"कल्की अवतार" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
छो →‎धर्माग्रंथामध्ये वर्णन: पौराणिक कथा आणि ग्रंथ,व्युत्पत्तिशास्त्र,राजा रवि वर्मा यांचे कल्कि अवताराचे चित्र
खूणपताका: हिंदी अथवा मराठी लेखन त्रुटी दृश्य संपादन
छो हिंदु धर्मातील देव विष्णूचा दशावतारापैकी इतर्
खूणपताका: अनावश्यक nowiki टॅग हिंदी अथवा मराठी लेखन त्रुटी दृश्य संपादन
ओळ २:
केशव, [[नारायण]], माधव, गोपाळ, [[गोविंद]], हरि, जनार्दन, अच्युत, पुरुषोत्तम, पद्मनाभ.|या_देवतेचे_अन्य_अवतार=[[मत्स्य अवतार|मत्स्य]], [[कूर्म अवतार|कूर्म]], [[वराह अवतार|वराह]], [[नृसिंह अवतार|नृसिंह]], [[वामन अवतार|वामन]], [[परशुराम अवतार|परशुराम]], [[राम अवतार|राम]], [[कृष्ण अवतार|कृष्ण]], [[बुद्ध अवतार|गौतम बुद्ध]],|या_अवताराची_मुख्य_देवता=[[नारायण]] [[माधव]]|नामोल्लेख_धार्मिक_साहित्य=[[भगवद्‌गीता | श्रीमद भागवत]], [[विष्णु पुराण]] [[कल्कि पुराण]]
[[दशावतार]]|मुख्य_तीर्थक्षेत्रे=|तळटिपा=|उत्तराधिकारी=}}
'''कल्की अवतार''' (संस्कृत: कल्कि अवतार;[[आंतरराष्ट्रीय संस्कृत वर्णमाला लिप्यंतरण|IAST]]: Kalkī Āvatār ) हा हिंदु धर्मातील देव [[विष्णु|विष्णूचा]] [[दशावतार|दशावतारापैकी]] १० वा अवतार आणि भविष्यातील अवतार मानला जातो. वैष्णव ब्रह्मांडशास्त्रानुसार, अंतहीन चक्र असलेल्या चार कालखंडापैकी शेवटचा कलियुगाच्या अंतानंतर हिंदू देव विष्णूचा दहावा अवतार मानला जातो. जेव्हा कल्की देवदत्त नावाचा शुभ्र घोड्यावर स्वार होऊन , तेजस्वी तलवारांनी सर्व पापी अधर्म दुष्ट लोकांचा विनाश करेल तेव्हा [[सत्य युग|सतयुग]] प्रारंभ होईल. <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://iskconbirmingham.org/the-next-incarnation-of-god|शीर्षक=The Next Incarnation of God -|last=says|पहिले नाव=Renu|भाषा=en-US|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-14}}</ref> <ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-12-27|title=कल्कि|url=https://hi.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%95%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A4%BF&oldid=4419743|journal=विकिपीडिया|language=hi}}</ref> पौराणिक कथांनुसार, [[कलि युग|कलियुगात]] पाप वाढल्यावर, [[जग|जगातील]] अंधार व अधर्म , दुष्टांचा नाश करण्यासाठी , धर्म स्थापना करण्यासाठी कल्की अवतार प्रकट होईल. [[कलि युग|कलियुगा]]<nowiki/>त [[कलि (राक्षस)|कलि राक्षसाचा]] विनाश करेल.  <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://harekalki.blogspot.com/p/blog-page.html|शीर्षक=कल्कि अवतार|भाषा=en-GB|अॅक्सेसदिनांक=2019-12-27}}</ref><ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-09-04|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=913974398|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
'''कल्की अवतार''' (संस्कृत: कल्कि अवतार;[[आंतरराष्ट्रीय संस्कृत वर्णमाला लिप्यंतरण|IAST]]: Kalkī Āvatār ) हा भविष्यात येणारा [[विष्णु|श्रीविष्णूचा]] दशावतारातील १० वा अवतार आहे.हा अवतार ६४ कलांनी युक्त असा असेल.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.samacharjagat.com/news/jyotish/kalki-avatar-of-lord-vishnu-148300|शीर्षक=64 कलाओं से युक्त होगा भगवान विष्णु का कल्कि अवतार|दिनांक=2017-06-13|संकेतस्थळ=SamacharJagat|भाषा=hindi|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-15}}</ref>विष्णूचा दहावा अंतिम अवताराला' '''कल्की महाअवतार'''' असे म्हणतात
 
कल्की हा अवतार कलियुग व सतयुगच्या संधिकाल मध्ये होईल<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://hindi.webdunia.com/hindu-religion/kalki-avatar-hindi-118081400103_1.html|शीर्षक=kalki avatar hindi {{!}} कब होगा भगवान विष्णु का कल्कि अवतार?|last=जोशी|पहिले नाव=अनिरुद्ध|संकेतस्थळ=hindi.webdunia.com|भाषा=hi|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-12}}</ref><ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://blog.kalkimahaavatar.in/2015/11/blog-post.html|शीर्षक=प्रभु कल्कि ने अवतार ले लिया (ईश्वर पुत्र अरुण)|last=Avatar|पहिले नाव=Kalki|संकेतस्थळ=Kalki Avatar {{!}} Kalki Maha Avatar {{!}} Meditation Center|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-15}}</ref>;सर्वप्रथम महाप्रलय <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.kuchhnaya.com/the-end-of-the-kaliyug-will-be-such-a-catastrophe/|शीर्षक=कलियुग के अंत में कुछ इस तरह होगा प्रलय!|दिनांक=2019-08-02|संकेतस्थळ=कुछ नया|भाषा=en-US|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-14}}</ref>येऊन [[कलि युग|कलियुगा]]<nowiki/>च्या अंतानंतर [[सत्य युग|सत्ययुग]] (सतयुग) सुरु होईल <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://m.dailyhunt.in/news/india/hindi/janman+tv-epaper-janmantv/jab+aaegi+pralay+to+hoga+aisa+purano+me+bataya+gaya+hai+mahavinash+ka+vo+din-newsid-113904317|शीर्षक=जब आएगी 'प्रलय' तो होगा ऐसा, पुराणों में बताया गया है महाविनाश का वो दिन - Janman TV|संकेतस्थळ=Dailyhunt|भाषा=en|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-14}}</ref>
 
वैष्णव सिद्धांतनुसार हिंदू धर्मातील कालगणनेनुसार म्हणजेच अंतहीन चक्रात चार युगापैकी एक युग म्हणजे कलियुग आहे <ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-09-04|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=913974398|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
 
कलियुगाचा कालावधी ४,३२,००० वर्षे आहे, विद्वानांच्या संशोधनानुसार, इसवी सन पू्र्व ३,१०२ या वर्षी कलियुग सुरू झाले.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://m.dailyhunt.in/news/india/hindi/janman+tv-epaper-janmantv/jab+aaegi+pralay+to+hoga+aisa+purano+me+bataya+gaya+hai+mahavinash+ka+vo+din-newsid-113904317|शीर्षक=जब आएगी 'प्रलय' तो होगा ऐसा, पुराणों में बताया गया है महाविनाश का वो दिन - Janman TV|संकेतस्थळ=Dailyhunt|भाषा=en|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-14}}</ref>
 
कलियुगामध्येकलियुगाचा अंधारकालावधी ४,३२,००० अधर्मवर्षे नष्टआहे, करण्यासाठीविद्वानांच्या अशांतसंशोधनानुसार, जगालाइसवी शांतीसन देण्यासाठीपू्र्व हा३,१०२ अवतारया घेतला;कल्कीवर्षी अवतारकलियुग तेजस्वीसुरू नंदक तलवारीसह एक देवदत्त नावाचा शुभ्र घोड्यावरस्वार होऊन [[कलि युग|कलियुगा]]<nowiki/>त ईश्वर कल्की सर्व पापी अधर्म दुष्ट लोक व राजांचा विनाश करतील पुन्हा [[सत्य युग|सतयुगाची]] स्थापना करतीलझाले. <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=httpshttp://openrevoltm.dailyhunt.infoin/2012news/09india/01hindi/kalkijanman+tv-theepaper-nextjanmantv/jab+aaegi+pralay+to+hoga+aisa+purano+me+bataya+gaya+hai+mahavinash+ka+vo+din-avatarnewsid-of-god-and-the-end-of-kali-yuga/113904317|शीर्षक=Kalki:जब Theआएगी Next'प्रलय' Avatarतो ofहोगा Godऐसा, andपुराणों theमें Endबताया ofगया Kali-Yuga|last=AnonAF|दिनांक=2012-09-02|संकेतस्थळ=Openहै Revolt!|भाषा=en|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-12}}</ref>महाविनाश <ref>{{जर्नलका स्रोत|date=2019-12-27|title=कल्कि|url=https://hi.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%95%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A4%BF&oldid=4419743|journal=विकिपीडिया|language=hi}}</ref>वो दिन [[कलि- युग|कलियुगा]]<nowiki/>त[[कलिJanman (राक्षस)TV|.कलि राक्षसाचा]] विनाश करेल.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://iskconbirmingham.org/the-next-incarnation-of-god|शीर्षक=The Next Incarnation of God -|last=says|पहिले नाव=RenuDailyhunt|भाषा=en-US|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-14}}</ref>  त्याच्या पौराणिक कथेची तुलना मशीहाच्या संकल्पनेशी केली आहे.<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-12-24|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=932258927|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
 
 
Line २५ ⟶ २३:
 
== पौराणिक कथा आणि ग्रंथ ==
'''कल्की पुराण''' हिंदूं धर्मातील विविध धार्मिक आणि पौराणिक ग्रंथांमधील एक उपपुराण आहे.
कल्की पुराण २.७ अनुसार सिंहलदेशाधिपती बृहद्रथ राजा आणि त्यांची पत्नि कौमुदी यांची कन्या पद्मा (लक्ष्मी) हिच्याशी कल्कीचा विवाह होईल.कीकट देशातील ‘शंभल’ नावाच्या ग्रामात विष्णुयशस्‌ नावाच्या ब्राह्मणाचा पुत्र म्हणून हा जन्म घेईल. गोत्र पराशर असेल<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-09-04|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=913974398|journal=Wikipedia|language=en}}</ref><ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://vishwakosh.marathi.gov.in/16468/|शीर्षक=कल्कि|दिनांक=2019-07-04|संकेतस्थळ=मराठी विश्वकोश प्रथमावृत्ती|भाषा=mr-IN|अॅक्सेसदिनांक=2019-12-26}}</ref>
 
कल्की पुराण २.७ अनुसार सिंहलदेशाधिपती बृहद्रथ राजा आणि त्यांची पत्नि कौमुदी यांची कन्या पद्मा (लक्ष्मी) हिच्याशी कल्कीचा विवाह होईल.कीकट देशातील ‘शंभल’ नावाच्या ग्रामात विष्णुयशस्‌विष्णुयश नावाच्या ब्राह्मणाचा पुत्र म्हणून हा जन्म घेईल. गोत्र पराशर असेल<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-09-04|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=913974398|journal=Wikipedia|language=en}}</ref><ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://vishwakosh.marathi.gov.in/16468/|शीर्षक=कल्कि|दिनांक=2019-07-04|संकेतस्थळ=मराठी विश्वकोश प्रथमावृत्ती|भाषा=mr-IN|अॅक्सेसदिनांक=2019-12-26}}</ref>
गरुड, विष्णु पुराणात दशाअवतारांची यादीत आहे. त्यांत कल्कीअवतार दहाव्या क्रमांकावर आहे. असे वर्णन केले आहे.<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-09-04|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=913974398|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
 
<br />
.श्रीमद् भागवतनुसार(भागवत पुराण) कलियुगात पाप वाढल्यावार आणि पापाने परिसीमा गाठल्यावर दुष्टांचा संहार करण्याकारिता विष्णू हा अवतार घेईल;
 
==== हिंदू धर्मातपुराणाग्रंथानुसार कलियुगाच्या अंत ====
शम्भल ग्राम मुख्यस्य ब्राह्मणस्य महात्मनः।
'''कल्की अवतार''' (संस्कृत:६४ कल्किकलांनी अवतार;[[आंतरराष्ट्रीययुक्त संस्कृत वर्णमाला लिप्यंतरण|IAST]]: Kalkī Āvatār ) हा भविष्यात येणारा [[विष्णु|श्रीविष्णूचा]] दशावतारातील १०असा वानिष्कलंक अवतार आहे.हा अवतार ६४ कलांनी युक्त असा असेल.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.samacharjagat.com/news/jyotish/kalki-avatar-of-lord-vishnu-148300|शीर्षक=64 कलाओं से युक्त होगा भगवान विष्णु का कल्कि अवतार|दिनांक=2017-06-13|संकेतस्थळ=SamacharJagat|भाषा=hindi|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-15}}</ref>विष्णूचा दहावा अंतिम अवताराला' '''कल्की महाअवतार'''' असे म्हणतात
 
गरुड, विष्णु पुराणात दशाअवतारांची यादीत आहे. त्यांत कल्कीअवतार दहाव्या क्रमांकावर आहे. असे वर्णन केले आहे.<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-09-04|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=913974398|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
भवने विष्णुयशसः कल्किः प्रादुर्भविष्यति॥<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://www.facebook.com/ShrimadBhagvadGita/posts/935752293139102|शीर्षक=Shrimad Bhagvad Gita|संकेतस्थळ=www.facebook.com|भाषा=mr|अॅक्सेसदिनांक=2019-12-27}}</ref>
 
कलियुगात भगवान कल्की पुन्हा [[सत्य युग|सतयुगाची]] स्थापना करेल. <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.kuchhnaya.com/the-end-of-the-kaliyug-will-be-such-a-catastrophe/|शीर्षक=कलियुग के अंत में कुछ इस तरह होगा प्रलय!|दिनांक=2019-08-02|संकेतस्थळ=कुछ नया|भाषा=en-US|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-14}}</ref>
श्री कल्कि शम्भल गावात एक मुख्य आणि विद्वान ब्राम्हण विष्णुयश यांचा घरी अवतरित होईल.
 
वेद्व्यासपुत्र शुकदेव यांनी राजा [[परीक्षित|परीक्षितला]] कलियुगाच्या समाप्तीचे वर्णन सांगितलेले [[भागवत पुराण|भागवत]] व भविष्यपुराणात सापडते.<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-06-03|title=शुकदेव|url=https://hi.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A4%A6%E0%A5%87%E0%A4%B5&oldid=4210852|journal=विकिपीडिया|language=hi}}</ref> <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://bharatdiscovery.org/india/%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A4%A6%E0%A5%87%E0%A4%B5|शीर्षक=शुकदेव - भारतकोश, ज्ञान का हिन्दी महासागर|संकेतस्थळ=bharatdiscovery.org|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-14}}</ref>
---श्री भागवत महा पुराण – १२:२:१८<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://blog.kalkimahaavatar.in/2016/11/blog-post_5.html|शीर्षक=कल्कि पुराण|last=Avatar|पहिले नाव=Kalki|संकेतस्थळ=Kalki Avatar {{!}} Kalki Maha Avatar {{!}} Meditation Center|अॅक्सेसदिनांक=2019-12-27}}</ref>
 
<br />
 
=== कल्कि[[कल्की पुराण]] <ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-12-27|title=कल्कि|url=https://hi.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%95%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A4%BF&oldid=4419743|journal=विकिपीडिया|language=hi}}</ref> ===
इयं मम प्रिया लक्ष्मीः सिंहले संभविष्यति
 
Line ५२ ⟶ ५१:
<br />
 
=== कल्किकल्की अवताराचा जन्म ===
.श्रीमद् भागवतनुसार(भागवत पुराण) कलियुगात पाप वाढल्यावार आणि पापाने परिसीमा गाठल्यावर दुष्टांचा संहार करण्याकारिता विष्णू[[विष्णु]] हा अवतार घेईल;
 
शम्भल ग्राम मुख्यस्य ब्राह्मणस्य महात्मनः।
* द्वादश्यां शुक्ल-पक्षस्य माधवे मासि माधवम्
 
भवने विष्णुयशसः कल्किः प्रादुर्भविष्यति॥<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://www.facebook.com/ShrimadBhagvadGita/posts/935752293139102|शीर्षक=Shrimad Bhagvad Gita|संकेतस्थळ=www.facebook.com|भाषा=mr|अॅक्सेसदिनांक=2019-12-27}}</ref> '''-श्री भागवत महा पुराण – १२:२:१८<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://blog.kalkimahaavatar.in/2016/11/blog-post_5.html|शीर्षक=कल्कि पुराण|last=Avatar|पहिले नाव=Kalki|संकेतस्थळ=Kalki Avatar {{!}} Kalki Maha Avatar {{!}} Meditation Center|अॅक्सेसदिनांक=2019-12-27}}</ref>'''
जातं ददृशतुः पुत्रं पितरौ हृष्ट-मानसौ - '''कल्कि पुराण: २.१५'''<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://silambam.asia/god-kalki.html|शीर्षक=Kalki - Silambam Asia|संकेतस्थळ=silambam.asia|भाषा=en-US|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-10}}</ref>
 
'''अर्थ :'''- शंभल नावाच्या गावातील विष्णुयश नावाचा एक श्रेष्ठ ब्राह्मण होईल, त्याचे हृदय खूप दयालु आणि भागवत भक्तीने परिपूर्ण असेल, यांचा घरात कल्की अवतरित होईल.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://m.dailyhunt.in/news/nepal/hindi/live+india-epaper-livnews/up+ke+is+ganv+me+avatar+lenge+bhagavan+vishnu+ghode+par+savar+hokar+sansar+se+papiyo+ka+karenge+vinash-newsid-87367432|शीर्षक=UP के इस गांव में अवतार लेंगे भगवान विष्णु,घोड़े पर सवार होकर संसार से पापियों का करेंगे विनाश - Live India|संकेतस्थळ=Dailyhunt|भाषा=en|अॅक्सेसदिनांक=2019-12-27}}</ref>
'''श्रीमद् भागवतनुसार(भागवत पुराण)'''<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://satsangdhara.net/bhp/bhp01-03.htm|शीर्षक=श्रीमद् भागवत पुराण - प्रथमः स्कन्धः - तृतीयोऽध्यायः|संकेतस्थळ=satsangdhara.net|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-15}}</ref> श्रीमद् भागवत पुराण १ स्कन्धः ३ अध्यायः
 
ततः कलौ संप्रवृत्ते सम्मोहाय सुरद्विषाम् ।
 
* द्वादश्यां शुक्ल-पक्षस्य माधवे मासि माधवम्
बुद्धो नाम्नांजनसुतः कीकटेषु भविष्यति ॥ २४ ॥
 
जातं ददृशतुः पुत्रं पितरौ हृष्ट-मानसौ - '''कल्कि पुराण: २.१५'''<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://silambam.asia/god-kalki.html|शीर्षक=Kalki - Silambam Asia|संकेतस्थळ=silambam.asia|भाषा=en-US|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-10}}</ref>
'''ततः -''' त्यानंतर - '''कलौ -''' कलियुग - '''संप्रवृत्ते -''' सुरू झाले असता - '''सुरव्दिषां -''' देवांचा व्देष करणार्‍यांच्या म्हणजे दैत्यांच्या - '''संमोहाय -''' मोहाकरिता - '''अजनसुतः -''' अजनाचा पुत्र असा - '''नाम्ना -''' नावाने - '''बुद्धः -''' बुद्ध - '''कीकटेषु -''' कीकट देशात म्हणजे गया प्रांतात - '''भविष्यति -''' होईल. ॥२४॥
 
=== '''श्रीमद् भागवतनुसारभागवत (भागवत पुराण)''' श्रीमद् भागवत पुराण १ स्कन्धः ३ अध्यायः<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://satsangdhara.net/bhp/bhp01-03.htm|शीर्षक=श्रीमद् भागवत पुराण - प्रथमः स्कन्धः - तृतीयोऽध्यायः|संकेतस्थळ=satsangdhara.net|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-15}}</ref> श्रीमद् भागवत पुराण १ स्कन्धः ३ अध्यायः===
'''अर्थ -'''यानंतर कलियुग आल्यावर देवतांचा द्वेष करणार्‍या दैत्यांना मोहित करण्यासाठी मगधदेशात (बिहार) जनाच्या पुत्राच्या रूपाने त्यांचा बुद्धावतार होईल. (२४)
 
अथासौ युगसंध्यायां दस्युप्रायेषु राजसु ।
Line ७६ ⟶ ७५:
 
'''अर्थ -''' यापुढे जेव्हा कलियुग समाप्त होण्याचा काळ येईल आणि राजेलोक लुटारूसारखे बनतील, तेव्हा जगाचे रक्षण करण्यासाठी भगवान विष्णू यश नावाच्या ब्राह्मणाच्या घरी कल्किरूपाने अवतार घेतील. (वरील बावीस अवतारांखेरीज हंस आणि हयग्रीव हे दोन अवतार धरून चोवीस अवतार होतात.) (२५)
 
== धर्माग्रंथामध्ये वर्णन ==
अग्नि, गरुड आणि भागवत (सुखसागर) मध्ये भगवान विष्णूचे चोवीस अवतारामध्ये या कल्की अवताराचे उल्लेख आहे.
 
[[भागवत पुराण|भागवत पुराणात]] मध्ये भगवान विष्णूचे चोवीस अवतारामध्ये या कल्की २२ अवताराचे उल्लेख आहे.<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-09-15|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=915771000|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
 
======'''शीख धर्मग्रंथात''' श्रीदशमग्रंथांमध्ये <ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-09-04|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=913974398|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>======
सिख धर्म-गुरु गोबिंद सिंह यांनी श्रीदशमग्रंथांमध्ये लिहिले की देव भविष्यात '''Nihakalanki (निहाकलंकी''') अवतार असेल. <br />
 
====== अन्य धर्मात <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://adishakti.org/prophecies/18_imam_mahdi_has_surfaced.htm|शीर्षक=Imam Mahdi|संकेतस्थळ=adishakti.org|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-14}}</ref><ref>{{स्रोत पुस्तक|url=https://books.google.co.in/books?id=ir3zDQAAQBAJ&pg=PT221&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=Religious Pluralism and Interreligious Theology: The Gifford Lectures--An Extended Edition|last=Perry|first=Schmidt-Leukel|date=2017-02-16|publisher=Orbis Books|isbn=9781608336951|language=en}}</ref>======
 
'''हज़रत इमाम महदी''';- '''[[अहमदिया]]''' (Ahmadiyya) हा एक [[इस्लाम|इस्लामच्या]] [[इस्लाम धर्माचे संप्रदाय|सुन्नी पंथाचा उपसंप्रदाय]] आहे.'''-''' अहमदिया '''[[मुसलमान]] लोक''' हज़रत इमाम महदीला भविष्यात येणारा ईश्वर मानतात,
 
[[येशू ख्रिस्त|'''येशु मसीह-''']] [[बायबल]] [[ख्रिश्चन]] [[धर्मग्रंथ|धर्मग्रंथामध्ये]] प्रकटीकरण १९:११-१६ मध्ये ( ख्रिस्त ऑन व्हाईट हॉर्स ; Christ on a White Horse) असे वर्णन केले<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://www.biblegateway.com/passage/?search=Revelation%2019:11-16&version=NKJV;ERV-MR|शीर्षक=Revelation 19:11-16 NKJV;ERV-MR - Christ on a White Horse - Now I saw - Bible Gateway|संकेतस्थळ=www.biblegateway.com|ॲक्सेसदिनांक=2018-11-20}}</ref><ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://blog.kalkimahaavatar.in/2015/11/blog-post.html|शीर्षक=प्रभु कल्कि ने अवतार ले लिया (ईश्वर पुत्र अरुण)|last=Avatar|पहिले नाव=Kalki|संकेतस्थळ=Kalki Avatar {{!}} Kalki Maha Avatar {{!}} Meditation Center|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-15}}</ref>
 
'''मैत्रेय'''<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2018-11-16|title=मैत्रेय बुद्ध|url=https://hi.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AE%E0%A5%88%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%AF_%E0%A4%AC%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7&oldid=4009090|journal=विकिपीडिया|language=hi}}</ref> - [[गौतम बुद्ध|बुद्ध]] बौद्ध ग्रंथातही चक्रीन <ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-09-04|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=913974398|journal=Wikipedia|language=en}}</ref> असे नाव आढळते. तिब्बती बौद्ध धर्मात, कालचक्र-तंत्रात<ref>{{स्रोत पुस्तक|url=https://books.google.co.in/books?id=zaC4CgAAQBAJ&pg=PA202&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=Buddhism in Practice: Abridged Edition|last=Jr|first=Donald S. Lopez|date=2015-11-24|publisher=Princeton University Press|isbn=9781400880072|language=en}}</ref> २५ राज्यकर्ते स्वर्गीय शंभल कडून असे वर्णन केले<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-09-04|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=913974398|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
 
== हिंदू धर्मात कलियुगाच्या अंत ==
हिन्दुधर्मानुसार कलियुगाचा शेवट काळ असून पापी अधर्माचा नाश करत देवदत्त नावाचा शुभ्र घोड्यावर स्वार होऊन कल्की येईल.
 
कलियुगात भगवान कल्की पुन्हा [[सत्य युग|सतयुगाची]] स्थापना करेल. <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.kuchhnaya.com/the-end-of-the-kaliyug-will-be-such-a-catastrophe/|शीर्षक=कलियुग के अंत में कुछ इस तरह होगा प्रलय!|दिनांक=2019-08-02|संकेतस्थळ=कुछ नया|भाषा=en-US|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-14}}</ref>
 
वेद्व्यासपुत्र शुकदेव यांनी राजा [[परीक्षित|परीक्षितला]] कलियुगाच्या समाप्तीचे वर्णन सांगितलेले [[भागवत पुराण|भागवत]] व भविष्यपुराणात सापडते.<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-06-03|title=शुकदेव|url=https://hi.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A4%A6%E0%A5%87%E0%A4%B5&oldid=4210852|journal=विकिपीडिया|language=hi}}</ref> <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://bharatdiscovery.org/india/%E0%A4%B6%E0%A5%81%E0%A4%95%E0%A4%A6%E0%A5%87%E0%A4%B5|शीर्षक=शुकदेव - भारतकोश, ज्ञान का हिन्दी महासागर|संकेतस्थळ=bharatdiscovery.org|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-14}}</ref>
 
====== श्रीमद् भागवत पुराण स्कन्द बारावा द्वितीयोऽध्यायः ======
Line १२१ ⟶ ९७:
आच्छिन्नदारद्रविणा यास्यन्ति गिरिकाननम् ।
 
शाकमूलामिषक्षौद्र फलपुष्पाष्टिभोजनाः ॥ ९
शाकमूलामिषक्षौद्र फलपुष्पाष्टिभोजनाः ॥ ९ ॥'''अर्थ -''' कुटुंबाचे पालन-पोषण हे चातुर्य समजले जाईल. कीर्ती मिळविण्यासाठी धर्माचरण केले जाईल. अशा प्रकारे पृथ्वी जेव्हा अशा दुष्टांनी भरून जाईल, तेव्हा ब्राह्मण, क्षत्रिय , वैश्य आणि शूद्र यांपैकी जो बलाढ्य असेल, तोच राजा होईल. त्या काळात लुटारूसारखे लोभी व क्रूर राजे प्रजेचे धन व बायका पळवतील. त्यांना भिऊन प्रजा डोंगर-दर्‍यात किंवा जंगलात पळून जाईल. त्यावेळी प्रजा भाजीपाला , कंदमुळे, मांस, मध, फळे-फुले आणि बिया इत्यादी खाऊन आपले पोट भरील. (७-९)<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://iskconbirmingham.org/the-next-incarnation-of-god|शीर्षक=The Next Incarnation of God -|last=says|पहिले नाव=Renu|भाषा=en-US|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-15}}</ref>
 
 
शाकमूलामिषक्षौद्र फलपुष्पाष्टिभोजनाः ॥ ९ ॥'''अर्थ -''' कुटुंबाचे पालन-पोषण हे चातुर्य समजले जाईल. कीर्ती मिळविण्यासाठी धर्माचरण केले जाईल. अशा प्रकारे पृथ्वी जेव्हा अशा दुष्टांनी भरून जाईल, तेव्हा ब्राह्मण, क्षत्रिय , वैश्य आणि शूद्र यांपैकी जो बलाढ्य असेल, तोच राजा होईल. त्या काळात लुटारूसारखे लोभी व क्रूर राजे प्रजेचे धन व बायका पळवतील. त्यांना भिऊन प्रजा डोंगर-दर्‍यात किंवा जंगलात पळून जाईल. त्यावेळी प्रजा भाजीपाला , कंदमुळे, मांस, मध, फळे-फुले आणि बिया इत्यादी खाऊन आपले पोट भरील. (७-९)<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://iskconbirmingham.org/the-next-incarnation-of-god|शीर्षक=The Next Incarnation of God -|last=says|पहिले नाव=Renu|भाषा=en-US|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-15}}</ref>
 
<br />
Line १४७ ⟶ १२६:
# कलियुगाच्या शेवटी, फक्त तीव्र वादळ व भूकंप होतील. लोक घरात राहणार नाहीत. लोक खड्डा खणतील. पृथ्वीचे तीन फूट म्हणजेच सुमारे साडेचार फूट पृथ्वीवरील सुपीक भाग नष्ट होईल.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://m.dailyhunt.in/news/india/hindi/janman+tv-epaper-janmantv/jab+aaegi+pralay+to+hoga+aisa+purano+me+bataya+gaya+hai+mahavinash+ka+vo+din-newsid-113904317|शीर्षक=जब आएगी 'प्रलय' तो होगा ऐसा, पुराणों में बताया गया है महाविनाश का वो दिन - Janman TV|संकेतस्थळ=Dailyhunt|भाषा=en|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-14}}</ref>
# ब्रह्मवैवर्त पुराणानुसार कलियुगात अशीही वेळ येईल जेव्हा मनुष्याचे वय खूपच कमी असेल, युवावस्था संपेल. [[कलि (राक्षस)|कलीच्या]] प्रभावामुळे, प्राण्यांचे शरीर लहान, क्षीण आणि आजार होण्यास सुरवात होईल.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://hindi.webdunia.com/sanatan-dharma-article/when-will-the-end-of-kaliyuga-116072800075_1.html|शीर्षक=क्या होगा कलियुग के अंत में, जानिए...|last=Webdunia|संकेतस्थळ=hindi.webdunia.com|भाषा=hi|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-14}}</ref><ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://dharmjigyasa.blogspot.com/2015/06/blog-post_64.html|शीर्षक=ब्रह्मवैवर्त पुराण में कलियुग के अंत का वर्णन : - धर्म-जिज्ञासा|संकेतस्थळ=dharmjigyasa.blogspot.com|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-15}}</ref>
# पद्म पुराणात (६.७१.२७९.२८२) असे म्हटले आहे की भगवान कल्कि कलीचे युग संपवतील आणि सर्व दुष्ट म्लेच्छाचा<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-08-02|title=Mleccha|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Mleccha&oldid=909038861|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>विनाश करतील आणि अशा प्रकारे जगाची वाईट स्थिती नष्ट करतील. कलियुगात कल्कि नारायण हातात नंदक तलवार घेऊन तेजस्वी शुभ्र घोड्यावर स्वार होऊन प्रकट होईल[[कलि (राक्षस)|.क]]<nowiki/>[[कलि (राक्षस)|लिचा (]]<nowiki/>राक्षसाचा) विनाश करुन [[सत्य युग|सत्ययुग]] (सतयुग) सुरुवात होईल.<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://iskconbirmingham.org/the-next-incarnation-of-god|शीर्षक=The Next Incarnation of God -|last=says|पहिले नाव=Renu|भाषा=en-US|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-10}}</ref><nowiki/><nowiki/>
 
 
== धर्माग्रंथामध्ये वर्णन ==
अग्नि, गरुड आणि भागवत (सुखसागर) मध्ये भगवान विष्णूचे चोवीस अवतारामध्ये या कल्की अवताराचे उल्लेख आहे.
 
[[भागवत पुराण|भागवत पुराणात]] मध्ये भगवान विष्णूचे चोवीस अवतारामध्ये या कल्की २२ अवताराचे उल्लेख आहे.<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-09-15|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=915771000|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>
 
======'''शीख धर्मग्रंथात''' श्रीदशमग्रंथांमध्ये <ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-09-04|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=913974398|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>======
सिख धर्म-गुरु गोबिंद सिंह यांनी श्रीदशमग्रंथांमध्ये लिहिले की देव भविष्यात '''Nihakalanki (निहाकलंकी''') अवतार असेल. <br />
 
====== अन्य धर्मात <ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://adishakti.org/prophecies/18_imam_mahdi_has_surfaced.htm|शीर्षक=Imam Mahdi|संकेतस्थळ=adishakti.org|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-14}}</ref><ref>{{स्रोत पुस्तक|url=https://books.google.co.in/books?id=ir3zDQAAQBAJ&pg=PT221&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=Religious Pluralism and Interreligious Theology: The Gifford Lectures--An Extended Edition|last=Perry|first=Schmidt-Leukel|date=2017-02-16|publisher=Orbis Books|isbn=9781608336951|language=en}}</ref>======
 
'''हज़रत इमाम महदी''';- '''[[अहमदिया]]''' (Ahmadiyya) हा एक [[इस्लाम|इस्लामच्या]] [[इस्लाम धर्माचे संप्रदाय|सुन्नी पंथाचा उपसंप्रदाय]] आहे.'''-''' अहमदिया '''[[मुसलमान]] लोक''' हज़रत इमाम महदीला भविष्यात येणारा ईश्वर मानतात,
 
[[येशू ख्रिस्त|'''येशु मसीह-''']] [[बायबल]] [[ख्रिश्चन]] [[धर्मग्रंथ|धर्मग्रंथामध्ये]] प्रकटीकरण १९:११-१६ मध्ये ( ख्रिस्त ऑन व्हाईट हॉर्स ; Christ on a White Horse) असे वर्णन केले<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://www.biblegateway.com/passage/?search=Revelation%2019:11-16&version=NKJV;ERV-MR|शीर्षक=Revelation 19:11-16 NKJV;ERV-MR - Christ on a White Horse - Now I saw - Bible Gateway|संकेतस्थळ=www.biblegateway.com|ॲक्सेसदिनांक=2018-11-20}}</ref> [[ख्रिश्चन]] [[धर्मग्रंथ|धर्मग्रंथामध्ये]] प्रकटीकरण १९:११-१६ मध्ये ( ख्रिस्त ऑन व्हाईट हॉर्स ; Christ on a White Horse) असे वर्णन केले<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=https://blog.kalkimahaavatar.in/2015/11/blog-post.html|शीर्षक=प्रभु कल्कि ने अवतार ले लिया (ईश्वर पुत्र अरुण)|last=Avatar|पहिले नाव=Kalki|संकेतस्थळ=Kalki Avatar {{!}} Kalki Maha Avatar {{!}} Meditation Center|ॲक्सेसदिनांक=2019-09-15}}</ref>
 
'''मैत्रेय'''<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2018-11-16|title=मैत्रेय बुद्ध|url=https://hi.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AE%E0%A5%88%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%AF_%E0%A4%AC%E0%A5%81%E0%A4%A6%E0%A5%8D%E0%A4%A7&oldid=4009090|journal=विकिपीडिया|language=hi}}</ref> - [[गौतम बुद्ध|बुद्ध]] बौद्ध ग्रंथातही चक्रीन <ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-09-04|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=913974398|journal=Wikipedia|language=en}}</ref> असे नाव आढळते. तिब्बती बौद्ध धर्मात, कालचक्र-तंत्रात<ref>{{स्रोत पुस्तक|url=https://books.google.co.in/books?id=zaC4CgAAQBAJ&pg=PA202&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|title=Buddhism in Practice: Abridged Edition|last=Jr|first=Donald S. Lopez|date=2015-11-24|publisher=Princeton University Press|isbn=9781400880072|language=en}}</ref> २५ राज्यकर्ते स्वर्गीय शंभल कडून असे वर्णन केले<ref>{{जर्नल स्रोत|date=2019-09-04|title=Kalki|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Kalki&oldid=913974398|journal=Wikipedia|language=en}}</ref>