"जागतिक समन्वित वेळ" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
छोNo edit summary
छो r2.7.3) (सांगकाम्याने वाढविले: af, als, an, ar, ast, az, be, be-x-old, bg, bn, br, bs, ca, cs, cy, da, de, diq, el, eo, es, et, eu, fa, fi, fo, fr, frr, fur, fy, ga, gan, gl, gn, he, hi, hr, hsb, hu, hy, ia, id, ig...
ओळ २:
 
==जीएम् टीऐवजी यूटीसी का आले?==
लंडनमधील [[बिग बेन]] हे घड्याळ अत्यंत अचूक चालते. जवळच असलेल्या ग्रीनविच या वेधशाळेत सूर्य, तारे आदींच्या निरीक्षणातून पृथ्वीवरील घड्याळ्याची अचूक वेळ काढली जाई, आणि तिच्याप्रमाणे वेधशाळेतील क्रोनॉमीटर्स आणि अन्य घड्याळे जुळवून ठेवली जात. बिग बेन घड्याळ तीच वेळ दाखवते आहे की नाही याची दिवसातून अनेकदा तपासणी होत असे. ही सर्व घड्याळे यांत्रिक मशिनरीवर चालत. मशिनरीत काही बिघाड झाला तर पुढेमागे अचूक वेळ ठरविण्यास अडथळा होऊ शकला असता. त्यामुळे अचूक वेळ ठरविण्यास यंत्रांशिवाय दुसरे काही वापरणे गरजेचे होते.
 
पुढे असे लक्षात आले की, ’क्वार्ट्‌झ’ नावाच्या स्फटिकातली स्पंदने अत्यंत नियमित असतात. हा दगड नैसर्गिकरीत्या उत्पन्न झाला असल्याने लाखो वर्षांत त्याच्या स्पंदन वारंवरितेत सूक्ष्मातिसूक्ष्म बदलही होण्याची शक्यता नाही. या ’क्वार्ट्‌झ’च्या गुणाचा उपयोग करून हवी तितकी अचूक घड्याळे बनवली गेली. अशा अचूक घड्याळ्याने दाखविलेल्या अचूक वेळेला परमाण्विक वेळ म्हणतात. जी.एम्‌टीशी ही वेळ जुळवली की ती जागतिक वेळ होते. आणि पृथ्वीच्या भ्रमणकाळाबरोबर तिचा समन्वय साधला की ती '''जागतिक समन्वित वेळ''' होते. जागतिक वेळेत दर सहा महिन्यांनी एखाद्या सेकंदाची दुरुस्ती करून ती पृथ्वीच्या भ्रमणकाळाशी समन्वित केली जाते.
 
उदा. [[भारतीय प्रमाण वेळ]] यूटीसीच्या संदर्भात +५:३० आहे. याचा अर्थ जेव्हा भारतात दुपारचे ५:३० वाजतात, तेव्हा ग्रीनिचला दुपारचे बारा वाजलेले असतात.
ओळ १०:
 
==बाह्य दुवे==
* [http://www.cl.cam.ac.uk/~mgk25/time/zeitgesetz.en.html यूटीसीची व्याख्या]
* [http://hpiers.obspm.fr/eop-pc/earthor/utc/TAI-UTC_tab.html पृथ्वीची फिरण्याची गती]
 
[[वर्ग:प्रमाणवेळा]]
 
[[af:Gekoördineerde Universele Tyd]]
[[als:UTC]]
[[an:Tiempo Universal Coordinato]]
[[ar:توقيت عالمي منسق]]
[[ast:Tiempu Coordináu Universal]]
[[az:Ümumdünya vaxtı]]
[[be:Універсальны каардынаваны час]]
[[be-x-old:Унівэрсальны каардынаваны час]]
[[bg:Координирано универсално време]]
[[bn:স্থানাংকিত আন্তর্জাতিক সময়]]
[[br:UTC]]
[[bs:Koordinirano svjetsko vrijeme]]
[[ca:Temps universal coordinat]]
[[cs:Coordinated Universal Time]]
[[cy:UTC]]
[[da:UTC]]
[[de:Koordinierte Weltzeit]]
[[diq:UTC]]
[[el:Συγχρονισμένος Παγκόσμιος Χρόνος]]
[[en:Coordinated Universal Time]]
[[eo:UTC]]
[[es:Tiempo universal coordinado]]
[[et:UTC]]
[[eu:UTC]]
[[fa:ساعت هماهنگ جهانی]]
[[fi:Aikajärjestelmä#UTC]]
[[fo:UTC]]
[[fr:Temps universel coordonné]]
[[frr:UTC]]
[[fur:Timp coordenât universâl]]
[[fy:Koördinearre Wrâldtiid]]
[[ga:Am Uilíoch Comheagartha]]
[[gan:世界標準時間]]
[[gl:Tempo Universal Coordinado]]
[[gn:Ára pavẽ omohendava]]
[[he:זמן יקום מתואם]]
[[hi:समन्वित सार्वत्रिक समय]]
[[hr:Koordinirano svjetsko vrijeme]]
[[hsb:Koordinowany swětowy čas]]
[[hu:Egyezményes koordinált világidő]]
[[hy:Համաշխարհային կոորդինացված ժամանակ]]
[[ia:Universal tempore coordinate]]
[[id:Waktu Universal Terkoordinasi]]
[[ig:Coordinated Universal Time]]
[[ilo:Panagpapada ti Sangalubongan nga Oras]]
[[io:UTC]]
[[is:UTC]]
[[it:Tempo coordinato universale]]
[[ja:協定世界時]]
[[jv:Wektu Universal Kakoordinasi]]
[[ka:მსოფლიო კოორდინირებული დრო]]
[[kk:Дүниежүзілік үйлестірілген уақыт]]
[[ko:협정 세계시]]
[[ku:UTC]]
[[la:UTC]]
[[lb:Koordinéiert Weltzäit]]
[[li:UTC]]
[[lt:Pasaulinis koordinuotasis laikas]]
[[lv:Universālais koordinētais laiks]]
[[mk:Координирано универзално време]]
[[ml:അന്താരാഷ്ട്രസമയക്രമം]]
[[ms:Waktu Semesta Berkoordinat]]
[[nah:Tlatēcpānalli cemānāhuaccāhuitl]]
[[nds-nl:UTC]]
[[ne:समन्वित विश्व समय]]
[[nl:UTC]]
[[nn:UTC]]
[[no:UTC]]
[[nrm:UTC]]
[[oc:Temps Universal Coordenat]]
[[pl:Uniwersalny czas koordynowany]]
[[pt:Tempo Universal Coordenado]]
[[ro:Ora universală coordonată]]
[[ru:Всемирное координированное время]]
[[sah:UTC]]
[[scn:UTC]]
[[sco:Coordinatit Universal Time]]
[[sh:UTC]]
[[si:UTC]]
[[simple:Coordinated Universal Time]]
[[sk:Koordinovaný svetový čas]]
[[sl:Univerzalni koordinirani čas]]
[[sq:Coordinated Universal Time]]
[[sr:UTC]]
[[stq:UTC]]
[[su:UTC]]
[[sv:Koordinerad universell tid]]
[[sw:Muda sanifu wa dunia]]
[[ta:ஒருங்கிணைந்த அனைத்துலக நேரம்]]
[[tg:Вақти Ҳамоҳангсозии Ҷаҳонӣ]]
[[th:เวลาสากลเชิงพิกัด]]
[[tl:Pandaigdigang Batayan ng Oras]]
[[tr:Eşgüdümlü Evrensel Zaman]]
[[uk:Всесвітній координований час]]
[[ur:مُتناسق عالمی وقت]]
[[vec:Tenpo Coordenà Universałe]]
[[vep:UTC]]
[[vi:Giờ phối hợp quốc tế]]
[[yo:Ajọfọ̀nàkò Àsìkò Káríayé]]
[[zh:协调世界时]]
[[zh-min-nan:UTC]]
[[zh-yue:國際標準時間]]