प्लॅनेरियन
प्लॅनेरिअन्स (ट्रायक्लॅड्स) हे टर्बेलेरिया वर्गाचे मुक्त-जिवंत सपाट किडे आहेत, [१] [२] ट्रायक्लाडिडा क्रमाने, ज्यात गोड्या पाण्यात, सागरी आणि स्थलीय अधिवासांमध्ये आढळणाऱ्या शेकडो प्रजातींचा समावेश आहे. [३] प्लॅनेरिअन्स तीन शाखा असलेल्या आतड्यांद्वारे दर्शविले जातात, ज्यामध्ये एकल अग्रभाग आणि दोन मागील शाखा समाविष्ट असतात. [३] त्यांचे शरीर निओब्लास्ट नावाच्या प्रौढ स्टेम पेशींनी भरलेले असते, ज्याचा वापर प्लॅनरियन शरीराच्या हरवलेल्या अवयवांना पुन्हा निर्माण करण्यासाठी करतात. [४] अनेक प्रजाती कोणत्याही हरवलेल्या अवयवाचे पुनरुत्पादन करण्यास सक्षम आहेत, ज्यामुळे पुनर्जन्म आणि स्टेम सेल बायोलॉजीच्या संशोधनात प्लॅनेरियन्स लोकप्रिय मॉडेल बनले आहेत. [५] अनेक प्रजातींचे जीनोम अनुक्रम उपलब्ध आहेत, जसे की आण्विक जीवशास्त्र विश्लेषणासाठी साधने आहेत. [५] [६]
ट्रायक्लाडिडा हा क्रम त्यांच्या फायलोजेनेटिक संबंधांनुसार तीन उपखंडांमध्ये विभागलेला आहे: मॅरिकोला, कॅव्हर्निकोला आणि कॉन्टिनेंटिकोला . पूर्वी, ट्रायक्लाडिडा त्यांच्या निवासस्थानानुसार विभागले गेले होते: मॅरिकोला (सागरी प्लॅनरियन); पालुडिकोला (गोड्या पाण्यातील प्लॅनेरियन); आणि टेरिकोला (जमीन प्लॅनरियन). [७]
प्लॅनेरियन्स व्हेंट्रल डर्मिसवर सिलिया मारून हालचाल करतात, ज्यामुळे त्यांना श्लेष्माच्या फिल्मवर सरकता येते. काही जण शरीराच्या पडद्यामध्ये तयार झालेल्या स्नायूंच्या आकुंचनाने संपूर्ण शरीराच्या झुबकेने देखील हलवू शकतात. [८]
ट्रायक्लाड्स जलकुंभ पारिस्थितिक तंत्रात महत्त्वाची भूमिका बजावतात आणि बऱ्याचदा बायो-इंडिकेटर म्हणून खूप महत्त्वाचे असतात. [९]
- ^ "Planarian (flatworm) – Britannica Online Encyclopedia". Encyclopædia Britannica, Inc. 2010-05-01 रोजी पाहिले."Planarian (flatworm) – Britannica Online Encyclopedia".
- ^ Campbell, Neil A.; Reece, Jane B. (2019). Biology. Benjamin Cummings. pp. 1230 pp. ISBN 978-0-8053-7146-8. More than one of
|authorlink=and|author-link=specified (सहाय्य)Campbell NA, Reece JB (2019). - ^ a b Empty citation (सहाय्य)Sluys, Ronald; Riutort, Marta (2018), Rink, Jochen C. (ed.), "Planarian Diversity and Phylogeny", Planarian Regeneration: Methods and Protocols, Methods in Molecular Biology, New York, NY: Springer, vol.
- ^ Vila-Farré, Miquel; Rozanski, Andrei; Ivanković, Mario; Cleland, James; Brand, Jeremias N.; Thalen, Felix; Grohme, Markus A.; von Kannen, Stephanie; Grosbusch, Alexandra L. (2023-10-19). "Evolutionary dynamics of whole-body regeneration across planarian flatworms". Nature Ecology & Evolution (इंग्रजी भाषेत): 1–17. doi:10.1038/s41559-023-02221-7. ISSN 2397-334X. PMC 10697840 Check
|pmc=value (सहाय्य). PMID 37857891 Check|pmid=value (सहाय्य).Vila-Farré, Miquel; Rozanski, Andrei; Ivanković, Mario; Cleland, James; Brand, Jeremias N.; Thalen, Felix; Grohme, Markus A.; von Kannen, Stephanie; Grosbusch, Alexandra L.; Vu, Hanh T.-K. - ^ a b Newmark PA, Sánchez Alvarado A (March 2002). "Not your father's planarian: a classic model enters the era of functional genomics". Nature Reviews. Genetics. 3 (3): 210–9. doi:10.1038/nrg759. PMID 11972158.Newmark PA, Sánchez Alvarado A (March 2002).
- ^ Rozanski, Andrei; Moon, HongKee; Brandl, Holger; Martín-Durán, José M; Grohme, Markus A; Hüttner, Katja; Bartscherer, Kerstin; Henry, Ian; Rink, Jochen C (2019-01-08). "PlanMine 3.0—improvements to a mineable resource of flatworm biology and biodiversity". Nucleic Acids Research (इंग्रजी भाषेत). 47 (D1): D812–D820. doi:10.1093/nar/gky1070. ISSN 0305-1048. PMC 6324014. PMID 30496475.Rozanski, Andrei; Moon, HongKee; Brandl, Holger; Martín-Durán, José M; Grohme, Markus A; Hüttner, Katja; Bartscherer, Kerstin; Henry, Ian; Rink, Jochen C (2019-01-08).
- ^ Hallez P. (1892).
- ^ Rompolas P, Patel-King RS, King SM (2009). Schmidtea mediterranea: a model system for analysis of motile cilia. Methods in Cell Biology. 93. pp. 81–98. doi:10.1016/S0091-679X(08)93004-1. ISBN 9780123813770. PMID 20409812.Rompolas P, Patel-King RS, King SM (2009).
- ^ Manenti R (2010). "– Effect of landscape features and water quality on Triclads inhabiting head waters: the example of Polycelis felina" (PDF). Revue Écologie Terre et Vie. 65 (2): 279–285. doi:10.3406/revec.2010.1533.Manenti R (2010).