"ए.पी.जे. अब्दुल कलाम" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
छो cleanup |
|||
ओळ १:
{{माहितीचौकट शास्त्रज्ञ
| नाव = ए.पी.जे. अब्दुल कलाम
Line ३१ ⟶ ३०:
| तळटिपा =
}}
'''अबुल पाकीर ज़ैनुलाब्दीन अब्दुल कलाम''' (तमिळ: அவுல் பகீர் ஜைனுலாப்தீன் அப்துல் கலாம்) (जन्म ऑक्टोबर १५, १९३१, तमिळनाडू, भारत), ज्यांना डॉ. ए. पी. जे. अब्दुल कलाम ह्या नावाने ओळखले जाते, हे भारताचे अकरावे राष्ट्रपती (कार्यकाळ २००२ ते २००७) होते. आपल्या आगळ्या कार्यपद्धतिमुळे ते 'लोकांचे राष्ट्रपति' म्हणून लोकप्रिय झाले.
== शिक्षण ==▼
== कार्य ==▼
१९६३ मध्ये ते [[भारतीय अवकाश संशोधन संस्था|भारतीय अवकाश संशोधन संस्थेत]] ([[भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था|इस्त्रो]]) क्षेपणास्त्र विकासातील एसएलव्ही संशोधन मध्ये कार्य केले. '[[विक्रम साराभाई अवकाश केंद्र|विक्रम साराभाई अवकाश केंद्रा'चे]] ते प्रमुख झाले. [[इंदिरा गांधी]] पंतप्रधान असताना भारताने क्षेपणास्त्र विकासाचा एकात्मिक कार्यक्रम हाती घेतला त्या वेळी डॉ. कलाम पुन्हा [[डीआरडीओ]]मध्ये आले.
स्वदेशी बनावटीची क्षेपणास्त्रे तयार करण्याची त्यांची जिद्द तेव्हापासूनचीच आहे. १९६३ नंतर ते भारतीय अवकाश संशोधन संस्थेत (इस्त्रो) मध्ये दाखल झाले. सॅटेलाईट लॉंच व्हेईकल ३ या प्रकल्पाचे ते प्रमुख झाले. साराभाईनी भारतात विज्ञान तंत्रज्ञानाची आघाडी डॉ. कलाम यांनी सांभाळावी, असे वक्तव्य केले होते, ते पुढे त्यांनी सार्थ करून दाखविले. नंतर साराभाईंचेच नाव दिलेल्या 'विक्रम साराभाई अवकाश केंद्रा'चे ते प्रमुख झाले.
वैयक्तिक कामपेक्षा सांघिक कामगिरीवर त्यांचा भर असतो व सहकाऱ्यांमधील उत्तम गुणांचा देशाच्या वैज्ञानिक प्रगतीसाठी उपयोग करून घेण्याची कला त्यांच्यामध्ये आहे. क्षेपणास्त्र विकासकार्यामधील 'अग्नी' क्षेपणास्त्राच्या यशस्वी चाचणीमुळे डॉ. कलाम यांचे जगभरातून कौतुक झाले. पंतप्रधानांचे वैज्ञानिक सल्लागार म्हणून काम करतांना देशाच्या सुरक्षिततेच्या दृष्टीने त्यांनी अनेक प्रभावी धोरणांची आखणी केली. विज्ञानाचापरमभोक्ता असणारे डॉ. कलाम मनाने खुप संवेदनशील, साधे व सरळ आहेत. त्यांना रुदवीणा वाजण्याचा, मुलांशी गप्पा मारण्याचा छंद आहे. भारत सरकारने 'पद्मभुषण', 'पद्यविभुषण' व १९९८ मध्ये 'भारतरत्न' हा सर्वोच्च किताब देऊन त्यांचा सन्मान केला. डॉ. कलाम हे अविवाहित आहेत व पूर्ण शाकाहारी आहेत. येत्या वीस वर्षात विकसित भारताचे स्वप्न ते पाहतात. बालपण अथक परिश्रमांत व्यतित करून विद्येची अखंड साधना करीत खडतर आयुष्य जगून जगातील सर्वात मोठया लोकशाही राष्ट्राच्या राष्ट्रपतिपदी निवड झालेले डॉ. कलाम हे युवकांना सदैव प्रेरणा देणारे व्यक्तिमत्व आहे.
त्यांनी संरक्षण मंत्र्यांचे वैज्ञानिक सल्लागार, [[डीआरडीओ]] चे प्रमुख म्हणून त्यांनी अर्जुन हा एम.बी.टी.रणगाडा व लाइट काफॅंबॅं एअरक्राफट (एलसीए) यांच्या निर्मितीत महत्त्वाची भूमिका पार पाडली.
▲== शिक्षण ==
▲== कार्य ==
▲१९६३ मध्ये ते [[भारतीय अवकाश संशोधन संस्था|भारतीय अवकाश संशोधन संस्थेत]] ([[भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था|इस्त्रो]]) क्षेपणास्त्र विकासातील एसएलव्ही संशोधन मध्ये कार्य केले. '[[विक्रम साराभाई अवकाश केंद्र|विक्रम साराभाई अवकाश केंद्रा'चे]] ते प्रमुख झाले. [[इंदिरा गांधी]] पंतप्रधान असताना भारताने क्षेपणास्त्र विकासाचा एकात्मिक कार्यक्रम हाती घेतला त्या वेळी डॉ. कलाम पुन्हा [[डीआरडीओ]]मध्ये आले. त्यांनी संरक्षण मंत्र्यांचे वैज्ञानिक सल्लागार, [[डीआरडीओ]] चे प्रमुख म्हणून त्यांनी अर्जुन हा एम.बी.टी.रणगाडा व लाइट काफॅंबॅं एअरक्राफट (एलसीए) यांच्या निर्मितीत महत्त्वाची भूमिका पार पाडली.
== गौरव ==
भारत सरकारने '[[पद्मभूषण]]', '[[पद्मविभूषण]]' व १९९८ मध्ये '[[भारतरत्न]]' हा सर्वोच्च किताब देऊन त्यांचा सन्मान केला.
{| class="wikitable" style="font-size: 90%;" state="collapsed"▼
▲{| class="wikitable" style="font-size: 90%;"
|-
! Year of Award or Honor !! Name of Award or Honor !! Awarding Organization
Line ६० ⟶ ५५:
| २०१०
| [[डॉक्टर ऑफ इंजीनीरिंग]]
| [[वाटरलू विद्यापीठ]]<ref>{{cite web|
|-
| २००९
| [[हूवर पदक]]
| ASME Foundation, USA<ref>{{cite news|
|-
| २००९
| International von Kármán Wings Award
| [[California Institute of Technology]], U.S.A<ref>{{cite web|
|-
| २००८
| [[Doctor of Engineering]] ([[Honoris Causa]])
| [[Nanyang Technological University]], Singapore<ref>{{cite web|
|-
| २००७
| King Charles II Medal
| [[Royal Society]], U.K<ref>{{cite news |
|-
| २००७
| Honorary Doctorate of Science
| [[University of Wolverhampton]], U.K<ref>{{cite news|
|-
| २०००
| Ramanujan Award
| Alwars Research Centre, Chennai<ref name="iitm">{{cite web|
|-
| १९९८
| वीर सावरकर पुरस्कार
| भारत सरकार
|-
| १९९७
| [[Indira Gandhi Award for National Integration]]
| भारत सरकार
|-
| १९९७
| [[भारतरत्न]]
| भारत सरकार<ref name="mha.nic.in">{{cite web|
|-
| १९९०
| [[पद्मविभूषण]]
| भारत सरकार <ref name="Rediff26Nov">{{cite news |
|-
| १९९८१
Line १०९ ⟶ १०४:
== डॉ. ए. पी. जे. अब्दुल कलाम यांची कारकिर्द ==
* जन्म १५ ऑक्टोबर १९३१ रामेश्वर येथे.
* शिक्षण श्वात्र्झ हायस्कूल, रामनाथपुरम. पदवी, सेंट जोसेफ कॉलेज, तिरूची येथे पदविका (एरोनॉटिकल इंजिनियरींग)ं चेन्नई घेतली .
* १९५८ सिनियर सायंटिफिक असिस्टंट,
* १९६२ भारतीय अवकाश कार्यक्रमात सहभागी, बंगलोरस्थित च्या कार्यक्रमात एरोडायनॅमिक्स डिझाइन, फायबर रिईन्फोर्सड प्लास्टिक (
* १९६३ ते ७१ विक्रम साराभाई यांच्याबरोबर कार्यरत. सॅटेलाईट लॉंच व्हेईकल प्रोग्रॅम प्रमुख, विक्रम साराभाई स्पेस रिसर्च सेंटर, थिरूवंतपुरम(
* १९७८ ते ८६ प्रा. सतीश धवन यांच्याबरोबर कार्यरत.
* १९७९ संचालक श्र्ळद्यी ी ी उड्डाण कार्यक्रम
* १९७९ ते ८० थुंबा येथे एसएलव्ही-३ चे प्रोजेक्ट डायरेक्ट. (जुलै १९८० अवकाशात रोहिणी उपग्रह प्रक्षेपित)
* १९८१ पद्मभूषण.
*१९८५ त्रिशुल या अग्नीबाणाची निर्मिती.
* १९८८ पृथ्वी अग्नीबाणाची व रिसर्च सेंटर इमारतीची निर्मिती.
* १९८९ अग्नी या अग्नीबाणाची निर्मिती.
* १९९० आकाश व नाग या अग्नीबाणाची निर्मिती.
* १९९१ वैज्ञानिक सल्लागार, संरक्षण मंत्री डी. आर.डी. ओ. चे प्रमुख म्हणून त्यांनी अर्जुन हा एम. बी. टी.रणगाडा व लाइट काफॅंबॅं एअरक्राफट (एल. सी. ए.) यांच्या निर्मितीत महत्त्वाची भूमिका पार पाडली.
* १९९४ 'माय जर्नी ' हा कवितासंग्रह प्रकाशित.
* २५ नोव्हें. १९९८ भारतरत्न बहुमान प्राप्त.
* २००१ सेवेतून निवृत्त.
* २००२ भारताच्या राष्ट्रपती पदाचे उमेदवार.
{{क्रम
|यादी=[[:वर्ग:भारतीय राष्ट्रपती|भारतीय राष्ट्रपती]]
|