"महाराष्ट्र दिन" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
No edit summary
खूणपताका: मोबाईल संपादन मोबाईल वेब संपादन
No edit summary
खूणपताका: मोबाईल संपादन मोबाईल वेब संपादन
ओळ ३:
१ मे हा दिवस [[आंतरराष्ट्रीय कामगार दिन]] म्हणूनही ओळखला जातो.
 
==महाराष्ट्र दिनाचीदिनाचा कहाणीइतिहास==
{{कॉपीपेस्ट | लेखातील मजकूर / विभागातील मजकूर | दुवा =[http://www.lokmat.com/storypage.php?catid=1&newsid=12336385 लोकमत.कॉम] | दिनांक =१२/०९/२०१६}}
 
२१ नोव्हेंबर [[इ.स.१९५६]] च्या
तारखेची ती संध्याकाळ होती. सकाळपासून
दिवशी फ्लोरा फाउंटनच्या परिसरात तणावाचे
वातावरण होते. कारण राज्य पुनर्रचना आयोगाने
महाराष्ट्राला [[मुंबई]] देण्याचे नाकारले होतेत्यामुळे मराठी माणसे चिडली होती. सर्वत्र छोट्यामोठ्या सभांमधून या निर्णयाचा निषेध होत होता. या
संगठनामुळे कामगारांचा एक विशाल मोर्चा सरकारचा निषेध करण्यासाठी फ्लोरा फाऊंटनासमोरील चौकात येण्याचे नियोजन झाले.
मराठी बाण्याची मुंबई या अन्यायाने खवळून
 
उठली होती. सर्वत्र छोट्यामोठ्या सभांमधून
त्यानंतर प्रचंड जनसमुदाय, एका बाजूने चर्चगेट
त्याचा जळजळीत निषेध होत होता.
याचा संघटित परिणाम म्हणून
कामगारांचा एक विशाल मोर्चा,
तेव्हाच्या विवेकशून्य सरकारचा निषेध
करण्यासाठी फ्लोरा फाऊंटनासमोरील चौकात
येणार होता.
दुपार टळल्यानंतर, म्हणजे मुंबईतल्या शंभर-
सव्वाशे कापडगिरण्यांमधील,
कामगारांची चारची पहिली पाळी संपल्यानंतर
गिरणगावातून मोर्चा निघेल, असा अंदाज
होता. पण त्याला छेद देत प्रचंड
जनसमुदाय,एका बाजूने चर्चगेट
स्थानकाकडून व दुसऱ्या बाजूने बोरीबंदरकडून
गगनभेदी घोषणा देत, फ्लोरा फाउंटनकडे जमला. मोर्चा पोलिसी ताकद वापरून उधळून लावण्यासाठी लाठीचार्ज करण्यात आला. मात्र अढळ सत्याग्रहीं मुळे पोलिसांचे हे प्रयत्न अयशस्वी झाले आणि पोलिसांना गोळीबाराचा आदेश मुंबई राज्याचे तत्कालीन मुख्यमंत्री [[मोरारजी देसाई]] यांच्याद्वारे देण्यात आला. गोळीबारात झाला आणि संयुक्त महाराष्ट्राच्या लढ्यात १०५ आंदोलक हुतात्मे
गगनभेदी घोषणा देत,फ्लोरा फाउंटनकडे जमू
झाले.
लागला. हा मोर्चा पोलिसी ताकद वापरून
 
उधळला जाईल, असा अंदाज होताच. कारण
या हुतात्म्यांच्या बलिदानापुढे व मराठी माणसाच्या आंदोलनामुळे सरकारने नमते घेऊन १ मे, इ.स. १९६० रोजी मुंबईसह संयुक्त महाराष्ट्राची स्थापना केली. त्यानंतर इ.स. १९६५मध्ये त्या जागी हुतात्मा स्मारकाची उभारणी करण्यात आली.
फोर्ट भागात जमाव
===हुतात्म्यांची नावे===
आणि सभाबंदी जारी केली होती. सर्व
कार्यालयांतील
महिला कर्मचाऱ्यांना घरी पाठविले होते.
जमावबंदीचा भंग करून, मुंबईकर
फ्लोरा फाउंटनाच्या चौकात
सत्याग्रहासाठी ठाण मांडून बसले होते.
त्यानंतर थोड्या वेळातच विपरीत घडले.
सत्याग्रहींना उधळून लावण्यासाठी लाठीमार
करण्यात आला. मात्र, तरीही ते चौकातून
हटत नाहीत म्हटल्यावर
पोलिसांना गोळीबाराचा आदेश देण्यात आला.
मुंबई राज्याचे तत्कालीन
मुख्यमंत्री मोरारजी देसाई यांचे
"दिसताक्षणी गोळ्या" घालण्याचे
पोलिसांना आदेश होते.
प्रेक्षणीय फ्लोरा फाउंटनाच्या कारंज्यातील
पाण्यासारख्याच शांततापूर्ण आंदोलन
करणाऱ्या निदर्शकांच्या रक्ताच्या चिळकांड्या काळ्याभोर
रस्त्यावर उडू लागल्या.
संयुक्त महाराष्ट्राच्या लढ्यात जानेवारी,
इ.स. १९५७ पर्यंत जे १०५ आंदोलक हुतात्मे
झाले, त्या मालिकेची ही सुरुवात होती.
या सर्व हुतात्म्यांच्या बलिदानापुढे व
मराठी माणसाच्या आंदोलनामुळे
सरकारला नमते घेऊन १ मे, इ.स. १९६०
रोजी मुंबईसह संयुक्त
महाराष्ट्राची स्थापना करावी लागली.
त्यानंतर इ.स. १९६५मध्ये
त्या जागी हुतात्मा स्मारकाची उभारणी झाली.
हुतात्म्यांची नावे
२१ नोव्हेंबर इ. स. १९५५ चे हुतात्मे
१] सिताराम बनाजी पवार