>
 
भारतामध्ये 111,००० लोकसंख्या असलेली गावे व .2२.२ आहेत &nbsp; एकूण लोकसंख्येपैकी टक्के लोकसंख्या या ग्रामीण भागात आहे. <ref name="thehindu.com">http://www.thehindu.com/multimedia/archive/00517/India_Census_2011___517160a.pdf</ref> त्यापैकी 155,००० गावात लोकसंख्येचे प्रमाण 50000 &#x2013; 9999 आहे; 130,000 &nbsp; खेड्यांची लोकसंख्या 1000 &#x2013; 1999 आणि 128,000 आहे &nbsp; खेड्यांची लोकसंख्या 200 &#x2013; 499 आहे. तेथे 3,961 आहेत &nbsp; 10,000 लोकसंख्या असलेली गावे &nbsp; व्यक्ती किंवा अधिक <ref name="Area and Population">{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.censusindia.gov.in/Census_And_You/area_and_population.aspx}}</ref> भारताची 27.8 &nbsp; टक्के शहरी लोकसंख्या 5,100 पेक्षा जास्तमध्ये राहते &nbsp; शहरे आणि 380 पेक्षा जास्त &nbsp; शहरी गट <ref name="Urban Agglomerations (UAs) & towns">{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.censusindia.gov.in/Census_Data_2001/Census_data_finder/A_Series/Urban_agglomerations.htm}}</ref> १ 199 199 १ &#x2013; २००१ च्या दशकात मुख्य शहरांमध्ये स्थलांतर केल्याने शहरी लोकसंख्या झपाट्याने वाढली. <ref name="Migration rate to city will dip">{{स्रोत बातमी|last=Shinde|first=Swati|date=13 Sep 2008|access-date=2008-12-08|publisher=Times of India}}</ref> <ref name="Develop towns to stop migration to urban areas: economist">{{स्रोत बातमी|date=Dec 3, 2005|access-date=2008-12-08|publisher=Hindu|location=Chennai, India}}</ref> गेल्या दशकात गेल्या निवासस्थानी निव्वळ स्थलांतरित आधारावर, [[महाराष्ट्र]] सर्वात होते इमिग्रेशन 2.3 सह &nbsp; दशलक्ष, त्यानंतर [[दिल्ली|दिल्लीचा]] राष्ट्रीय राजधानी प्रदेश (१.7) &nbsp; दशलक्ष), [[गुजरात]] (0.68 &nbsp; दशलक्ष) आणि [[हरियाणा]] (0.67) &nbsp; दशलक्ष). [[उत्तर प्रदेश]] ( &#x2212; २.6 &nbsp; दशलक्ष) आणि [[बिहार]] ( &#x2212; 1.7 &nbsp; दशलक्ष) आंतरराज्यीय स्थलांतरणासाठी प्रथम स्थानावर आहे. <ref name="Migration">{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.censusindia.gov.in/Census_And_You/migrations.aspx}}</ref> [[उत्तर प्रदेश]], [[महाराष्ट्र]], [[बिहार]], [[पश्चिम बंगाल]] आणि [[मध्य प्रदेश]] ही पाच राज्ये एकूण भारतीय लोकसंख्येच्या जवळपास निम्म्या (47.90 टक्के) आहेत. <ref name="thehindu2">{{स्रोत बातमी|archive-url=https://web.archive.org/web/20150218113725/http://censusindia.gov.in/2011-prov-results/data_files/india/pov_popu_total_presentation_2011.pdf|archive-date=February 18, 2015}}</ref>
ओळ १३:
राष्ट्रीय सरासरी लिंग गुणोत्तर 2001 मध्ये 933 पासून वाढ 940, 2011 मध्ये <ref name="thehindu2">{{स्रोत बातमी|archive-url=https://web.archive.org/web/20150218113725/http://censusindia.gov.in/2011-prov-results/data_files/india/pov_popu_total_presentation_2011.pdf|archive-date=February 18, 2015}}</ref> 2011 च्या जनगणनेनुसार ते घटले [[लिंग गुणोत्तर]] वयोगटातील लोकसंख्या प्रति हजार पुरुषांची महिलांची संख्या &#x2013; 6 वर्षे. [[पंजाब]], [[हरियाणा]], [[हिमाचल प्रदेश]], [[गुजरात]], [[तमिळनाडू|तामिळनाडू]], [[मिझोराम]] आणि [[अंदमान आणि निकोबार|अंदमान आणि निकोबार बेटे]] यासारख्या [[हिमाचल प्रदेश|राज्यात]] बाल लैंगिक गुणोत्तरात वाढ झाली आहे. राष्ट्रीय बाल-लिंग प्रमाण 2001 मध्ये 927 वरून 2011 मध्ये 914 वर घसरले आहे. तेलंगणाची जनगणना आंध्र प्रदेश राज्याच्या जनगणनेच्या आकडेवारीपासून विभक्त झाली होती, २ जून २०११ रोजी तेलंगण राज्य निर्माण झाले. <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://timesofindia.indiatimes.com/india/T-party-Indias-29th-state-Telangana-is-born/articleshow/35912105.cms}}</ref>
 
२०११ मध्ये अंदाजे १.२ [[अब्ज]] लोकसंख्या असलेला भारत हा [[चीन|चीननंतर]] [[जगातील देशांची यादी (लोकसंख्येनुसार)|जगातील जास्त लोकसंख्या असलेला दुसऱ्या क्रमांकाचा देश आहे]]. भारताने [[जगातील देशांची यादी (क्षेत्रफळानुसार)|जगातील]] [[जगातील देशांची यादी (क्षेत्रफळानुसार)|भूमीपैकी]] २.४% क्षेत्र व्यापले आहे. भारतात [[जगातील देशांची यादी (क्षेत्रफळानुसार)|जगातील]] एकूण लोकसंख्येच्या १७.५% [[जागतिक लोकसंख्या|लोकसंख्या आहे]] .<ref name="Area and Population">{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.censusindia.gov.in/Census_And_You/area_and_population.aspx}}</ref> इंडो-गँजेटिकगॅंजेटिक मैदान हे जगातील सर्वात मोठे सुपीक क्षेत्र आहे. भारत हा जगातील सर्वात दाट लोकवस्ती असलेल्या क्षेत्रांपैकी एक आहे. पूर्व आणि पश्चिम किनारपट्टीवरील [[दख्खनचे पठार|डेक्कन पठार]] हे भारतातील दाट लोकवस्तीचे प्रदेश आहेत. पश्चिम राजस्थानमधील [[थरचे वाळवंट]] हा जगातील सर्वाधिक दाट वाळवंट आहे. (शंकास्पद विधान) [[हिमालय|हिमालयातील]] उत्तरेकडील आणि [[ईशान्य भारत|ईशान्येकडील राज्यांमध्ये]] सुपीक वाळवंटांसह थंड कोरडे वाळवंट आहे. या राज्यांमध्ये लोकसंख्या घनता तुलनेने कमी आहे कारण ते हवामान शारीरिक अडचणीचे आहे. <ref name="India - General Profile, Land Use Classification and Land Use Pattern">{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://envfor.nic.in/unccd/chap-3.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514102850/http://www.envfor.nic.in/unccd/chap-3.pdf|archive-date=May 14, 2006}}</ref>
 
रजिस्ट्रार जनरल आणि जनगणना आयुक्त'' यांनी ''तेलंगण सरकार'' <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://www.telangana.gov.in/PDFDocuments/Statistical%20Year%20Book%202015.pdf}}</ref> आणि ''भारत सरकारच्या नियोजन आयोगाने'' प्रकाशित केल्यानुसार. २०११ च्या जनगणनेच्या आकडेवारीनुसार '' <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/PCA_Highlights/pca_highlights_file/India/Chapter-1.pdf}}</ref> <ref name="pc-census2011">{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://planningcommission.gov.in/data/datatable/data_2312/DatabookDec2014%20307.pdf}}</ref> लोकसंख्येची घनता जवळच्या पूर्णांक संख्येइतकी असते.
ओळ २५८:
|-
|24
| style="text-align: left;" |[[नागालँडनागालॅंड]]
|{{Nts|1978502}}({{pct|1978502|1210569573|2}})
|−0.6%