'''याज्ञवल्क्य स्मृती''' हा एक [[हिंदू]] धर्मशास्त्रीय ग्रंथ आहे.<ref>{{स्रोत पुस्तक|url=https://books.google.co.in/books?id=u-2fZ8ehVLoC&pg=PA132&dq=%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%B5%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%AF+%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A5%83%E0%A4%A4%E0%A5%80&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjuvPKdtIfdAhWEtI8KHVlMBFUQ6AEIKDAA#v=onepage&q=%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%B5%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%AF%20%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A5%83%E0%A4%A4%E0%A5%80&f=false|title=Prachin Bharat Ka Itihas (Ancient India), Hindi Edition|last=V.D|first=Mahajan|publisher=S. Chand Publishing|isbn=9788121908795|language=hi}}</ref>
==काळ निर्धारण==
इसवी सनपूर्व पहिले शतक ते इसवी सनसनाच्या उत्तरतिसऱ्या शतकाचा तिसरे शतकउत्तरार्ध या काळाच्या दरम्यान ताह्या स्मृतीची रचना झाली असावी असे अभ्यासक मानतात.<ref name=":0">{{स्रोत पुस्तक|url=https://books.google.co.in/books?id=Wk4_ICH_g1EC&pg=PA69&dq=%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%B5%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%AF+%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A5%83%E0%A4%A4%E0%A5%80&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjuvPKdtIfdAhWEtI8KHVlMBFUQ6AEIODAD#v=onepage&q=%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%B5%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%AF%20%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A5%83%E0%A4%A4%E0%A5%80&f=false|title=Ancient Indian History and Civilization|last=Sen|first=Sailendra Nath|date=1999|publisher=New Age International|isbn=9788122411980|language=en}}</ref>
==वैशिष्ट्य==
मनुस्मृती या ग्रंथापेक्षा याज्ञवल्क्य स्मृतीमध्ये याज्ञवल्क्य या धर्मशास्त्रकाराने तुलनेने अधिक नेमकी मांडणी केली असल्याचे अभ्यासक नोंदवतात. काळाच्या दृष्टीने ही स्मृती मनु नंतरमनूनंतर निर्माण झाली असल्याने सामाजिक बदलांचे संदर्भ यात दिसून येतात. कायद्याच्या परिभाषेतील सुधारणाही या स्मृतीने नोंदविलेल्या दिसतात.<ref>{{स्रोत पुस्तक|url=https://books.google.co.in/books?id=kkkOAAAAQAAJ&pg=PA49&dq=%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%B5%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%AF+%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A5%83%E0%A4%A4%E0%A5%80&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiCo4vPtofdAhVLLI8KHecyAEs4ChDoAQgqMAE#v=onepage&q=%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E%E0%A4%B5%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%AF%20%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A5%83%E0%A4%A4%E0%A5%80&f=false|title=Outlines of an History of the Hindu Law of Partition, Inheritance, and Adoption, as Contained in the Original Sanskrit Treatises|last=Jolly|first=Julius|date=1885|publisher=Thacker, Spink and Company|language=en}}</ref> उदा. वारसा हक्कात विधवा स्त्रीला स्थान इइत्यादी.
तत्कालीन राजकीय, धार्मिक, सामाजिक व्यवस्थेमधेव्यवस्थांमधे सुसूत्रता आणण्यासाठी या आवश्यक नीति-नियम या स्मृतीमधेस्मृतीमध्ये सांगितले गेले आहेत.<ref name=":0" />