"विष्णु नारायण भातखंडे" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
Content deleted Content added
रचना |
No edit summary |
||
ओळ ३९:
| संकेतस्थळ =
}}
'''विष्णू नारायण भातखंडे''' ([[ऑगस्ट १०]], [[इ.स. १८६०|१८६०]] - [[सप्टेंबर १९]], [[इ.स. १९३६|१९३६]]) हे [[हिंदुस्तानी शास्त्रीय संगीत|हिंदुस्तानी संगीताचे]] संशोधक, संगीतकार, गायक होते. त्यांनी हिंदुस्तानी शास्त्रीय संगीताच्या वर्गीकरणाची [[थाट|थाट पद्धत]]
== बालपण व शिक्षण ==
'''विष्णू नारायण भातखंडे''' यांचा जन्म [[ऑगस्ट १०]], [[इ.स. १८६०|१८६०]] रोजी [[जन्माष्टमी]] च्या दिवशी [[मुंबई]] येथील वाळकेश्वरात झाला. लहानपणापासूनच त्यांचे संगीतकलेवर विशेष प्रेम होते.वयाच्या दहाव्या-अकराव्या वर्षी ते उत्तम [[बासरी]] वाजवायचे. [[मराठी]] शाळेतील व हायस्कूलचे शिक्षण झाल्यानंतर भातखंडे यांनी एल्फिन्स्टन कॉलेजमध्ये बी.ए. चे शिक्षण घेतले. याच काळात त्यांनी
== जीवन व कार्य ==
इ.स. १८८५ साली ते कायद्याचे पदवीधर झाले व इ.स. १८८७ सालापासून वकिली करू लागले. पुढे काही काळ [[कराची|कराचीच्या]] न्यायालयात त्यांनी वकिली केली. भातखंडे यांनी त्यांच्या महाविद्यालयीन दिवसांत वल्लभदास नावाच्या सतारवादकाकडून [[सतार]] शिकायला आरंभ केला. पुढे रावजीबा नावाच्या [[ध्रुपद|ध्रुपदगायकाकडून]] ते गायकी शिकू लागले. गायकी व हिंदुस्तानी संगीताच्या इतर पैलूंबाबत त्यांना बेलबागकर, अली हुसेन खाँ, विलायत हुसेन खाँ यांचेही मार्गदर्शन लाभले.पत्नी व मुलीच्या निधनानंतर भातखंडे यांनी वकिली सोडून पूर्णपणे संगीताभ्यासाला वाहून घेतले. त्यांनी [[भरत|भरताच्या]] [[नाट्यशास्त्र|नाट्यशास्त्राचा]] आणि [[संगीत रत्नाकर]] या प्राचीन भारतीय संगीतविषयक
[[चित्र:Vishnu Narayan Bhatkhande विष्णू नारायण भातखंडे.jpg|इवलेसे|विष्णू नारायण भातखंडे यांच्या स्मरणार्थ भारतीय पोस्टाचे तिकिट]]
== निधन ==
उतारवयात भातखंडे [[पक्षाघात]] व मांडीच्या अस्थिभंगामुळे
==भातखंडे यांच्या स्मरणार्र्थ स्थापन झालेल्या संस्था==
* अल्मोडाचे भातखंडे संगीत महाविद्यालय
* जबलपूरचे भातखंडे संगीत महाविद्यालय
* डेहराडूनचे भातखण्डे हिंदुस्तानी संगीत महाविद्यालय
* लखनौचे भातखण्डे संगीत संस्थान विश्वविद्यालय
* विलासपूरचे भातखंडे संगीत महाविद्यालय
* वगैरे वगैरे.
{{हिंदुस्तानी संगीत}}
|