"दशमान पद्धत" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

|संख्या||आधुनिक भारतियभारतीय||संस्क्रुतसंस्कृत

|१०|| दहा ||दशदशम्‌

|१,०००|| हजार ||सहस्रसहस्रम्‌

|१०,०००|| दहा हजार ||अयुतअयुतम्‌

|१,००,०००|| लाख ||लक्षलक्षम्‌

|१०,००,०००|| दहा लाख ||प्रयुतप्रयुतम्‌

|१,००,००,०००|| कोटिकोटी ||कोटिकोटिः

|१०^८|| दहा कोटिकोटी ||विर्बुदअर्बुदः

|१०^९|| अरबअब्ज ||पदमअब्जम्‌

|१०^१०|| दहा अरबखर्व ||खर्वखर्वः

|१०^११|| खरबनिखर्व ||निखर्वनिखर्वम्‌

|१०^१२|| दहा खरबमहपद्‌म ||महापद्ममहापद्मः

|१०^१३|| निशंकु ||संखाशंकुः

|१०^१४|| ---जलधी ||समुद्रजलधिः

|१०^१५|| पदमअन्त्य ||मध्यअन्त्यम्‌

|१०^१६|| ---मध्य ||अंत्यमध्यम्‌

|१०^१७|| संखपरार्ध ||पर्धपरार्धम्‌

अतिप्राचिनअतिप्राचीन भारतामधे गणित शास्त्रावर बरेच संशोधन झाले आहे. त्यावेळीत्यावेळापासून भारतीयांनी गणितासाठी वापरलेल्या चिन्हांना अंक असे म्हटले जाते. हेच अंक (१, २, ३, ४, ५, ६, ७, ८, ९, ०) सध्याच्या दशमान पद्धतीचे जनक आहेत. यातील दहावेदहाव्या चिन्ह/चिन्हाच्या(अंक (-०) याच्या शोधामुळे आपल्या दशमान पद्धतीला सुरुवात झाली.

या दहाव्या अंकास संस्क्रुतसंस्कृत भाषेत शून्य हे नाव आहे. ("ख", "गगन", "अकशआकाश", "नभ", "अनंत", "रीकामारिक्त", अशी अनेक नावे त्यावेळी वापरली जात.)

सुरुवातीला या (शून्य) अंकाची गरज भारतातअसल्याचे नोंदलीप्रथम गेलीभारतीय गणितज्ञांना जाणवले. साधारणत: ५००ADइसवी सन ५०० मध्ये "आर्यभट्ट" या [[भारतीय गणितज्ञ|भारतीय गणितज्ञाने]] दशमान पद्धतीचा वापर करण्यास सुरुवात केली. त्याने शून्य या अंकासठी "ख" या शब्दाचा वापर केला. ज्यालात्याला नंतर शून्य असे म्हटले गेले.