"मथुरा" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
ओळ १०:
मथुराच्या सभोवताल चार शिव मंदिरे आहेत पूर्वेस पिपलेश्वर, दक्षिणेस रंगेश्वर आणि उत्तरेस गोकर्णेश्वर आणि पश्चिमेस भूतेश्वर महादेव मंदिर. चारही दिशांना स्थित असल्याने शिवजींना मथुराचे कोतवाल म्हणतात. मथुराला आदि वार भुतेश्वर क्षेत्र म्हणूनही ओळखले जाते. वराह जीच्या गल्लीत निलवराह व श्वेतवाराहाची सुंदर विशाल मंदिरे आहेत. श्रीकृष्णाचे नातू वज्रनाभ यांनी श्री केशवदेवजींची मूर्ती स्थापित केली, परंतु औरंगजेबाच्या काळात त्यांना राजधाममध्ये बसविण्यात आले आणि औरंगजेबाने मंदिर तोडले आणि त्या जागी मशिदीची उभारणी केली. नंतर त्या मशिदीच्या मागे नवीन केशवदेव मंदिर बांधले गेले आहे. प्राचीन केशव मंदिराचे स्थान केशवकटार असे म्हणतात. उत्खननामुळे येथे बर्‍याच ऐतिहासिक वस्तू सापडल्या. मोघल काळामध्ये सौख जाठ राजा हथीसिंग तोमर (कुंतल) चा किल्ला सौख राजा हाथीसिंगाच्या पराक्रमासाठी प्रसिद्ध होता.
 
जवळच कणकली टीलावरील कंकलिदेवीचे मंदिर आहे. संकलीच्या टीलावरही बऱ्याच वस्तू सापडल्या. असे सांगितले जाते कि हा सांगाडा देवकीच्या त्या मुलीचा आहे जिला कंसाने कृष्ण समजून ठार मारायचा प्रयत्न केला, परंतु तिने आपला हात सोडला आणि आकाशात गेली. (विद्याधर चक्रवर्ती पहा) मशिदीच्या थोड्याशा अंतरावर पोटरकुंडजवळील भगवान श्रीकृष्णाचे जन्मस्थान आहे, ज्यात वासुदेव आणि देवकीच्या मूर्ती आहेत, या जागेला मल्लपुरा म्हणतात. कानसुरचे चैनूर, मुश्तिक, कुत्सल, तोशाल इत्यादी या ठिकाणी प्रसिद्ध मॉल असायचे. श्री परखजींनी बांधलेले श्री द्वारिकाधीश मंदिर हे नवीन ठिकाणांपैकी सर्वोत्तम स्थान आहे. तेथे नैवेद्य इत्यादींची योग्य व्यवस्था आहे. येथे संस्कृत पाठशाळा, आयुर्वेदिक आणि होमिओपॅथिक परोपकारी विभाग आहेत.{{साचा:उत्तर प्रदेश - जिल्हे}}
 
या मंदिराखेरीज गोविंदजींचे मंदिर, किशोरीरामजींचे मंदिर, वासुदेव घाटातील गोवर्धननाथजींचे मंदिर, उदयपुरातील राणीचे मदन मोहनजींचे मंदिर, विहारीजीचे मंदिर, उन्नावच्या राधा श्यामकुनवारी यांनी बांधलेले मदन मोहनजींचे मंदिर, राधेश्यामजींचे मंदिर, असकुंडा घाटावर हनुमानजी, नरसिंगजी, वराहजी, गणेश इत्यादी मंदिरे आहेत, त्यापैकी बरीच उत्पन्न आहे, व्यवस्थापन खूप छान आहे, शाळा इ संस्था चालू आहे. विश्राम घाट किंवा विश्रांत घाट हे एक सुंदर स्थान आहे, ते मथुरा मधील मुख्य तीर्थस्थान आहे. पाच प्रसिद्ध मंदिरांचे वर्णन विश्रांतिक तीर्थ (विश्राम घाट) असिकुंडा तीर्थ (असकुंड घाट) वैकुंठ तीर्थ, कालिंजर तीर्थ आणि चक्रतीर्थ असे आहे. कल्वेशिक, सोमदेव, कांबळ आणि संबल या पुस्तकात या जैन साधूंचे मथुरा वर्णन केले आहे.{{साचा:उत्तर प्रदेश - जिल्हे}}
[[वर्ग:उत्तर प्रदेशमधील शहरे]]
[[वर्ग:मथुरा जिल्हा]]
"https://mr.wikipedia.org/wiki/मथुरा" पासून हुडकले