५७,२९९
संपादने
(दुवे, बांधणी) |
छोNo edit summary |
||
'''संतसाहित्य कथासंदर्भकोश''' हा प्रा. माधव नारायण आचार्य यांनी तयार केलेला एक कोश आहे. [[ज्ञानेश्वर|ज्ञानेश्वरांपासून]] [[समर्थ रामदास स्वामी|रामदासांपर्यंतच्या]] पाच संतांच्या वेचक वाङ्मयात ग्रथित झालेल्या कथासंदर्भांची उकल करणारा हा कोश आहे. आचार्य यांनी [[रामायण]], [[महाभारत]], [[भागवत पुराण|भागवत]], कथाकल्पतरू, [[नवनाथ भक्तिसार (ग्रंथ)|नवनाथ भक्तिसार]], विविध लोककथा इत्यादींचा धांडोळा घेऊन
उदाहरणार्थ, नामदेवांच्या अभंगांत विदुराच्या कण्या, द्रौपदी वस्त्रहरण, श्रीकृष्णावतार, पूतनावध असे जे उल्लेख आले आहेत,. त्यासंबंधीच्या कथांची उकल कोशामध्ये केली आहे.
[[शिव|शिवाचे]] वेगवेगळे संदर्भ ज्ञानेश्वरीत येतात. त्या संदर्भांशी संबंधित अशा कथा, भागवताच्या तसेच पुराणाच्या आधारे आचार्य यांनी सांगितल्या आहेत. भरताच्या नाट्यशास्त्राच्या चौथ्या अध्यायात [[तांडव]] आणि [[लास्य]] या दोन नृत्यप्रकारांचा उल्लेख येतो. त्यांचेही अर्थनिरूपण या कोशात आले आहे.
[[एकनाथी भागवत]] या ग्रंथात पुराणांत आणि भागवतात येणार्या अनेक कथा आहेत. अनेकविध व्यक्तींच्या स्वभावधर्मानुसार त्यांच्या आयुष्यात घडलेल्या निरनिराळ्या प्रसंगांचे महत्त्व स्पष्ट होईल अशा प्रकारे आचार्य यांनी वेगवेगळी कथारहस्ये या कोशात उलगडून दाखविली आहेत.
|
संपादने