"कार्ल फ्रीदरिश गाउस" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
इतर भाषांचे विलिनीकरण (थेट विकिडाटा)
No edit summary
खूणपताका: तासाभरात संदर्भाशिवाय १ पेक्षा अधिक संपादने ? संदर्भ हवा
ओळ ५:
| चित्र_रुंदी =
| चित्र_शीर्षक = [[ख्रिस्टियान आल्ब्रेख्त येन्सन]] याने रंगविलेले गाउसचे व्यक्तिचित्र
| पूर्ण_नाव = योहान्न कार्ल फ्रिदरीशफ्रिडरीश गाउस
| जन्म_दिनांक = [[एप्रिल ३०]], [[इ.स. १७७७|१७७७]]
| जन्म_स्थान = [[ब्राउनश्वाइग]], [[जर्मनी]]
ओळ १९:
| प्रशिक्षण_संस्था = [[हेल्मस्टेट विद्यापीठ]]
| डॉक्टरेट_मार्गदर्शक = [[योहान फ्रिदरिश फाफ]]
| डॉक्टोरल_विद्यार्थी = [[फ्रिदरिश बेसेल]]</br>[[ख्रिस्टोफ गुडेरमान]]</br>[[ख्रिस्टियान लुडविग गेर्लिंग]]</br>[[रिशार्ड डेडेकिंड]]</br>[[योहान एंक]]</br>[[योहान लिस्टिंग]]</br>[[गेओर्ग फ्रिदरिशफ्रिडरिश बेर्नहार्ड रीमान]]
| ख्याती = [[नंबर थिअरी]]</br>[[गॉशियन]]</br>[[मॅग्नेटिझम]]
| संशोधक_लघुरूप_वनस्पतिशास्त्र =
ओळ ३२:
}}
 
'''योहान्न कार्ल फ्रीदरीशफ्रीडरीश गाउस''' हा एक जर्मन गणितज्ञ आणि भौतिकशास्त्रज्ञ होता. गाउसनी गणिताच्या आणि भौतिकशास्त्राच्या अनेक शाखांमध्ये मोठ्या प्रमाणात भर घातली. Number theory, [[संख्याशास्त्र]] (Statistics), Analysis, Differential Geometry, Geodesy, Electrostatics, [[खगोलशास्त्र]], Optics अशा अनेक शाखांचा ह्यात समावेश आहे. गाउसला बऱ्याच वेळा "गणिताचा राजकुमार" असे संबोधले जाते तसेच "आत्तापर्यंतचा सर्वश्रेष्ठ गणितज्ञ" असे मानले जाते. शास्त्र आणि गणिताच्या विविध शाखांवर गाउसचा अतिशय मोठा प्रभाव आहे आणि त्याला इतिहासातील सर्वांत प्रभावशाली गणितज्ञांपैकी एक असेहीमानले मानण्यात येतेजाते.
 
== गणितातील योगदान==
{{DEFAULTSORT:गाउस,कार्ल फ्रीदरिश}}
गाउसने अंकगणितामधे समरुपतेची (Congruance) संकल्पना मांडली. त्यासाठी गाउसने तीन लहान समांतर् रेशा हे चिह्न वापरले. यामुळे गणितामधे केवळ संकल्पनाच नाही तर् चिह्नेही अतिशय् महत्वाची आहेत, हे पुन्हा एकदा सिद्ध झाले. गाउसने Disquisitiones Arithmeticae = अंकगणितामधील संशोधन हा ग्रंथ लिहीला. या ग्रंथामधे अंकगणितातील जुने सिद्धांत अतिशय काटेकोर नि सुसंबद्ध पद्धतीने लिहून काढले. अंकगणितामधे काही क्रांतिकरी संशोधन गाउसने या ग्रंथामधे मांडले. गाउसने वयाच्या १८व्या वर्षी "[[बीजगणिताचे मुलभूत् प्रमेय]]" सिद्ध केले. त्याने पुढे जाउन् आपल्य सिद्धतेमधील चुकही शोधली नि ती दुरुस्त करत, म्रुत्युपुर्वी त्याने त्याच्या अनेक सिद्धता दिल्या. गाउसने पहिल्यांदा कॉम्प्लेक्स नंबर पद्धतीच्या अस्तित्वाची सिद्ध्ता दिली. त्याने "[[नकाशे बनवणार्यांचा प्रश्न]]" = Map makers problem सोडवला. तो सोडवताना त्याने अतिशय सुंदर भुओमितिक संकल्पनांना जन्म दिला.
अयुक्लिडीयन भुमितीचा शोध लागल्यावर आपणासही ही कल्प्ना ठाऊक होती मात्र लोक भयास्तव आपण हे काम् कधी बाहेर आणले नाही असा गओप्यस्फोट गाउसने केला होता. यामुळे जरी वाद निर्माण झाला असला तरी आता हे सिद्ध झाले आहे की गाउस खरे बोलत होता. गाउसने भौतिकशास्त्र व अभियांत्रिकीतही काम केले. भौतिकशास्त्रातील स्थिरविद्युत = Electrostatics गाउसचा सिद्धांत अतिशय मुलभुत म्हणून प्रसिद्ध आहे. संख्याशास्त्रामधे त्याने "गाउसचा वक्राकार"= Gaussian curve ही संकल्पना मांडली. त्याने प्रकाशाचा नि भिंगांचाही अभ्यास केला.
 
{{DEFAULTSORT:गाउस,कार्ल फ्रीदरिशफ्रीडरिश}}
[[वर्ग:जर्मन खगोलशास्त्रज्ञ]]
[[वर्ग:जर्मन भौतिकशास्त्रज्ञ]]