"जयंत्यांची यादी" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

एखाद्यापौराणिक थोरआणि व्यक्तींइतर मृत्यूपश्चातप्राचीन साजराग्रंथांत केल्याज्यांचे उल्लेख आहेत अशा, आणि पूर्वी होऊन गेलेल्या अन्य थोर जाणार्‍याव्यक्तींच्या जन्मदिवसास जयंती असे म्हणतात. पंचागांतील तिथीनुसार देवादिकांच्या आणि ऋषिमुनींच्या जयंत्या साजर्‍या करण्याची पद्धत भारतात पुर्वपरंपारपूर्वपरंपरेने आहे. एकोणिसाव्या शतका पासूनशतकापासून ग्रेगोरियन कालगणनेचा वापर जसा वाढत गेला तसा नव्या पिढ्यातीलपिढ्यांतील लोकांचे जन्म दिवसजन्मदिवस आणि जंयंत्याजयंत्या या भारतीय पंचागांपेक्षा ग्रेगोरियन कालगणनेकालगणनेनुसार नुसारपाळल्या साजर्‍या होऊजाऊ लागल्या. तरीसुद्धा, अजूनही जुन्या काळातील लोकांच्या जयंत्या या तिथी नुसारचतिथीनुसारच साजर्‍या केल्या जातातहोतात.{{संदर्भ हवा}}

पारंपारिकजयंतीच्या जयंतीचेउत्सवाची स्वरूपपारंपरिक अधीकतःप्रथा बहुशः धार्मिक आणि अथवा भक्तीभक्तिस्वरूपी मार्गाचे होतेअसते. भक्तीच्या नवविधा प्रकारात,प्रकारांतपैकी भक्तीएक मार्गातम्हणजे जयंत्या साजर्‍या कराव्यात असा स्पष्टकरणे, उल्लेखअसे समर्थ रामदासांच्यारामदास दासबोधातदासबोधाच्या चवथ्या दशकात श्रवणभक्ती संदर्भातील समासात आढळतोसांगतात. विसाव्या शतकापासून भारतात जशी राजकीय जागृतीस सुरवातसुरुवात झाली तसातसे लोकोत्तर स्त्री-पुरूषांच्यापुरुषांच्या जयंत्या या सामाजिक आणि राजकीय अभिसरणाचे माध्यम म्हणून सार्वजनिक कार्यक्रमाच्या पद्धतीनेरूपाने साजर्‍या होऊ लागल्या.यात यांत लोकमान्य टिळकांनी सुरूवातसार्वजनिकरीत्या केलेल्यासाजरी शिवजयंतीकरण्याची सार्वजनिकरित्यासुरुवात साजरी करण्याचेकेलेल्या शिवजयंतीचे उदाहरण ठळकपणे मांडण्या सारखेमांडण्यासारखे आहे.

* गणेश जयंती (माघ शुद्ध चतुर्थी)

* गांधी जयंती (२ ऑक्टोबर)

* टिळक जयंती (२३ जुलै)

* तुकडोजी महाराजतुकडोजीमहाराज जयंती

* रविदास जयंती (माघ पौर्णिमा)

* विवेकानंद जयंती (पौष कृष्ण सप्तमी)

* विश्वकर्मा जयंती (माघ शुद्ध त्रयोदशी)

* शाहू जयंती (२६ जून)

* शिवाजी जयंती (फाल्गुन कृष्ण तृतीया; १९ फेब्रुवारी)

* हनुमानसुभाष जयंती (२३ जानेवारी)

* हरगोविंदसिंह जयंती (ज्येष्ठ कृष्ण प्रतिपदा)