"गंगाधर गाडगीळ" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added
(चर्चा | योगदान)
(चर्चा | योगदान)
No edit summary
ओळ ३१:
 
}}
'''गंगाधर गोपाळ गाडगीळ''' ([[ऑगस्ट २५]], [[इ.स. १९२३]] - [[सप्टेंबर १५]], [[इ.स. २००८]]) हे [[मराठी भाषा|मराठी]] लेखक, अर्थतज्ज्ञ व साहित्यसमीक्षक होते. मराठी साहित्यात कथा या साहित्यप्रकारातील त्यांच्या योगदानामुळे त्यांना 'नवकथेचे अध्वर्यू' असे संबोधले जाते.
 
==शिक्षण==
ओळ ३७:
 
==कारकीर्द==
एमए झाल्यानंतर दोन वर्षांनी गाडगीळ यांनी आपल्या प्राध्यापकीला सुरुवात केली. आरंभीच्या काळात सुरतच्या किकाभाई प्रेमचंद या महाविद्यालयात व नंतर मुंबईतील पोद्दार, सिडनहॅम आणि रुपारेल या महाविद्यालयांत त्यांनी प्राध्यापक म्हणून काम पाहिले. [[इ.स. १९६४]] ते [[इ.स. १९७१]] या काळात ते मुंबईच्या नरसी‘नरसी मोनजी कॉलेज ऑफ कॉमर्स ॲन्डअॅन्ड इकॉनॉमिक्सचेइकॉनॉमिक्स’चे प्राचार्य होते. [[इ.स. १९७१]] ते [[इ.स. १९७६]] या कालावधीत आपटे समूहाचे सल्लागार व त्यानंतर वालचंद उद्योगसमूहात आर्थिक सल्लागार ही पदे त्यांनी सांभाळली.
 
==साहित्यिक कारकीर्द==
ओळ ४७:
[[इ.स. १९५५]] मध्ये [[पंढरपूर]] येथे झालेल्या साहित्य संमेलनात कथाशाखेचे अध्यक्षपद त्यांनी भूषवले. पुढे [[इ.स. १९५७]] मध्ये रॉकफेलर फाउंडेशनची एक वर्षाची अभ्यासवृत्ती घेऊन ते हार्वर्ड आणि स्टॅनफोर्ड विद्यापीठात गेले. [[मध्यप्रदेश]] मधील [[रायपूर]] येथे [[इ.स. १९८१]] मध्ये भरलेल्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाचे ते अध्यक्ष होते. [[ऑक्टोबर १]] [[इ.स. १९८३]] रोजी [[मुंबई]]त झालेल्या मराठी विनोद साहित्य संमेलनाचे उद्‌घाटन गाडगीळांच्या हस्ते झाले होते.
 
'मुंबई मराठी साहित्य संघ' व 'मराठी साहित्य महामंडळ' या संस्थांचे अध्यक्ष तसेच साहित्य अकादमीच्या कार्यकारी मंडळावर सदस्य म्हणूनही त्यांनी काम पाहिले होते. [[मुंबई]]तील ग्राहक पंचायतीत सुमारे ३५ वर्षे त्यांचा सक्रिय सहभाग होता. याच ग्राहक पंचायतीचे ते २५ वर्षे अध्यक्ष देखील होते. एका बाजूला उद्योजक संस्थांचे सल्लागार तर दुसऱ्यादुसर्‍या बाजूला ग्राहक पंचायतीचे कार्यकर्ते या कामांचा त्यांनी उत्तम समन्वय साधलेला होता.
 
==साहित्य==
ओळ ५३:
 
===कथासंग्रह===
* आठवण
* [[उद्ध्वस्त विश्व]] ([[इ.स. १९५१]])
* ऊन्ह आणि पाऊस
* [[ओले उन्ह]] ([[इ.स. १९५७]])
* [[कडू आणि गोड]] ([[इ.स. १९४८]])
* कबूतरेकबुतरे (([[इ.स. १९५२]])
* [[काजवा]]
* [[खरं सांगायचं म्हणजे]] ([[इ.स. १९५४]])
* खाली उतरलेलं आकाश
* गाडगीळांच्या कथा
* गुणाकार
* जागृत देशाच्या ज्वलंत नवलकथा
* [[तलावातले चांदणे]] ([[इ.स. १९५४]])
* [[नव्या वाटा]] ([[इ.स. १९५०]])
* [[पाळणा]]
* [[बंडू (कथासंग्रह)|बंडू]]
* बंडू, जगू आणि खतरनाक अब्दुल्ला
* [[भिरभिरे]] ([[इ.स. १९५०]])
* [[वर्षा]] ([[इ.स. १९५६]])
* [[संसार]] ([[इ.स. १९५१]])
* Husbands and Pumpkins and Other Stories
 
===कादंबर्‍या===
* [[गंधर्वयुग]]
* [[दुर्दम्य]] (खंड १: [[इ.स. १९७०]] आणि खंड २: [[इ.स. १९७१]]) : [[लोकमान्य टिळक]]ांवरील कादंबरी
* [[प्रारंभ]] (इ.स. २००२)
* मन्वंतर ([[गोपाळ कृष्ण गोखले]] यांच्या जीवनावरील कादंबरी)
* [[लिलीचे फूल]] ([[इ.स. १९५५]])
 
Line ९१ ⟶ ९९:
===समीक्षा ग्रंथ===
* [[आजकालचे साहित्यिक]] ([[इ.स. १९८०]])
* गंगाधर गाडगीळ : व्यक्ती आणि सृष्टी (संपादिका [[प्रभा गणोरकर]])
* [[खडक आणि पाणी]] ([[इ.स. १९६०]])
* [[पाण्यावरची अक्षरे]] ([[इ.स. १९७९]])
Line ९७ ⟶ १०६:
==अन्य ललित वाङ्मय==
* अशा चतुर बायका
* अश्रूंचे झाले हिरे (बालसाहित्य)
* आठवणीच्या गंधरेखा (आत्मकथन)
* आम्ही आपले धडधोपट
* एका मुंगीचे महाभारत (आत्मचरित्र)
* एकेकीची कथा (संपादिका [[प्रभा गणोरकर]])
* गरुडाचा उतरला गर्व (बालसाहित्य)
* जगू आणि खतरनाक अब्दुल्ला
* निवडक गंगाधर गाडगीळ (संपादिका सुधा जोशी)
Line ११४ ⟶ १२५:
* बायको आणि डोंबलं
* बुगडी माझी सांडली गं
* भरारी (विश्वनाथ नारायण मंडलिक यांचे चरित्र)
* भरारी
* भोपळा
* माकड झाले राजा (बालसाहित्य)
* मुंबई आणि मुंबईकर
* मुंबईच्या नवलकथा