"भेंडवळ" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
(चर्चा | योगदान)
No edit summary
(चर्चा | योगदान)
No edit summary
ओळ ९:
==घटमांडणी आणि निष्कर्ष==
[[अक्षय्य तृतीया|अक्षय तृतीयेच्या]] दिवशी सूर्यास्तापूर्वी भेंडवळबाहेरील नरहरी वाघ यांच्या शेतात चंद्रभान महाराजांचा जयजयकार करीत घटाची आखणी करण्यात येते. सुमारे सात फ्हूट व्यासाचा गोलाकार घट तयार करण्यात येतो. घटाच्या मध्यभागी दोन फूट व्यासाचा खड्डा करून त्यामध्ये मातीची चार ढेकळे ठेवण्यात येतात. ही ठेवण्यात आलेली चार ढेकळे पावसाच्या चार महिन्यांचे प्रतीक मानण्यात येतात. त्यावर पाण्याने भरलेला करवा अर्थात मातीचे भांडे ठेवण्यात येते. करव्यावर वडा, भजे, करंजी, पुरी, सांडोळी, कुरडी, पापड, पानविडा, सुपारी आदी मांडतात. गहू, ज्वारी, तूर, उडीद, मूग, हरभरा, जवस, तीळ, भादली, बाजरी, तांदूळ, अंबाडी, सरकी, वाटाणा, मसूर, करडई यासह १८ प्रकारच्या धान्याची व खाद्य पदार्थांची प्रतीकात्मक मांडणी करण्यात येते. घटामध्ये ठेवलेली अंबाडी हे दैवत मानले जाते तर मसूर शत्रूचे प्रतीक आणि करडई संरक्षण व्यवस्था; सुपारी राजाचे, पानविडा राजाच्या गादीचे, पुरी पृथ्वीचे, सांडोळी-कुरडई चारा-पाण्याचे आणि करंजी अर्थव्यवस्थेचे प्रतीक म्हणून ओळखली जाते. दुसऱ्या दिवशी पहाटे यात झालेल्या बदलांचे सूक्ष्म निरीक्षण करून वाघ कुटुंबातील सदस्य येत्या वर्षभरातील हंगाम, पीक, पाऊस, अर्थव्यवस्था, संरक्षणव्यवस्था आणि राजकीय घडामोडींबाबत भाकीत वर्तवितात.
 
==गुढी पाडव्याची घटमांडणी==
गुढीपाडव्याच्या मुहूर्तावर मारूतीच्या पारावरही घट मांडणी करण्यात येते. त्यानंतर नऊ दिवस पुंजाजी महाराज बाजूच्या गावात भिक्षा मागून आपला निर्वाह करतात. गव्हाचे पीठ गोमूत्रात भिजवून त्याच्या पोळ्या लाटून नऊ दिवस सेवन करतात. या कालावधीत त्यांना जंगलातच राहावे लागते. या दोन्ही घट मांडणीचे निष्कर्ष जवळपास सारखेच असतात.
 
==सातळी गावातली घटमांडणी==
भेंडवळप्रमाणेच जळगाव-जामोद तालुक्यात सातळी गावात घट मांडणीवरून भविष्यवाणी कथन करण्याची इ.स. १७०० पसूनची जुनी परंपरा आहे. येथे भालतडक यांच्या घराण्यात अंदाज सांगण्याची परंपरा आहे. सातळीचे निष्कर्श भेंडवळशी मिळते जुळतेच निघाले आहेत.
 
 
पहा : [[सहदेव भाडळी]]
 
 
"https://mr.wikipedia.org/wiki/भेंडवळ" पासून हुडकले