"हिरडा" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

मोक्षाची इच्छा करणार्‍याने प्रत्येक दिवशी विष्णुचे चिंतन करावे, आरोग्याची इच्छा करणार्‍याने प्रत्येक दिवशी हिरड्याचे सेवन करावे व तपाची इच्छा करणार्‍याने गायत्रीचा जप करावा.

 

 

हिरड्याचे लघु आणि रुक्ष असे गुण आहेत. लघु म्हणजे ज्या योगाने शरीरात हलकेपणा निर्माण होतो, उत्साह येतो. सामान्यत: लघु गुणाच्या द्रव्यांनी शरीरातील वाढलेला कफदोष कमी होतो. शरीरात ज्या ज्या ठिकाणी मलाची निर्मिती होते त्या त्या ठिकाणी या गुणाच्या औषधांचा प्रभाव होतो, हिरड्याची फळे मल दोष दूर करतात. रुक्ष म्हणजे शरीरात रूक्षपणा, कठीणपणा येतो. या गुणामुळे शरीरातील वात दोषाचे प्रमाण वाढते, कफ दोषाचे प्रमाण कमी होते. [[मधुमेह]] सारख्या रोगात याचा खूप उपयोग होतो.

,[[ मूतखडा]], [[उचकी]], [[उलटी]], अशा अनेक विकारांवर हिरडा महत्त्वाचे औषध मानले गेले आहे.

कुपचन रोगांत सुरवारी हिरड्याचा चांगला उपयोग होतो.अतिसार, अांव आणि आंतड्याची शिथिलता यांत चांगला गुण येतो. अर्श (मूळव्याध) रोगात हिरडा सैंधवाबरोबर देतात आणि रक्तार्शांत त्याचा क्वाथ देतात. अर्श सुजून दुखत असल्यास हिरडा उगाळून लेप देतात.

 

{{विस्तार}}