"लंडन" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

लंडन हे अर्थ, कला आणि उद्योग या क्षेत्रांमध्ये जगातील एक प्रमुख शहर आहे. [[न्यू यॉर्कन्यूयॉर्क शहर]] व [[टोकियो]]सोबत लंडन हे जगातील सर्वात शक्तिशाली आर्थिक केंद्र मानले जाते.<ref name="Global Financial Centres 9">{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.zyen.com/GFCI/GFCI%209.pdf |शीर्षक=Global Financial Centres 9 |publisher=[[Z/Yen]] |year=2011}}</ref><ref name="forbes.com">{{स्रोत बातमी|दुवा=http://www.forbes.com/2008/07/15/economic-growth-gdp-biz-cx_jz_0715powercities.html |शीर्षक="World's Most Economically Powerful Cities". |work=Forbes |date=15 July 2008 |accessdate=3 October 2010| archiveurl = http://www.webcitation.org/5yo0LhcwS | archivedate = 19 May 2011| मृतदुवा=no}}</ref><ref name="Mastercard">{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.mastercard.com/us/company/en/insights/pdfs/2008/MCWW_WCoC-Report_2008.pdf|शीर्षक=Worldwide Centres of Commerce Index 2008|publisher=Mastercard}}</ref>. तसेच [[युरोप]]ातील सर्वात मोठे अर्थव्यवस्था असलेले शहर हा मान देखील लंडनकडेच जातो.<ref name="Global city GDP rankings 2008-2025">{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.ukmediacentre.pwc.com/Media-Library/Global-city-GDP-rankings-2008-2025-61a.aspx |शीर्षक=Global city GDP rankings 2008–2025|publisher=PricewaterhouseCoopers|accessdate=16 November 2010| archiveurl = http://www.webcitation.org/5yo0M2ast | archivedate = 19 May 2011| मृतदुवा=no}}</ref> जगातील सर्वाधिक आंतरराष्ट्रीय पर्यटक लंडनमध्ये येतात<ref name=EuromonitorCityRanking>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://blog.euromonitor.com/2011/01/euromonitor-internationals-top-city-destinations-ranking.html|शीर्षक=Euromonitor International's Top City Destination Ranking (2011 update)|publisher=Euromonitor International|date=6 January 2011|accessdate=8 August 2011| archiveurl = http://www.webcitation.org/60mPgRtfi | archivedate = 8 August 2011| मृतदुवा=no}}</ref> तसेच [[लंडन हीथ्रो विमानतळ]] हा आंतरराष्ट्रीय प्रवासी वाहतूकीसाठी जगातील सर्वात मोठा विमानतळ आहे.<ref name=wsj230211>{{स्रोत बातमी|दुवा=http://online.wsj.com/article/BT-CO-20110223-710213.html|शीर्षक=Delta Expects New Slots To Foster Growth At Heathrow Airport|accessdate=7 March 2011|work=The Wall Street Journal| date=23 February 2011| archiveurl = http://www.webcitation.org/5yo0OE2ky | archivedate = 19 May 2011| मृतदुवा=no}}</ref>. [[२०१२ उन्हाळी ऑलिंपिक|२०१२ सालच्या ऑलिंपिक स्पर्धा]] लंडनमध्ये भरवल्या गेल्या. ह्या स्पर्धांचे तिसर्‍यांदा आयोजन करणारे लंडन हे जगातील एकमेव शहर आहे.

== इतिहास ==ok

== वाहतुकवाहतूक व्यवस्था ==

लंडन शहर इंग्लंड व जगातील इतर शहरांसोबत हवाई, [[रेल्वे]] व रस्तेमार्गांनी जोडले गेले आहे. [[हिलिंग्डन]] ह्या बरोमध्ये स्थित असलेला [[लंडन हीथ्रो विमानतळ]] हा युनायटेड किंग्डममधील सर्वात मोठा व आंतरराष्ट्रीय प्रवासी वाहतूकीच्या दृष्टीने जगातील सर्वात वर्दळीचा [[विमानतळ]] आहे. [[गॅट्विक विमानतळ]] हा येथील दुसरा एक महत्त्वाचा विमानतळ आहे. [[युरोस्टार]] ही [[चॅनल टनेल]]मधून धावणारी [[दृतगतीद्रुतगती रेल्वे]]सेवा लंडनला [[पॅरिस]] व [[ब्रसेल्सब्रुसेल्स]] शहरांसोबतशहरांशी जोडते. लंडन शहरात एकूण १८ लांब पल्ल्याची गाड्यांची एकूण १८ [[रेल्वे स्थानक]]े आहेत. ज्यांद्वारेत्यांद्वारे ब्रिटनमधील सर्व लहानमोठ्या शहरांचा रेल्वे प्रवास सुलभपणे शक्य होतो.

शहरी वाहतुकीसाठी [[लंडन अंडरग्राउंडअंडरग्राऊंड]] ही जगातील सर्वात जुनी व दुसरी सर्वाधिक लांबीची शहरी भुयारी रेल्वे सेवा कार्यरत आहे. २७० स्थानके जोडणार्‍याजोडणाऱ्या ह्या रेल्वेचा वापर दररोज ३० लाख प्रवासी करतात. जगातील सर्वोत्तम शहरी वाहतूक असलेले शहर हा खिताब लंडनला मिळाला आहे.<ref name=london_126>{{Cite document |दुवा=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/england/london/5294790.stm |publisher=BBC News | location = London |accessdate=<!---2008-06-07---> |शीर्षक=London voted best for transport |date=29 August 2006 |ref=harv }} {{WebCite|दुवा=http://www.webcitation.org/5yoJyCec1|date =19 May 2011}}</ref>

पश्चिमात्य [[शास्त्रीय संगीत|शास्त्रीय]] व [[रॉक संगीत]]ाच्या इतिहासात लंडनला मानाचे स्थान आहे. अनेक ऐतिहासिक संगीत विद्यालये व संस्था लंडन शहरात स्थित आहेत. लंडन [[सिंफनी]] [[ऑर्केस्ट्रा]] हा नावाजलेला संगीतचमू लंडनच्या बार्बिकन सेंटरमध्ये भरतो. [[बीटल्स]], [[द रोलिंग स्टोन्स]], [[पिंक फ्लॉइड]], [[क्वीन (बँड)|क्वीन]] हे जगातील सर्वात लोकप्रिय बँड लंडनमध्येच स्थापण्यात आले. तसेच [[एल्टन जॉन]], [[डेव्हिड बोवी]], [[जॉर्ज मायकल]], [[एमी वाइनहाउसवाइनहाऊस]] इत्यादी प्रसिद्ध गायक व संगीतकार लंडनचे रहिवासी आहेतहोते.

== प्रसारमाध्यमे ==

उच्च शिक्षणाचे लंडन हे उच्च शिक्षणासाठीचे जगातील एक महत्वाचेमहत्त्वाचे केंद्र आहे. लंडन महानगरामध्ये एकूण ४३ (युरोपात सर्वाधिक) [[विद्यापीठ]]े कार्यरत आहेत. २००८ साली ४.१२ लाख विद्यार्थी लंडनमधील विद्यापीठांमध्ये शिक्षण घेत होते. १.२५ लाख विद्यार्थीसंख्याविद्यार्थिसंख्या असलेला [[लंडन विद्यापीठ]] हा युरोपातील सर्वात मोठा विद्यापीठसमूह आहे. लंडन विद्यापीठामध्ये १९ स्वतंत्र उप-विद्यापीठे व १२ संशोधन संस्था आहेत. अनेक अहवालांनुसार, [[युनिव्हर्सिटी कॉलेज लंडन]], [[इंपिरियलइंपीरियल कॉलेज लंडन]], [[लंडन स्कूल ऑफ इकॉनॉमिक्स]], [[लंडन व्यापार विद्यालय]] इत्यादी शैक्षणिक संस्था अनेक अहवालांमध्येया जगातील सर्वोत्कृष्ट संस्था असल्याचे आढळूनसिद्ध आलेझाले आहे.

[[चित्र:Lord's Pavilion.jpg|left|thumb|[[लॉर्ड्सलॉर्ड्‌स मैदान, लंडन|लॉर्ड्सलॉर्ड्‌स क्रिकेट मैदान]]]]

[[रग्बी]], [[क्रिकेट]] व [[टेनिस]] हे येथील इतर लोकप्रिय खेळ आहेत. [[लॉर्ड्सलॉर्ड्‌स मैदान, लंडन|लॉर्ड्सलॉर्ड्‌स]] व [[ओव्हल मैदान, लंडन|ओव्हल]] ही क्रिकेट जगतातील दोन ऐतिहासिक व प्रतिष्ठेची मैदाने लंडन शहरातच स्थितशहरात आहेत. चार [[ग्रँड स्लॅम (टेनिस)|ग्रँड स्लॅम]]मधील सर्वात मानाची मानली जाणारी [[विंबल्डन टेनिस स्पर्धा]] दरवर्षी जून-जुलै दरम्यान लंडनच्या [[विंबल्डन]] ह्या उपनगरात खेळवलीखेळली जाते.

* {{Flagicon|United States}} [[न्यू यॉर्कन्यूयॉर्क शहर]]<ref>{{संकेतस्थळ स्रोत|दुवा=http://www.london.gov.uk/mayor/international/city_partnerships/docs/new_york_partnership_agreement.pdf|archiveurl=http://www.webcitation.org/5mxnSYQPt|archivedate=22 January 2010|शीर्षक=The New York City-London sister city partnership |last=Barfield|first=M|date=March 2001|format=PDF|publisher=Greater London Authority|accessdate=26 October 2009}}</ref>