"दहशतवाद" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
सिमि
(चर्चा | योगदान)
No edit summary
ओळ १:
[[वर्ग:दहशतवाद|*]]
दहशतवाद
== व्याख्या==
== अर्थ==
“राजकीय उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी समाजाच्या किंवा त्याच्या विशिष्टएखाद्या स्तरात भीती व दहशत निर्माण करण्याच्या उद्देशाने केलेली हिंसात्मक गुन्हेगारी म्हणजे दहशतवाद होय.”
 
जॉन क्रेटम ची [[व्याख्या]]
“आपल्या राजकीय मागण्या जबरदस्तीने मान्य करुन घेण्यासाठी विशिष्ट समूहात आत्यंतिक [[भीती]] निर्माण करण्याच्या हेतूने एखादी व्यक्ती किंवा गट यानी प्रस्थापित सत्तेच्या बाजूने किंवा विरोधात चालविलेला [[हिंसाचार]] किंवा निर्माण केलेला धाक म्हणजे दहशतवाद होय.
 
== स्वरुप ==
== स्वरूप ==
* संघटित, नियोजित, हिंसात्मक कृती.
* राजकीय हेतूने प्रेरित
* बळजबरी व धमक्या यांचा शस्त्रस्वरुपातशस्त्रस्वरूपात वापर
* लक्ष्य हे निवडक आणि निश्चित असते.
* [[लोकशाही]]विरोधी कृत्य, मानवीहक्कांचा भंग
* स्थानिक ते वैश्विक स्वरुपस्वरूप
 
== कारणे ==
===आंतरराष्ट्रीय कारणे===
* राजनैतिक मार्गाने उद्दिष्टे साध्य होत नाहीत म्हणून शत्रू राष्ट्रावर मात करण्यासाठी दहतवाद अंगीकारला जातो.
* [[मूलतत्वावादीमूलतत्त्ववादी]] व धार्मिक कट्टरवादी दशतवादाव्दारेदशतवादाद्वारे आपल्या उद्दिष्टांचा व धार्मिक तत्वांचातत्त्वांचा अंगीकार करुकरू इच्छितात.
* छोट्या राष्ट्रांना बड्या राष्ट्रांबरोबर युध्दयुद्ध करणे आर्थिकदृष्ट्या परवडत नसल्याने दहशतवादाचा मार्ग त्यांना सोईचा ठरतो.
* लष्करी सामर्थ्य वाढविण्यापेक्षा दहशतवादास पाठिंबा देणे सोपे असते. उदाहरणार्थ पाकिस्तान नेपाकिस्तानचा [[काश्मीर]]मध्ये पुरस्कृतचालू असलेला केलेलासरकारपुरस्कृत दहशतवाद.
* वाढते नागरिकिकरणनागरिकीकरण व शहरीकरण यामुळे संघर्षहोणारा वाढतोत्रास
 
===सामाजिक कारणे===
[[दारिद्र्य]],* [[बेकारी]]
* सामाजिक असुरक्षिततेची भावना
* सुसंवादाचा अभाव
दुसर्‍याविषयी* दुसर्‍याबद्दल संकुचित वृत्ती व स्पर्धात्मक भावना
 
===आर्थिक कारणे===
* [[दारिद्र्य]]
 
लुटारु* वृत्तीलुटारू वृत्ती व पैशाची हाव
आम्ली* अमली पदार्थाची तस्करी
* [[आर्थिक विषमता]] तसेच विकासातील विषमता
* काळा पैसा
 
===सामाजिक कारणे===
Line ४२ ⟶ ४४:
 
===तांत्रिक कारणे===
* अत्याधुनिक [[शस्त्रे]] व साधने यांची सहजी उपलब्धता
* आधुनिक [[दळणवळण सुविधा]] व प्रगत संदेशवहन सहज शक्य
 
===इतर कारणे===
* लोकशाही व्यवस्थेचा अभाव
* असहिष्णुता
* धार्मिक व वंशिक विद्वेष
 
लोकशाही व्यवस्थेचा अभाव
असहिष्णुता
धार्मिक व वंशिक विद्वेष
===दुष्परिणाम===
* दहशतवादामुळे सामाजिक तसेच राष्ट्राच्या सुरक्षिततेची भावना धोक्यात येते.
* संरक्षणावरील खर्च वाढून राष्ट्राच्या विकासाची गती मंद होते.
* दहशतवादी कारवायांमुळे राष्ट्राच्या संपत्तीचे अतोनात नुकसान होते.
* राष्ट्राच्या विकासाकडे दुर्लक्ष होते.
* दहशतवादाची शिकार झालेल्या लोकांची कुटुंबे उद्ध्वस्त होतात.
* अनेक लोकांना प्राण गमवावे लागतात.
* एकूण राष्ट्राची व शेवटी जागतिक सुरक्षितता भंग पावते.
 
=== उपाय ===
 
१. मानवतावादाचामानवतावादी तत्वज्ञानामुळेतत्त्वज्ञानामुळे जागतिक शांतता स्थापण्यासाठी प्रयत्नप्रयत्‍न करणे.
 
२. [[धार्मिक तेढ]] कमी करणे.
Line ६७ ⟶ ६९:
३. काळ्या पैशाच्या निर्मितीवर प्रतिबंधक उपाययोजना करणे.
 
४. दहशतवाद संपविण्यासाठी सर्व राष्ट्रांनी एकत्र समन्वयप्रयत्‍न करणे.
 
५. शस्त्रास्त्राचा खणखणाट अर्थपूर्ण राजकीय धोरणाला पर्याय ठरुठरू शकत नाही हे समजुतसमजूत आचरणात आणणे.
 
६. दशतवादाविरुध्ददशतवादाविरुद्ध कडक [[कायदे]] व नियम बनविणे व त्यांची कठोर अंमलबजावणी करणे.
 
७. दहशतवादास खतपाणी घालण्याच्या देशांतर्गत व्यवस्था नष्ट करणे.
Line ७९ ⟶ ८१:
=== दहशतवाद रोखण्यासाठी सरकारने केलेले कायदे ===
 
१. [[महाराष्ट्र स्थानबध्दतास्थानबद्धता प्रतिबंधक कायदा]] (१९७०)
 
२. [[राजकीय सुरक्षा कायदा]] (१९८०)
Line १०३ ⟶ १०५:
४. १३ सप्टेंबर २००८ – दिल्लीतील पाच बॉम्ब स्फोट
 
५. १३ फेब्रुवारी २०१० – पुण्यातील जर्मन बेकरीबेकरीतले बाँबस्फोट पुणे
 
६. १३ जुलै २०११ – दारददादद, झवेरी बाजार, अपेराऒपेरा हाऊस येथे बाँबस्फोट
 
=== भारतातील दहशतवादी संघटना ===
* [[नक्षलवादी संघटना]]
* सिमि
* ईन्डीयनइंडियन मुजाहिदीन
* उल्फा: युनायटेड लिबरेशन फ्रंट ऑफ आसाम
* नॅशल सोशालिस्ट कौन्सिल ऑफ नागालॅड
Line ११८ ⟶ १२०:
* अल्लू उम्मा – तमिळनाडू
* माओवादी कम्युनिस्ट सेंटर – बिहार
* जम्मुजम्मूकाश्मिर मधीलकाश्मीरमधील दहशतवादी संघटना
* लष्कर ए तोयबा
* मुस्लिम मुज्जाहिद्दिनमुजाहिद्दीन
* काश्मिरकाश्मीर जिहाद फोर्स
* इक्खान उल मुस्लिम
* मुजाहिद्दिनमुजाहिदीन जिहाद कौन्सिल
* जम्मुजम्मूकाश्मिरकाश्मीर लिबरेशन फ्रंट
* जम्मुजम्मूकाश्मिरकाश्मीर नॅशनल लिबरेशन आर्मी
* अल्‍अल मुज्जाहिद्दिनमुजाहिदीन फोर्स
* अस्‍अस जिहाद फोर्स
* अल्‍अल बदर
 
=== जागतिक दहशतवादी हल्ले व काही महत्त्वाच्या बाबी ===
Line १४० ⟶ १४२:
४) १९८४ साली पंतप्रधान श्रीमती इंदिरा गांधी यांची हत्या खलिस्तानवादी अतिरेक्यांनी केली
 
५) १९९१ साली स्व. [[राजीव गांधी]] यांची हत्या श्रीलंकेतील लिट्टे या संघटनेने केली
 
६) महाराष्ट्रातील [[गडचिरोली]] जिल्हा नक्षलवादी प्रभावाचा जिल्हा म्हणून ओळखला जातो
Line १५० ⟶ १५२:
९) १९९० च्या दशकात [[अफगाणिस्तान]]मध्ये [[तालिबान]] ही दहशतवादी राजवट सत्तेवर आली
 
१०) उत्तर व दक्षिण आर्यलँडच्या एकत्रीकरणासाठी आयरिश रिपब्लिकन आर्मी हिही दहशतवादी संघटना संघर्ष करते.
 
११) यासर अराफात यांची हे पॉलिस्टाईनपॅलेस्टाईन लिबरेशन आर्मी या दहशतवादी संघटनेचा प्रमुख आहे
 
१२) ओसामा बिन लादेनच्या संघटनेचे नाव ‘अल कायदा’ हे आहे
 
१३) १९७० च्या दशकात खलिस्तानच्या मागणिसाठीमागणीसाठी पंजाब राज्यात दहशतवादी चळवळ सुरुसुरू झाली
 
१४) २००१ च्या अमेरिकेतील हल्ल्यांमध्ये लष्कराच्याट्‌विन टॉवर्स आणिया इमारतींवर व लष्कराच्या पेंन्टागॉन या इमारतीवर हल्ले झाले
 
१५) दहशतवाद्यांचे कार्यक्षेत्र आंतर राष्ट्रियराष्ट्रीय स्वरुपाचेस्वरूपाचे आहे
 
१६) समाजात भीतियुक्त वातावरण निर्माण करणे हे दहशतवाद्यांचे ध्येय आहे.
Line १६६ ⟶ १६८:
१७) हितबुल मुजाह्हिद्दुन हरकत उल अन्सार, जैश ए मोहम्मद इत्यादी दहशतवादी संघटनांचे प्रमुख केंद्र असणारा देश [[पाकिस्तान]] आहे
 
१८) पंजाबमधील ऑपरेशन ब्ल्युब्लू स्टार ६ जुनजून १९८४
 
१९) पॅलेस्तीन मुक्ती आघाडी [[पश्चिम आशिया]]त कार्यरत आहे
Line १७२ ⟶ १७४:
२०) दहशतवाद हे एक प्रकारचे [[सुप्त युध्द]] आहे
 
२१) ISI ही दहशतवादी सरकारी संघटना पाकिस्तानमधील आहे
 
२२) १९७०१९७०च्या दशकपासुनदशकापासून जगात दहशतवादाने धुमाकुळ घातला आहे.
 
२३) १९७०१९७०च्या च्या दशकापासुनदशकापासून धार्मिक मुलतत्वावादीमुलतत्त्ववादी दहशतवाद्यांचा व्यापक प्रमाणात प्रसादप्रसार झाला आहे
 
२४) भारतातील प्रमुख नक्षलवादी गट ‘पीपल्स वॉर ग्रुप’ हा आहे.
"https://mr.wikipedia.org/wiki/दहशतवाद" पासून हुडकले