"विकिपीडिया:तटस्थ दृष्टीकोन" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
ओळ ९०:
याबाबतीत कोणताही नियम घालून देणे अवघड आहे, पण पुढील तत्त्वाचा उपयोग होऊ शकेल - एखाद्या विशिष्ट पानावर एका विशिष्ट गृहीतकाची चर्चा करणे योग्य नसेल आणि ते दुसर्‍या एखाद्या पानावर मांडणॆ अधिक योग्य असेल. तथापि, एक थोडका आणि फारसा डोळ्यात न येणारा उल्लेख योग्य असेल.
वादग्रस्त विषय
विकिपीडिया असे कित्येक विषय हाताळतो, ज्यांच्यावर जगात तसेच ज्ञानकोशाच्या संपादकांमध्ये तीव्र वादविवाद असतात. विकिपीडियाचा सर्वच विषयांबाबत निष्पक्षपाती दृष्टिकोण ठेवण्याचा प्रयत्न असतो, तरी अशा विषयांबाबत तो अधिक गरजेचा असतो.
अतिरेकी सिद्धांत आणि ढोंगी विज्ञान
ढोंगी वैज्ञानिक सिद्धांत त्यांच्या समर्थकांकडून विज्ञान म्हणून मांडले जातात, पण ते विज्ञानाच्या प्रमाणांमध्ये आणि निकषांमध्ये कमी पडतात. उलटपक्षी, वैज्ञानिक सहमति हा एखाद्या विषयाबाबतचा शास्त्रज्ञांमधील बहुमताचा दृष्टिकोण असतो. तेव्हां, आपण जेव्हां ढोंगी विज्ञानातील एखाद्या विषयाबद्दल बोलत असतो, तेव्हां आपण दोन परस्परविरोधी दृष्टिकोण समान असल्याप्रमाणे त्यांचे वर्णन करू नये. कधी कधी, एखाद्या लेखात त्यासंबंधातील ढोंगी वैज्ञानिक दृष्टिकोण लक्षणीय असू शकतो, पण तरी, त्यामुळे शास्त्रज्ञांमधील बहुसंख्यांचा जो दृष्टिकोण असेल, तो धूसर होऊ नये. ढोंगी वैज्ञानिक दृष्टिकोणाचा समावेश करतांना त्यांना अवाजवी वजन देऊ नये. ढोंगी वैज्ञानिक दृष्टिकोण स्पष्टपणॆ तसाच सांगितला पाहिजे. ढोंगी वैज्ञानिक दृष्टिकोणाबद्दल शास्त्रज्ञांची प्रतिक्रिया काय आहे, ते ठळकपणे मांडले पाहिजे. यामुळे विविध दृष्टिकोणांचे वर्णन न्याय्य पद्धतीने करायला मदत होते. हे इतर अतिरेकी विषयांना सुद्धा लागू होते, उदाहरणार्थ, ऐतिहासिक सुधारणावादासाठी पुरावा नसतो किंवा ते जाणूनबुजून पुराव्याकडे काणाडोळा करतात, जसे की पोप जॉन पॉल १ चा खून झाला, किंवा अपोलोचे चंद्रावर उतरणे हे खोटे होते असे म्हणणे.
एखादा विषय ढोंगी विज्ञानात मोडतो की नाही हे ठरविण्यासाठी विकिपीडियाने ढोंगी विज्ञानासाठीची मार्गदर्शक तत्त्वे घालून दिली आहेत.
धर्म
श्रद्धा आणि व्यवहार या विषयांवरील विकिपीडियातील लेखांमध्ये ज्या व्यक्ति कांही विशिष्ट श्रद्धा बाळगतात आणि त्यानुसार व्यवहार करतात, त्या तसे करण्यासाठी कशामुळे प्रवृत्त होतात याचाच फक्त समावेश न करता, अशा श्रद्धा आणि व्यवहार कसे विकसित झाले, याचा सुद्धा आढावा घेतला पाहिजे. इतिहास आणि धर्म यावरील विकिपीडियातील लेख धर्मग्रंथांमधून संदर्भ घेतात, तसेच आधुनिक पुरातत्त्व, ऐतिहासिक आणि वैज्ञानिक स्रोतांचा आधार घेतात.
==Bias==
| |||