"जर्मनी" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
खूणपताका: 'मुखपृष्ठ सदर' लेखात बदल ? दृश्य संपादन |
SSDhawan.adt (चर्चा | योगदान) No edit summary खूणपताका: संदर्भ क्षेत्रात बदल. अविश्वकोशीय वर्णनात्मकता ? 'मुखपृष्ठ सदर' लेखात बदल ? दृश्य संपादन |
||
ओळ ५७:
}}
'''जर्मनी''' ({{ध्वनी-de|डोईशलँड|जर्मनी_उच्चार.ogg}}, ''Deutschland'')(अधिकृत नाव: '''जर्मन संघराज्याचे प्रजासत्ताक''' , ''Bundesrepublik_Deutschland'', {{ध्वनी-de|उच्चार|De-Bundesrepublik_Deutschland.ogg}}, [[आंतरराष्ट्रीय उच्चारानुरूप अक्षर पद्धती]]:ˈbʊndəsʁepuˌbliːk ˈdɔʏtʃlant <ref name="Duden6">{{स्रोत पुस्तक | संपादक = मॅक्स मॅन्गोल्ड (सं.) | शीर्षक = Duden, Aussprachewörterbuch (ड्यूडेन प्रोनन्सिएशन डिक्शनरी) | आवृत्ती = ६ वी आवृत्ती | वर्ष = १९९५ | प्रकाशक = Dudenverlag (Bibliographisches Institut & F.A. Brockhaus AG | स्थान = मॅनहेम | भाषा = जर्मन | आयएसबीएन = ३-४११-०४०६६-१ | पृष्ठे = २७१, ५३फ }}</ref>) हा जगातल्या औद्योगिक आणि आर्थिकदृष्ट्या प्रगत देशांपैकी एक [[देश]] असून तो [[युरोप]] खंडाच्या मध्यभागी आहे. जर्मनीमध्ये भारतासारखी [[संसदीय]] [[लोकशाही]] पद्धत असून त्याची प्रथम स्थापना [[इ.स. १८७१|१८७१]] मध्ये झाली.
जर्मनीमध्ये १६घटक राज्यांचा<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2020-01-25|title=States of Germany|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=States_of_Germany&oldid=937497669|journal=Wikipedia|language=en}}</ref> समावेश आहे, ज्याचा क्षेत्रफळ ३५७,३८६ चौरस किलोमीटर (१३७,९८८ चौरस मैल) आहे<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2020-01-26|title=Germany|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Germany&oldid=937630299|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>, आणि मोठ्या प्रमाणात समशीतोष्ण हंगामी हवामान आहे. ८३ दशलक्ष रहिवासी असलेले हे रशिया नंतरचे युरोपमधील दुसर्‍या क्रमांकाचे लोक आहे आणि संपूर्णपणे युरोपमधील सर्वात जास्त लोकसंख्या असलेले देश तसेच युरोपियन युनियनचे सर्वाधिक लोकसंख्या असलेले देश आहे. जर्मनी हा अतिशय विकेंद्रित देश आहे. त्याचे राजधानी आणि सर्वात मोठे महानगर बर्लिन आहे, तर फ्रँकफर्ट ही आर्थिक राजधानी म्हणून काम करते आणि देशातील सर्वात व्यस्त विमानतळ आहे.
शास्त्रीय पुरातन काळापासून विविध जर्मन जमाती आधुनिक जर्मनीच्या उत्तर भागात वसलेल्या आहेत. १०० शतकापासून जर्मनिया नावाच्या प्रदेशाचे दस्तऐवजीकरण केले गेले. दहाव्या शतकापासून जर्मन प्रांतांनी पवित्र रोमन साम्राज्याचा मध्यवर्ती भाग बनविला<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2020-01-26|title=Germany|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Germany&oldid=937630299|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>. सोळाव्या शतकादरम्यान, उत्तरी जर्मन प्रदेश प्रोटेस्टंट सुधारणेचे केंद्र बनले. पवित्र रोमन साम्राज्याचा नाश झाल्यानंतर, १८१५ मध्ये जर्मन कॉन्फेडरेशनची स्थापना झाली. १८४८-४९ च्या जर्मन क्रांतीमुळे फ्रँकफर्ट संसदेने मोठे लोकशाही हक्क स्थापित केले. १८७१ मध्ये, बहुतेक जर्मन राज्ये प्रशिया-बहुल जर्मन साम्राज्यात एकत्र आली तेव्हा जर्मनी एक राष्ट्र राज्य बनले. पहिले महायुद्ध आणि १९१८-१९च्या क्रांतीनंतर साम्राज्याची जागा संसदीय वेमर रिपब्लिकने घेतली. १९३३ मध्ये नाझींच्या सत्तेमुळे जबरदस्तीने हुकूमशाही, दुसरे महायुद्ध आणि होलोकॉस्टची स्थापना झाली. युरोपमधील दुसरे महायुद्ध संपल्यानंतर आणि अलाइड उद्योगाच्या कालावधीनंतर दोन नवीन जर्मन राज्ये स्थापन झाली: पश्चिम जर्मनी आणि पूर्व जर्मनी. १९८९च्या क्रांतीनंतर मध्य आणि पूर्व युरोपमधील साम्यवादी राजवट संपली, ३ ऑक्टोबर<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2020-01-26|title=Germany|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Germany&oldid=937630299|journal=Wikipedia|language=en}}</ref> १९९० रोजी देशाचे पुन्हा एकत्रिकरण झाले.
आज, जर्मनीचे सार्वभौम राज्य म्हणजे कुलगुरूंच्या नेतृत्वात फेडरल संसदीय प्रजासत्ताक आहे. मजबूत अर्थव्यवस्था असलेली ही एक महान शक्ती आहे; जीडीपीनुसार जगातील चौथ्या क्रमांकाची अर्थव्यवस्था आणि पीपीपीने पाचव्या क्रमांकाची अर्थव्यवस्था आहे. कित्येक औद्योगिक व तंत्रज्ञान क्षेत्रात जागतिक नेता म्हणून, जगातील तिसर्‍या क्रमांकाचा निर्यातदार आणि वस्तू आयात करणारा देश आहे. अत्यंत उच्च दर्जाचे जीवनमान असलेला एक विकसित देश म्हणून, तो सामाजिक सुरक्षा आणि सार्वभौम आरोग्य सेवा प्रणाली, पर्यावरणीय संरक्षण आणि शिक्षण-मुक्त विद्यापीठ शिक्षण देते. फेडरल रिपब्लिक ऑफ जर्मनी हे १ १९५७ मध्ये युरोपियन आर्थिक <ref>{{जर्नल स्रोत|date=2020-01-25|title=European Economic Community|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=European_Economic_Community&oldid=937513352|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>समुदायाचे संस्थापक सदस्य आणि १९९३ मध्ये युरोपियन युनियनचे संस्थापक सदस्य होते. ते शेंजेन क्षेत्राचा भाग आहे आणि १९९९ मध्ये युरोझोनचे सह-संस्थापक बनले. जर्मनी देखील युनायटेड चे सदस्य आहे नेशन्स, नाटो, जी 7, जी -20 आणि ओईसीडी आपल्या प्रदीर्घ आणि समृद्ध सांस्कृतिक इतिहासासाठी परिचित, जर्मनी हे कला, विज्ञान आणि मानविकी क्षेत्रातील प्रभावी लोकांचे सतत घर आहे. जर्मनीमध्ये बर्‍याच जागतिक वारसा स्थळे आहेत आणि जगातील सर्वोच्च पर्यटन स्थळांपैकी एक आहे.
== इतिहास ==
| |||