मराठी विकिपीडिया

"ऊदा देवी" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

इतिहास न्याहाळा
← मागील फरकपुढील फरक →
Content deleted Content added
दृश्यविकिमजकूर
छो सांगकाम्याद्वारेसफाई
छो Pywikibot 3.0-dev
ओळ ६:
 
भारतीय लोकांमधील ब्रिटीश प्रशासनाविरुद्ध वाढत जाणारा राग पाहून, ऊदा देवी जिल्ह्याच्या राणीकडे, म्हणजे बेगम हजरत महलकडे युद्धात सहभागी होण्यासाठी गेली. येऊ घातलेल्या युद्धासाठी तयार रहाण्याकरिता बेगम हजरत महलने तिला स्त्रियांची पलटण उभी करण्यासाठी मदत केली.<ref>{{जर्नल स्रोत|last=Gupta|first=Charu|date=2007|शीर्षक=Dalit 'Viranganas' and Reinvention of 1857|jstor=4419579|journal=Economic and Political Weekly|volume=42|issue=19|pages=1739–1745}}</ref> जेव्हा ब्रिटिशांनी अवध वर हल्ला केला तेव्हा ऊदा देवी आणि तिचा नवरा दोघेही सशस्त्र प्रतिकारात सहभागी झाले. जेव्हा तिला तिच्या नवऱ्याला लढाईत वीरमरण आल्याचे समजले तेव्हा तिने पूर्ण शक्तीनिशी शेवटची मोहीम उघडली.<ref>{{स्रोत पुस्तक|दुवा=https://books.google.com/books?id=7feHAwAAQBAJ&pg=PA146|शीर्षक=Women Heroes and Dalit Assertion in North India: Culture, Identity and Politics|last=Narayan|first=Badri|date=2006-11-07|publisher=SAGE Publications India|isbn=9788132102809|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171009201701/https://books.google.com/books?id=7feHAwAAQBAJ&pg=PA146|archivedate=9 October 2017|df=dmy-all}}</ref>
जेव्हा ब्रिटिशांनी कॉलीन कँपबेलकॅंपबेल ह्याच्या नेतृत्वाखाली लखनौ शहरातील सिकंदर बागेवर हल्ला केला, तेव्हा त्याला दलित स्त्री लष्कराचा सामना करावा लागला. लढाईच्या ह्या क्षणांविषयी बऱ्याच कविता लिहिल्या गेल्या आहेत आणि अनेक गीते गायली गेली आहेत. त्यापैकी एक गाणे:<br>
:“कोई उनको हब्सीन कहता, कोई कहता नीच अछूत”
:“अबला कोई उन्हे बतलाए, कोई कहे उन्हे मजबूत”<br>
ओळ १२:
 
== सिकंदर बागचे युद्ध ==
नोव्हेंबर १८५७ मध्ये सिकंदर बाग येथे ऊदा देवी यांनी ब्रिटीश सैन्याशी युद्ध केले. आपल्या सैन्याला युद्धासाठी सुचना देऊन झाल्यावर ऊदा देवी स्वत:स्वतः पिंपळाच्या झाडावर चढल्या आणि आपल्या बंदुकीने पुढे सरसावणाऱ्या ब्रिटीश फ़ौजेवर गोळीबार करण्यास सुरूवात केली. त्यावेळच्या एका ब्रिटीश अधिकाऱ्याच्या लक्षात आले की, अनेक सैनिकांना वरच्या दिशेने आलेल्या गोळ्यांनी ठार केलेले होते.<ref>{{स्रोत पुस्तक|शीर्षक=Virangana Uda Devi|last=Verma|first=R.D|publisher=Mahindra Printing Press|year=1996|isbn=|location=|pages=}}</ref> वरुन येणाऱ्या गोळ्या आसपासच्या झाडांवर लपून बसलेल्या नेमबाजाच्या बंदूकीतून येत असाव्यात असा अंदाज त्या अधिकाऱ्याने बांधला आणि आपल्या सैनिकांना आसपासच्या झाडांवर गोळीबार करण्यास सांगितले. झाडावरून गोळीबार करणाऱ्या व्यक्तीला मारून खाली पाडण्यात यश आल्यावर, त्यांनी तपासले असता ती ऊदा देवी होती. विल्यम फ़ोर्ब्स-मिशेल यांच्या रेमिनिसन्सेस ऑफ़ द ग्रेट म्युटीनी या पुस्तकात ऊदा देवी बद्दल ते लिहितात,
"ती दोन जुन्या बनावटीच्या काव्हीलरी पिस्तूलांनी सज्ज होती, एक तीच्या हातात तर दुसरे कमर पट्ट्यात खोवलेले होते आणि त्यातल्या गोळ्या अजुनही भरलेल्या होत्या, तिच्या जवळ गोळ्यांनी भरलेला एक बटवा होता, तिने स्वत:चस्वतःच युद्धापूर्वी काळजीपूर्वक तयार केलेल्या लपायच्या झाडावरील जागेवरून सहा पेक्षा जास्त सैनिकांना ठार केले होते."<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://thewire.in/27390/the-forgotten-women-of-1857/|शीर्षक=The Forgotten Women of 1857|last=Safvi|first=Rana|date=2016-04-07|website=The Wire-GB|access-date=2016-06-19|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160811090222/http://thewire.in/27390/the-forgotten-women-of-1857/|archivedate=11 August 2016|df=dmy-all}}</ref>
पिलभीतचा पासी समुदाय, प्रत्येक दरवर्षी नोव्हेंबरच्या 16 तारखेला ऊदा देवींचा हुतात्मादिन साजरा करण्यासाठी एकत्र येतो.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://timesofindia.indiatimes.com/city/bareilly/Dalit-group-recalls-its-1857-martyr-Uda-Devi/articleshow/49807760.cms|शीर्षक=Dalit group recalls its 1857 martyr Uda Devi|date=2015-11-16|website=The Times of India-GB|access-date=2017-04-15|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170524195715/http://timesofindia.indiatimes.com/city/bareilly/Dalit-group-recalls-its-1857-martyr-Uda-Devi/articleshow/49807760.cms|archivedate=24 May 2017|df=dmy-all}}</ref>
 
"https://mr.wikipedia.org/wiki/ऊदा_देवी" पासून हुडकले