"हिराबाई पेडणेकर" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
छो संदर्भ जोडले.
खूणपताका: संदर्भ क्षेत्रात बदल. दृश्य संपादन
(चर्चा | योगदान)
No edit summary
ओळ १:
'''हिराबाई पॆडणेकर''' (जन्म :सावंतवाडी २२ नोव्हेंबर १८८६; मृत्यू : पालशेत-रत्नागिरी १८ ऑक्टोबर १९५१) {{संदर्भ हवा}} यांच्या घराण्यातच नृत्य, संगीत या कला होत्या. त्यांना चागले संस्कृत येत होते. त्या मराठीत उत्तम कविताही करीत. त्यांच्या कविता मनोरंजन या मासिकात प्रसिद्ध होत. त्यांचे संगीतातले अधिक शिक्षण [[भास्करबुवा बखले]] यांच्याकडे झाले.
 
गुर्जरशास्त्री यांच्याकडून हिराबाईंनी, संस्कृत नाट्यशास्त्र, आणि नाट्यवाङ्‌मय यांच्या सूक्ष्म अभ्यासासाठी मार्गदर्शन घेतले. [[गोविंद बल्लाळ देवल]] यांच्या प्रेरणेने त्यांना मराठी नाटकाची गोडी लागली. पुढे मराठी साहित्यिक [[राम गणेश गडकरी]], [[बालकवी]] ठोंबरे यांच्याशी त्यांचा परिचय झाला. त्यानंतर हिराबाई पेडणेकरांचा [[बळवंत पांडुरंग किर्लोस्कर|अण्णासाहेब किर्लोस्कर]] आणि [[बालगंधर्व]] यांच्यासारख्या नाट्यक्षेत्रातील मंडळींशी, आणि पुढे [[नानासाहेब फाटक]], [[श्रीपाद कृष्ण कोल्हटकर]] यांच्याशी घनिष्ट संबंध आला. या मंडळींकडून स्फूर्ती घेऊन हिराबाई पेडणेकर स्वतःच [[स्त्री नाटककार|नाटककार]] झाल्या.
 
त्यांची संगीत जयद्रथ-विडंबन (इ.स.१९०४)<ref name=":0">Gender, Culture, and Performance: Marathi Theatre and Cinema before Independence, ले. मीरा कोसंबी, रूटलेज प्रकाशन, जुलै २०१७.</ref> आणि संगीत दामिनी (प्रथम प्रयोग इ.स.१९०८, प्रकाशित इ.स. १९१२)<ref name=":0" /> ही नाटके रंगभूमीवर गाजली. त्यांनी लिहिलेल्या [[मीराबाई]]च्या आणि कवी जयदेवाची पत्नी यांच्यावरच्या दोनही नाटकांना फारशी प्रसिद्धी मिळाली नाही.
 
हिराबाई पेडणेकरांच्या जीवनावर [[वसंत कानेटकर |वसंत कानेटकरांनी]] 'कस्तुरीमृग' हे नाटक लिहिले होते.
 
==संगीतकार म्हणून कारकीर्द==
हिराबाईंनी श्री.कृ.कोल्हटकरांच्या 'प्रेमशोधन' (१९१०) या आणि गडकऱ्यांच्या 'पुण्यप्रभाव' (१९१६) या नाटकांना संगीत दिले होते.
 
== संदर्भ ==