"लहुजी राघोजी साळवे" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

'''लहुजी राघोजी साळवे''' (१४ नोव्हेंबर १७९४ - १७ फेब्रुवारी १८८१) हे भारतीय क्रांतिकारक होते. ते '''लहुजी वस्ताद''' नावाने प्रसिद्ध आहेत. त्यांचा जन्म [[पुरंदर किल्ला|पुरंदर किल्ल्याच्या]] पायथ्याशी असलेल्या ‘पेठ’ या गावातील एका [[मातंग ]] कुटूंबात झाला. मातंग समाजात जन्माला आलेल्या लहूजींना युद्ध कलेचे प्रशिक्षण त्यांच्या घरातील वीर पुरुषानं कडून मिळाले होते. लहुजींच्या वडिलांचे नाव राघोजी साळवे व आईचे नाव विठाबाई होते. [[शिवाजीलहुजी महाराज|छत्रपतीसाळवे शिवाजीयांचे महाराजांच्या]]वडील सैन्यातराघोजी लहुजींचेसाळवे पूर्वजअतिशय पराक्रमपराकर्मी गाजवीत.पुरुष त्यामुळेहोते, शिवाजीयुद्ध महाराजांनीकले आपल्यामध्ये कार्यकाळातत्यांचा लहूजींच्याकोणीही पूर्वजांनाहात महत्त्वाच्याधरत जबाबदाऱ्यानसत सोपविल्यावाघा होत्या.बरोबर त्यांच्यालढाई उत्कृष्टकरण्याच्या कामगिरींमुळेपराक्रमामुळे शिवाजीलहुजी महाराजांनीसाळवे लहुजींच्यायांचे वडील राघोजी साळवे त्याकाळी प्रसिद्ध होते। एखदा राघोजी साळवे यांनी वाघा बरोबर युद्ध करून जिवंत वाघाला खांद्यावर घेऊन पेशव्यांच्या राजदरबारी सादर केले होते व आपल्या पूर्वजांनाप्रचंड ‘''राऊत'''शक्ती याचे पदवीनेप्रदर्शन गौरविलेकेले होते.'''

दांड पट्टा चालवणे, तलवारबाजी, घोडेस्वारी, बंदूक चालवणे व निशाणेबाजी या सर्व युद्ध कले मध्ये लहुजी निपुण होते लहुजींचे पिळदार शरीर व त्यांची भरलेली छाती पाहून शत्रूला सुद्धा घाम फुटत असे. जीवघेण्या शस्त्रां बरोबर ते अगदी एखाद्या खेळण्याप्रमाणे खेळत असतं. आपल्या वडिलांचा मृत्यू व इंग्रजांनी केलेला पराभव लहुजींना असह्य झाला. पराक्रमी घराण्यातील लहुजींनी इंग्रजांवर मात करण्यासाठी म्हणजे पर्यायाने देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी ‘मवाळपंथी नव्हे तर जहाल क्रांतिकारक’ निर्माण करण्याचे ठरविले. त्यासाठी त्यांनी आपल्या अंगी असलेले युद्धकलेचे शिक्षण तरुणांना देण्यासाठी इ.स. १८२२ मध्ये रास्ता पेठ, पुणे येथे देशातील पहिले तालीम युद्ध कलाकौशल्य प्रशिक्षण केंद्र नाना रास्ते सरदार यांच्या हस्ते सुरू केले. या प्रशिक्षण केंद्रात सर्वच समाजांतील युवक तालीम घेण्यासाठी येऊ लागले. यात प्रामुख्याने [[बाळ गंगाधर टिळक]], [[वासुदेव बळवंत फडके]], [[जोतिबा फुले]], [[गोपाळ गणेश आगरकर]], [[चापेकर बंधू]], क्रांतिभाऊ खरे, क्रांतिवीर नाना दरबारे, रावबहाद्दूर सदाशिवराव गोवंडे, नाना मोरोजी, क्रांतिवीर मोरो विठ्ठल बाळवेकर, क्रांतिवीर नाना छत्रे, [[उमाजी नाईक]], फुले यांचे सहकारी वाळवेकर आणि परांजपे हेदेखील लहुजी साळवे यांच्या आखाड्यात शिकले.