"प्रतापगडाची लढाई" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
सोनाली पाटील (चर्चा | योगदान) |
No edit summary |
||
ओळ २०:
| टिपा = अफजलखान [[शिवाजी महाराज]] व [[संभाजी कावजी]] कडून ठार
}}
'''प्रतापगडाची लढाई''' ही [[महाराष्ट्र|महाराष्ट्राच्या]] इतिहासातील एक
== पार्श्वभूमी ==
शिवाजींनी पुण्याजवळील [[मावळ]] प्रातांत नियंत्रण मिळवले होते. त्या वेळेस हा भाग [[आदिलशाही| अदिलशाहीच्या]] अखत्यारीत येत होता त्यामुळे त्यांच्या दृष्टीने शिवाजीचा बंदोबस्त करणे आवश्यक होते. [[विजापूर|विजापूरच्या]] दरबारात शिवाजींचा बंदोबस्त करण्याची मोहिम अफजलखानाकडे देण्यात आली. अफजलखानाने यापूर्वी शिवाजींचे थोरले
▲शिवाजींनी पुण्याजवळील [[मावळ]] प्रातांत नियंत्रण मिळवले होते. त्या वेळेस हा भाग [[आदिलशाही| अदिलशाहीच्या]] अखत्यारीत येत होता त्यामुळे त्यांच्या दृष्टीने शिवाजीचा बंदोबस्त करणे आवश्यक होते. [[विजापूर|विजापूरच्या]] दरबारात शिवाजींचा बंदोबस्त करण्याची मोहिम अफजलखानाकडे देण्यात आली. अफजलखानाने यापूर्वी शिवाजींचे थोरले बंधु [[संभाजी शहाजी भोसले|संभाजी]] यांची हत्या केली होती तसेच आदिलशाही दरबारात त्याचे व शिवाजींचे वडील [[शहाजीराजे भोसले|शहाजी]] यांचेही वैर होते. अफजलखान मोठा फौजफाटा घेउन विजापूरहून जून १६५९ मध्ये निघाला. वाटेत येताना [[इस्लाम धर्म|इस्लामच्या]] प्रथे प्रमाणे तो देवळे पाडत व मुर्तीभंजन करत आला. शिवाजींनी खान येत आहे सुद्धा बातमी ऐकल्यावर आपला मुक्काम [[राजगड|राजगडावरून]] घनदाट जंगलातील आणखी दुर्गम असलेल्या [[प्रतापगड]] येथे हलवला. अफजलखानाने [[तुळजापूर]] च्या [[तुळजापूरचे भवानी मंदीर|भवानी मंदीराचा]] उध्वंस केला व आपली नजर [[पंढरपूर]] च्या विठ्ठ्ल मंदीरावर वळवली. खानाचा असा अंदाज होता की मंदीरे अश्या प्रकारे उधव्स्त केली तर शिवाजी चिडून उघड्यावर येउन युद्ध करतील परंतु शिवाजी महाराजांनी अजूनच बचावाचा पावित्रा घेतला. खानाने आपला मुक्काम [[वाई]] येथे टाकला. तो पूर्वी वाईचा सुभेदार असल्याने त्याला त्या भागाची चांगली माहिती होती.
== सैन्यबळ ==
Line ४६ ⟶ ४५:
== साहित्यात व चित्रपटात ==
शिवाजींच्या जीवनावर आधारीत प्रत्येक चित्रपटात ही लढाई खासकरून शिवाजींचे अफजलखानाबरोबरचे द्वंद्व दाखवतातच. लेखक [[रणजित देसाई]] यांची ''[[लक्ष्यवेध]]'' ही या लढाईवर आधारित कादंबरी
[[File:Forts in maharashtra.jpg|thumb|Forts in maharashtra]]
पहा : * [http://www.mahableshwar.com/mahableshwar/pratapgadh/index.htm प्रतापगड]▼
==प्रतापगडच्या लढाईवरील पुस्तके/चित्रपट==
* ''[[लक्ष्यवेध]] - (कादंबरी, लेखक रणजित देसाई''▼
* Pratapgad Campaign लेखक मे. मुकुंद जोशी▼
* जावळी १६५९ (दिग्दर्शक प्रवीण तरडे)
== संदर्भ ==
{{संदर्भयादी}}
▲* ''[[लक्ष्यवेध]] - लेखक रणजित देसाई''
▲* [http://www.mahableshwar.com/mahableshwar/pratapgadh/index.htm प्रतापगड]
▲* Pratapgad Campaign लेखक मे. मुकुंद जोशी
{{मराठा साम्राज्य}}
[[वर्ग:मराठा साम्राज्य]]
|