"ह्युगो चावेझ" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
छो r2.7.3) (सांगकाम्याने वाढविले: ang:Hugo Chávez, pnb:ہیوگو شاویز, tk:Ugo Çawez
No edit summary
ओळ १:
'''ह्युगो रफायेल चावेझ फ्रियास''' ([[जुलै २८]], [[इ.स. १९५४]] - [[मार्च ५]], [[इ.स. २०१३]]) हे [[वेनेझुएला]]चे राष्ट्राध्यक्ष होते. १९९९ पासून राष्ट्रपती पदावर विराजमान झालेले चावेझ हे एक अत्यंत लोकप्रिय नेते आहेतहोते. 'क्रांतिकारी बोलिवरियन चळवळ- २००' या राजकिय आणि सामाजिक चळवळीतून १९९७ साली स्थापन झालेल्या 'पाचवी लोकशाही चळवळ' या राजकिय पक्षाचे चावेझ एक मुख्य नेते होते. २००७ मध्ये तो पक्ष 'वेनेझुएला संयुक्त समाजवादी पक्षात' विलीन झाला आणि त्या पक्षाच्या नेतेपदी विराजमान झाले. १९ व्या शतकातील वेनेझुएलातील लष्करी अधिकारी आणि स्वातंत्र्यासाठी झटलेल्या [[सिमॉन बोलिवर]] यांच्यापासून प्रेरणा घेऊन सुरू झालेली बोलिवरियन चळवळ आणि २१ व्या शतकातील समाजवाद यांची सांगड घालून अनेक सामाजिक सुधारणा त्यांनी देशभरात राबवल्या. या सुधारणांच्या अंतर्गत संविधानातल्या सुधारणा, नागरी प्रशासन संस्थांमध्ये जनतेचा सक्रिय सहभाग, अनेक महत्वाच्या व्यवसायांचे राष्ट्रियीकरण, स्वास्थ्य आणि शिक्षण विभागातील सुधारणा आणि गरिब जनतेचे सुधारलेले जीवनमान अशा गोष्टिंचा समावेश आहे. चावेझ हे लोकशाही समाजवादी विचारसरणीचाविचारसरणीचे व लॅटिन अमेरिकेच्या एकत्रीकरणाचाएकत्रीकरणाचे पुरस्कर्तापुरस्कर्ते आहेहोते.<ref>{{citeweb|first=Hugh|last=O'Shaughnessy|title=Venezuela's President Chavez wins hearts and minds in London|publisher=[[The Observer]] available at [[Taipei Times]]|url=http://www.taipeitimes.com/News/editorials/archives/2006/05/22/2003309508|date=[[2006-05-22]]|accessdate=2006-12-28 }}</ref> चावेझ [[जागतिकीकरण]], [[अमेरिकेची संयुक्त संस्थाने|अमेरिका]] व नवमुक्ततावादाचा निंदक आहे..<ref>[[Steve Ellner|Ellner, Steve]]. "The 'Radical' Thesis on Globalisation and the Case of Venezuela's Hugo Chavez" ''[[Latin American Perspectives]]'', Vol. 29, No. 6, Globalization and Globalism in Latin America and the Caribbean. (Nov., 2002), pp. 88-93. [http://links.jstor.org/sici?sici=0094-582X%28200211%2929%3A6%3C88%3AT%22TOGA%3E2.0.CO%3B2-9 Stable URL.]</ref>
सामान्य कष्टकरी कुटुंबात जन्मलेल्या चावेझ यांनी आपल्या कारकिर्दीची सुरूवात लष्करी अधिकारी म्हणून केली. वेनेझुएलामधील राजकिय अनास्थेला कंटाळून त्यांनी गुप्तपणे 'क्रांतिकारी बोलिवरियन चळवळ- २००' ची सुरूवात केली. ८० च्या दशकाच्या अखेरीस त्यांनी सरकार उलथवून लावण्याच्या प्रयत्नांना वेग दिला. १९९२ मध्ये [[कारलोस आन्द्रेस पेरेझ]] यांच्या नेतृत्वाखाली असलेले 'लोकशाही चळवळ' सरकार उलथवून लावण्याचा लष्करी कट त्यांनी आखला. पण हा कट अपयशी ठरला आणि त्यांची दोन वर्षांसाठी रवानगी तुरुंगात झाली. तुरुंगातून बाहेर आल्यावर त्यांनी समाजवादी विचारसरणीच्या 'पाचवी लोकशाही चळवळ' या राजकिय पक्षाची स्थापना केली आणि पुढे १९९८ मध्ये चावेझ वेनेझुएलाचे राष्ट्रपती म्हणून निवडून आले.
 
{{विस्तार}}