"हिंदू धर्म" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

'''हिंदू धर्म''' हा [[भारतीय उपखंड|भारतीय उपखंडातील]] हा सर्वात मोठा व महत्त्वाचा [[धर्म]] वा जीवनपद्धती होय.<ref name="trad">Hinduism is variously defined as a "religion", "set of religious beliefs and practices", "religious tradition" etc. For a discussion on the topic, see: "Establishing the boundaries" in Gavin Flood (2003), pp. 1-17. [[René Guénon]] in his'' Introduction to the Study of the Hindu Doctrines'' (1921 ed.), Sophia Perennis, ISBN 0-900588-74-8, proposes a definition of the term "religion" and a discussion of its relevance (or lack of) to Hindu doctrines (part II, chapter 4, p. 58).</ref>आजही सनातनी हिंदू माणसे स्वधर्माचा '''सनातन धर्म''' असा उल्लेख करतात. [[संस्कृत]] भाषेत याचा अर्थ “चिरंतन/कायमचा मार्ग” असा होतो.<ref name="san">The Concise Oxford Dictionary of World Religions. Ed. John Bowker. Oxford University Press, 2000; The modern use of the term can be traced to late 19th century [[Hindu reform movements]] (J. Zavos, ''Defending Hindu Tradition: Sanatana Dharma as a Symbol of Orthodoxy in Colonial India'', Religion (Academic Press), Volume 31, Number 2, April 2001, pp. 109-123; see also R. D. Baird, "[[Swami Bhaktivedant]]a and the Encounter with Religions," ''Modern Indian Responses to Religious Pluralism'', edited by Harold Coward, State University of New York Press, 1987); less literally also rendered "eternal way" (so {{स्रोत पुस्तक|nopp=true|लेखक=Harvey, Andrew|शीर्षक=Teachings of the Hindu Mystics|प्रकाशक=Shambhala|स्थान=Boulder|वर्ष=2001|पृष्ठे=xiii|आयएसबीएन=1-57062-449-6}}). See also [[René Guénon]], ''Introduction to the Study of the Hindu Doctrines'' (1921 ed.), Sophia Perennis, ISBN 0-900588-74-8, part III, chapter 5 "The Law of Manu", p. 146. On the meaning of the word "Dharma", see also [[René Guénon]], ''Studies in Hinduism'', Sophia Perennis, ISBN 0-900588-69-3, chapter 5, p. 45</ref> [[निरीश्वरवाद]], [[सर्वेश्वरवाद]], [[अनेकेश्वरवाद]], [[एकेश्वरवाद]], [[नास्तिकता]] – आदि सर्व रूपे या धर्मात एकत्रितपणे दिसतात. जगभरात साधारणपणे १ अब्ज हिंदू अनुयायी आहेत.<br />

===वैदिकांच्यावैदिकांचे तत्त्वज्ञान, मूर्तिपूजा आणि, निरीश्वरवादी मते व स्वातंत्र्य ===

ब्रिटिशपूर्व काळातील भारतातील न्यायव्यवस्थान्यायव्यवस्थेत राजाचा न्याय अंतिम असला तरी तो मुख्यत्वे परंपरांवर अवलंबून जातपंचायतींच्या अधीन असे. ब्रिटिशोत्तर काळात कायद्याचे राज्य चालवू इच्छिणाऱ्या न्याय व्यवस्थेला स्थानिक संस्कृतीस अनुसरून कायद्यांची आवश्यकता भासल्यानंतर भारतात राज्यकर्त्यांनी कमीतकमी वापरल्या गेलेल्या वैदिकांच्या स्मृतींना पुन्हा उजाळा दिला. ब्रिटिश काळात मॅक्समुल्लर आदी पाश्चात्यपाश्चात्त्य तत्त्ववेत्त्यांनी वेदांतील आर्य या शब्दाचा संबंध मध्ययुरोपी आर्य समुदायाशी लावतानाच संस्कृत व युरोपीय भाषांत साम्य शोधण्याचे प्रयत्‍न केले व वैदिक लोक आणि त्यांचा धर्म पाळणारे हिंदू आणि तसल्या जीवन पद्धतीच्या आधाराने जगणारे स्वतःला उच्चवर्णीय समजणारे लोक भारताच्या बाहेरून आले असावेत असा सिद्धान्त मांडण्याचा प्रयत्‍न केला. परंतु अलीकडील आधुनिक जनुकीय चाचण्यांमध्ये सर्व भारतीय एकाच वंशाचे असून हा सिद्धान्त विज्ञानाच्या कसोट्यांवर टिकत नाही असे आढळून आले आहे.(संदर्भ हवा!)