"भुवनेश्वर" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
Abhijitsathe (चर्चा | योगदान) छोNo edit summary |
Pooja Jadhav (चर्चा | योगदान) No edit summary |
||
ओळ ३९:
अनेक सहस्त्रकांचा इतिहास असलेल्या भुवनेश्वरचा उल्लेख सर्वप्रथम [[कलिंगचे युद्ध|कलिंगच्या युद्धामध्ये]] आढळतो. इ.स.पूर्व दुसऱ्या शतकामध्ये खारवेलने शिशुपालगड येथे आपली राजधानी वसवली. सातव्या शतकात कलिंग साम्राज्याची राजधानी भुवनेश्वर येथेच होती. २०११ साली भुवनेश्वरची लोकसंख्या ८.४३ लाख इतकी होती. माहिती तंत्रज्ञान उद्योगाचे व शैक्षणिक संस्थांचे नवे केंद्र बनलेले भुवनेश्वर भारतामधील झपाट्याने प्रगती करणाऱ्या शहरांपैकी एक आहे.
==इतिहास==
१९४८ मध्ये आधुनिक भुवनेश्वर शहराचा पाया घातला गेला, तरीही शहराच्या आणि आसपासच्या भागाकडे १ इतिहास शतकापूर्वी किंवा पूर्वीचे इतिहास आहे.
धौली, भुवनेश्वरजवळील कलिंगा युद्ध (c.२६२-२६१ BCE) ची जागा होती, ज्यामध्ये मौर्य सम्राट अशोकाने कलिंगावर आक्रमण केले व त्यास कब्जा केला. मौर्य सम्राट अशोक हे २७२-२३६ ई.पू. मधील कालखंडातील एक सर्वात प्रभावी आज्ञेपैकी एक आधुनिक शहराच्या नैऋत्येकडे ८ कि.मी. (५ मैल) रॉकमध्ये कोरलेले आहे. मौर्य साम्राज्य कमी झाल्यानंतर हा परिसर महामेघववाह राजघराण्याचा होता, ज्याचे सर्वात प्रसिद्ध राज्य खारवले होते. त्यांचे हाथीगुंफा शिलालेख भुवनेश्वरजवळ उदयगिरी आणि खंडागिरी गुंफे येथे आहे. त्यानंतर सातवाहन, गुप्तस, मथरास आणि शैलओभभोव यांच्यासह अनेक राजवंशांनी या भागावर राज्य केले.
[[File:Sisupalagada Bhubaneswar.jpg|left|thumb|]]
७ व्या शतकात, सोमावमशी किंवा केशरी राजवंशाने या भागात आपला राज्य स्थापन केला आणि अनेक मंदिरे बांधली. केशार्यांनंतर, पूर्व गंगास कलिंगा क्षेत्रावर १४ व्या शतकापर्यंत राज्य करीत असे. त्यांचे राजधानी कलिंगनगर सध्याच्या भुवनेश्वर जिल्ह्यात स्थित होते. त्यांच्या नंतर, भोई वंशांचे मुकुंददेव - मराठा समाजातील शेवटच्या हिंदू शासकांनी या परिसरात अनेक धार्मिक इमारती विकसित केल्या. भुवनेश्वर मधील बहुतेक जुने मंदिरे ८ व्या ते १२ व्या शतकांदरम्यान शैव प्रभावाखाली करण्यात आली. अनंत वासुदेव मंदिर हे शहरातील विष्णूचे एकमेव प्राचीन मंदिर आहे. १५६८ मध्ये, अफगाण वंशाच्या Karrani राजवंश क्षेत्राचे नियंत्रण मिळवली. त्यांच्या कारकिर्दीदरम्यान, बहुतेक मंदिरे आणि इतर रचना नष्ट झाल्या होत्या किंवा खराब होते.
==वाहतूक==
| |||