"प्राचीन भारताची रूपरेषा" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
(चर्चा | योगदान)
(चर्चा | योगदान)
No edit summary
ओळ १:
खाली प्राचीन भारताच्या रूपरेषेसंदर्भात थोडक्यात माहिती दिली आहे:
 
प्राचीन भारत - पूर्व एेतिहासिक काळा पासूनकाळापासून, मध्यवर्ती भारताच्या सुरुवातीपर्यंतचा भारत. सहसाहा काळ साधारणपणे, गुप्त साम्राजाच्या अंतापर्यंत तो समजला जातो.
 
== प्राचीन भारताचा भूगोल ==
प्राचीन भारतात आजचे भारत, पाकिस्तान, अफगानणिस्तानअफगाणिस्तान (काही भाग), बांग्लादेश, नेपाळ, भूतान व ब्रह्मदेश या देशांचा समावेश होता.
 
== प्राचीन भारताचा सामान्य इतिहास ==
 
=== भारतीय इतिहासाचे कालावधीकरण ===
सविस्तर कालावधीकरण खालील प्रमाणे आहे :
* भारतीय पूर्व-इतिहास,सिंधु संस्कृतीचा काळ (१७५० ख्रिस्तापूर्वी)<br>
ओळ १४:
* 'दुसरे शहरीकरण' (६०० - २०० ख्रिस्तापूर्वी)
* शास्त्रीय काळ (२०० ख्रिस्तपूर्व - १२०० ख्रिस्तानंतर); जैन व बौद्ध धर्म. 'शास्त्रीय काळ' हा १०० ते १००० ख्रिस्तपूर्व आहे व तो 'शास्त्रीय हिंदु' धर्म फुलण्याच्या काळासोबत जुळतो. तसेच ह्या काळात, महायान - बौद्ध धर्माचा उदय व अस्त होतो.
* मायकल्समायकल्सच्या साठीमते हा काळ, ५०० शास्त्रीय - २०० शास्त्रीय : हा "संन्यासी सुधारणा" चा काळ आहे. तसेच २०० ख्रिस्तपूर्वी - ११०० ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर हा शास्त्रीय हिंदुहिंदू धर्माचा काळ आहे, कारण ह्या काळात वैदिक धर्माचे हिंदुहिंदू धर्मात रूपांतर होतंझाले.
* म्युएस हा बदलाचा काळ बराच मोठा म्हणून अोळखला जातोअोळखतो. तो ८०० ख्रिस्तपूर्वी - २०० ख्रिस्तपूर्वी या काळाला शास्त्रीय काळ म्हणतो. म्युएसच्यानुसार, हिंदु धर्माच्या काही ठळक गोष्टी, जसे कर्म, पुनर्जन्म, 'वैयक्तिक बोध व रूपांतर', ज्या वैदिक काळात नव्हत्या, त्या या काळात जन्माला आल्या.
* पूर्व शास्त्रीय काळ ( २०० ख्रिस्तपूर्वी - ३२० ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* "सुवर्ण काळ" (गुप्त साम्राज्य) (३२० - ६५० ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* नवशास्त्रीय काळ (६५० - १२०० ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* मध्यकाळ(१२०० - १५०० ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* पूर्व आधुनिक काळ (१५०० - १८५०)
* आधुनिक काळ (ब्रिटीशब्रिटिश राज व स्वातंत्र्य) (१८५० पासून)
 
=== भारतीय पूर्व इतिहास ===
== भारताचा पूर्वेतिहास ==
* नियतकालिक भारत
**भिर्रांना संस्कृती (७५७० - ६२०० ख्रिस्तपूर्वी)
Line ३६ ⟶ ३७:
*** उत्तर काळे वस्तुकाळ (७०० – २०० ख्रिस्तपूर्वी)
** भारतीय लोहकाळ राज्ये (७०० - ३०० ख्रिस्तपूर्वी)
** पांड्य साम्राज्य (६०० ख्रिस्तपूर्वी - १६५० ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* दुसरे शहरीकरण
 
* नंद साम्राज्य (ख्रिस्तपूर्वी ४२५–३२५ ख्रिस्तपूर्वी)
* मौर्य साम्राज्य (ख्रिस्तपूर्वी ३२१ - १८४ ख्रिस्तपूर्वी)
* संगम काळ (३०० ख्रिस्तपूर्वी - ३०० ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* पांड्य साम्राज्य (६०० ख्रिस्तपूर्वी -६०० ते १६५० ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* चेरा साम्राज्य (३०० ख्रिस्तपूर्वी -३०० ते ११०२ ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* चोल साम्राज्य (३०० ख्रिस्तपूर्वी - १२७९ ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* पल्लव साम्राज्य (२५० ख्रिस्तपूर्वी - ८०० ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* महा-मेघ-वाहन साम्राज्य (२५० ख्रिस्तपूर्वी - ५वे शतक ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* सातवाहन साम्राज्य (२३० ख्रिस्तपूर्वी - २२० ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* भारतीय - सायथी साम्राज्य(२०० ख्रिस्तपूर्वी - ४०० ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* कुनिंदा साम्राज्य (३रे शतक ख्रिस्तपूर्वी - ४थे शतक ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* शुंग साम्राज्य (१८५ - ७३ ख्रिस्तपूर्वी)
* भारतीय - ग्रीक साम्राज्य (१८० ख्रिस्तपूर्वी - १० ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
* कानवा साम्राज्य (७५ - २६ ख्रिस्तपूर्वी)
* कुशन साम्राज्य (३० - ३७५ ख्रिस्तनंतरख्रिस्तानंतर)
 
=== शास्त्रीय काळ ===