[[चित्र:Asoka Kaart.png|thumb|[[सम्राट अशोक]] (इ.स.पू. २६० – २१८) यांच्या शिलालेखांनुसार त्यांच्या काळातच बौद्ध धर्माचा प्रसार दूरपर्यंत झाला होता.]]
[[सम्राट अशोक]] (इ.स.पू. २६० – २१८) च्या शिलालेखानुसार, बौद्ध धर्माचा प्रसार त्याच्या काळात खूप दूरवर झाला होता. [[सत्य|सत्याचा]] आणि [[अहिंसा|अहिंसेचा]] मार्ग दाखवणारे तथागत बुद्ध दिव्य अध्यात्मिकआध्यात्मिक अवस्थांमधील विभूती मानले जातात. जगभरातील कोट्यवधी लोकांनी भगवान बुद्धांनी दिलेल्या [[अष्टांगिक मार्ग]] या आठ सिद्धांतांवरसिद्धान्तांवर विश्वास ठेवलेला आहे. भगवान बुद्धांच्या मते, [[धम्म]] जीवनाचीजीवनाचे पवित्रतापावित्र्य टिकवून ठेवण्यासाठी,व परिपूर्णता प्राप्त करण्यासाठी आणि [[निर्वाण]] प्राप्त करण्यासाठी [[तृष्णा]] सोडणे आवश्यक आहे. याशिवाय, भगवान बुद्धांनी सर्व [[संस्कार|संस्कारांना]] कायमचे वर्णनवर्ज्य केले आहे. भगवान बुद्धबुद्धंनी नैतिक संस्थेचा आधार म्हणून मानवाचे वर्णन केले आहे. भगवान बुद्धानुसारबुद्धांनुसार, धम्म म्हणजेच प्रत्येकासाठी ज्ञानाचे दरवाजे उघडणे आणि. त्यांनी असेही सांगितले की विद्वान असणे पुरेसे नाही. विद्वान म्हणजे जो आपल्या ज्ञानाच्या प्रकाशाने सर्वाना प्रकाशित करू शकतो. धम्म लोकांच्या जीवनाशी एकरूप करून,करतो. भगवान बुद्ध म्हणाले की करुणा शिलशील आणि मैत्री हे मानवात आवश्यक गुण आहेत. याव्यतिरिक्त, बुद्धांनीहीबुद्धांनी सामाजिक भेदभावभेदभावही नष्ट करण्याचा प्रयत्न केला,. असे सांगितले की कर्मांच्या आधारे, जन्माच्या आधारावर लोकांना त्यांचेलोकांचे मूल्यांकन करता कामा नये. जगभरात कोट्यवधी लोक भगवान बुद्ध यांनी दर्शविलेल्यादर्शविलेला मार्ग अनुसरून आपले जीवन सार्थक करत आहेत.
तथापि, गौतम बुद्ध स्वत:ला देव अथवा ईश्वराचा प्रेषित म्हणत नाहीतनसत.
==बुद्धांचे जीवन==
Line ९ ⟶ ११:
[[गौतम बुद्ध]] (इ.स.पू ५६३ - ४८३) काळात [[महाजनपदे]] ही प्रामुख्याने जगभरातून १६ विशाल साम्राज्य तसेच प्रजासत्ताक राज्यात विस्तारलेली होती. तो प्रदेश प्रामुख्याने इंडो-गंगाच्या सुपीक मैदानी प्रदेशात पसरलेला होता, तसेच प्राचीन भारतात दूरवर पसरलेली अनेक छोटी राज्य होती.
सिद्धार्थ गौतम बौद्ध धर्माचे ऐतिहासिक संस्थापक होते. सुरुवातीच्या स्त्रोतांवरूनस्रोतांवरून असे म्हटले आहे की त्यांचा जन्म लहानशा शाक्य प्रजासत्ताक राज्यामध्ये झाला, जो. आताहा प्राचीन [[नेपाळ]]मधील [[कोशल]] क्षेत्राचा भाग होता.<ref>Harvey, 2012, p. 14.</ref> म्हणून त्यांना 'शाक्यमुनी' म्हणूनही ओळखले जाते, ज्याचा शब्दश: अर्थ "शाक्य वंशांचा ऋषी" असा होय. शाक्य राज्य प्रजासत्ताक मुख्यालयांच्या शासनाखाली होते, आणि तथागत गौतम यांचा जन्म अशात झाला ज्यात ते स्वतःला [[ब्राह्मण|ब्राह्मणांशी]] बोलत असताना [[क्षत्रिय]] म्हणत.<ref>Harvey, 2012, p. 14.</ref>
==प्राथमिक बौद्ध धम्म==
Line १८ ⟶ २०:
==शुंग राजघराणे (इ.स.पू. २रे ते १ले शतक)==
==पुस्तके==
* बौद्ध धर्माचा इतिहास (डॉ. अशोक भोरजार, प्रभाकर गद्रे)
* विदर्भातील बुद्ध धम्माचा इतिहास (डॉ. प्रदीप मेश्राम)