कंचेभागुबेव क्रिया क्रम
(कंचेभागूबेव क्रिया क्रम या पानावरून पुनर्निर्देशित)
कंचेभागुबेव किंवा बॉडमास क्रिया क्रम हा गणित, गणितातील आकडेवारीचा तसेच संगणक आज्ञावली (computer programming)चा एक मूलभूत नियम आहे. यात कोणतेही गणितीय किंवा सांख्यिकीय पदावली सोडवण्यासाठी बेरीज-वजाबाकी, गुणाकार-भागाकारादी क्रियांचा विशिष्ट क्रम सांगितलेला आहे.
'कंचेभागुबेव' किंवा 'बॉडमास' हे एक लघुरूप असून त्याचा विस्तृत अर्थ पुढीलप्रमाणे आहे.
१) कं = कंस (Box)
२)चे =चाची चे. अर्थात वर्ग किंवा वर्गमूळ (Order)
३) भा = भागाकार (Division)
४) गु = गुणाकार (Multiplication)
५) बे = बेरीज (Addition)
६) व = वजाबाकी (Subtraction)
अर्थात कोणतीही गणितातील पदावली सोडवताना प्रथम कंसातील समीकरण सोडवावे. तद्नंतर वर्ग किंवा वर्गमूळ सोडवावे. तद्नंतर भागाकार-गुणाकार करावा आणि शेवटी बेरीज-वजाबाकी करावी.[१][२]
उदाहरण आणि विश्लेषण
संपादन- जर पदावली १+२×३+४ = ? अशी असेल तर, सर्वप्रथम २×३ सोडवावे.
- 𖡺 १+२×३+४ = १+६+४
- शेवटच्या पायरीत वरील बेरीज करून अंतिम उत्तर ११ येईल.
- थोडक्यात १+२×३+४ = ११[१]
- जर पदावली (१+२)×३+४ = ? अशी असेल तर, सर्वप्रथम (१+२) सोडवावे.
- 𖡺 (१+२)×३+४ = ३×३+४
- नंतर ३×३ सोडवावे
- 𖡺 (१+२)×३+४ = ९+४
- थोडक्यात, (१+२)×३+४ = १३[१]
- जर पदावली १+२+३२+४ = ? अशी असेल तर, सर्वप्रथम ३२ सोडवावे.
- 𖡺 १+२+३२+४ = १+२+९+४
- = १६
- थोडक्यात, १+२+३२+४ = १६[१]
संदर्भ
संपादन- ^ a b c d Weisstein, Eric W. "Precedence". mathworld.wolfram.com (इंग्रजी भाषेत). १० मे २०२१ रोजी पाहिले.
- ^ Stapel, Elizabeth. "The Order of Operations: PEMDAS". Purplemath (इंग्रजी भाषेत). १० मे २०२१ रोजी पाहिले.