"बादामी" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
खूणपताका: संदर्भ क्षेत्रात बदल.
ओळ २:
[[File:Badami town.jpg|thumb|Badami town]]
 
'''बादामी''', पूर्वी '''वाटापी''' म्हणून ओळखले जाणारे, कर्नाटकातील बागलकोट जिल्ह्यात याच नावाने तालुक्याचे मुख्यालय आहे. हे त्याच्या रॉक कट स्ट्रक्चरल मंदिरे प्रसिद्ध आहे. हे अगास्ट्य तलावाच्या सभोवताल असलेल्या एका रक्तरंजित, लाल वाळूच्या खडकांवर वसलेले आहे.बादामीला हेरिटेज सिटी म्हणून निवड केली आहे HRIDAY - भारत सरकारच्या हेरिटेज सिटी डेव्हलपमेंट आणि अग्रिम योजना.
 
[[File:Badami-chalukya-empire-map.svg|thumb|Badami-chalukya-empire-map]]
ओळ १८:
पौराणिक कथा
 
पुराणांमध्ये असे म्हटले आहे की दुष्ट आसरा वतापी ऋषी अगाथाद्वारे मारला गेला आणि या भागाला वतापी आणि अगस्ती तीर्थ असे संबोधले जाते. [[रामायण]] मध्ये, विंध्य पर्वत दक्षिणेकडील उतारांवर, दंडका जंगल मध्ये राहतात म्हणून आगमैया आणि लोपमुद्र वर्णन आहेत. राम अशक्य करू शकता कोण म्हणून अगस्ती म्हणून [[स्तुती]] करतात त्याला ऋषी म्हणून संबोधले जाते ज्याने त्यांची भुते वातपी व इल्वाळा यांना मारून टाकण्यासाठी 9 हजार माणसे उद्धट व नष्ट केली होती.
 
महाभारतमध्ये ऋषी अगस्तीचे वर्णन महाकाव्य आणि ऋणात्मक संवेदनांसह ऋषी म्हणून केले आहे. पुरुष मारण्यासाठी, [[असुर]] वतापी एक शेळी व त्याचा भाऊ बनण्यासाठी वापरला जातो, तर इवाला त्याला पकडेल. त्यानंतर, पोटातील पोटापुढे स्मरणशक्ती आणि पीडित तरुणीच्या हत्येतून आत शिरून वाटेपी बाहेर पडतील. जेव्हा आगस्थे येता, इव्वाला पुन्हा बकरीची देतो जेवण मिळताच ते लगेच वाटीपीला ठार करतात व वातपीला स्वत:ला वेळ देण्यास वेळ देत नाहीत. आगस्थ, महाभारतच्या प्रख्यात, रामायणाप्रमाणेच वैतापी आणि इवलावाला यासारख्याच पौराणिक पद्धतीने भुते घातली आहेत.
 
==राज्ये==
ओळ २८:
==शिलालेख==
 
बादामीमध्ये आठ [[शिलालेख]] आहेत, त्यापैकी काही शिलालेख महत्वाचे आहेत जुन्या [[कन्नड]] स्क्रिप्टचे पहिले संस्कृत शिलालेख डोंगराच्या टेकडीवर ५४३ सीई, पुलकेशीन पहिला (वल्लभेश्वर) पासून, दुसरा ५७८ सीई, गुंफाच्या गुहेत मंगलाधातील कन्नड भाषा व स्क्रिप्ट आणि तिसरी आहे कापपे अरहरहट्टा रेकॉर्ड, सर्वात आधी उपलब्ध कन्नड कविता ट्रिपी (तीन ओळी) मीटरमध्ये. भुतानाथा मंदिराच्या जवळ एक अक्षर शिलालेख आहे. १२ व्या शतकातील जैन रॉक-कटच्या मंदिरमध्ये तीर्थंकर आदिनाथाला समर्पित शिलालेख आहे.
 
==तालुका==
ओळ ७१:
==संस्कृती==
 
मुख्य भाषा कन्नड आहे. स्थानिक लोकसंख्या [[पारंपरिक]] [[भारतीय]] [[सुती]] पोशाख वापरतो.
 
==भूगोल==
 
बादामी १५.९२° N ७५.६८°E येथे स्थित आहे.येथे सरासरी उंची ५८६ मीटर (१९२२फूट) आहे. हे दोन खडकाळ टेकडीच्या मध्यभागी असलेल्या एका खडकाच्या मुहाने येथे स्थित आहे आणि अग्नि तीर्थ जलाशयावर तीन बाजूंनी वेढलेले आहे. शहराचे एकूण क्षेत्र १०.३ [[चौरस]] [[किलोमीटर]] आहे.
 
हे बागलकोट पासून ३० कि.मी. अंतरावर बीजापूर पासून १२८ कि.मी., बीजापुर ते १२८ कि.मी., हुबळीपासून १३२ कि.मी. अंतरावर असलेल्या आयहोलपासून ४६ किलोमीटर अंतरावर आणि ५८९ किलोमीटर बंगलोरपासून राज्य [[राजधानी]] आहे.
 
==हवामान==
 
[[उन्हाळा]] - मार्च ते जून
 
[[वसंत]] - जानेवारी ते मार्च
 
[[पावसाळा]] - जुलै ते ऑक्टोबर
 
[[हिवाळी]] - नोव्हेंबर ते जानेवारी
 
उन्हाळ्यात किमान [[तापमान]] २३ अंश ते ४५ अंश आणि हिवाळ्यात १५ ते २९ अंश असावे. क्षेत्रफळ ५० मी. सेंटीमीटर आहे. नोव्हेंबर आणि मार्चच्या दरम्यान कमी आर्द्र हंगामात भेट देण्याचा सर्वोत्तम वेळ आहे.
 
हवामानाने दक्षिण भारतातील माकडांना ते सुरक्षित आश्रयस्थान बनवले आहे. [[पर्यटक]] सहसा चंद्राकडे झुंडी देतात
 
==संदर्भ==
 
https://en.wikipedia.org/wiki/Badami
"https://mr.wikipedia.org/wiki/बादामी" पासून हुडकले