"देवराई" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

मात्र १९९२ च्या ‘वसुंधरा परिषदे‘नं निसर्ग वाचवा अशी हाक दिली. देवरायांना त्याचे देव पावले. जैव विविधता टिकवण्यासाठी, भारतीय उपखंडात दोन मर्मस्थळे ‘हॉट स्पॉट्‌स‘ म्हणून घोषित झाली. पैकी एक [[ईशान्य [[हिमालय]] आणि दुसरा [[पश्चिम घाट]]. दोन्हीही पर्जन्यवनांचे प्रदेश आहेत.

संपूर्ण भारतभरात वेगवगळ्या राज्यांत मिळून हजारो देवराया आढळतात. फक्त कोकणच्या रायगड, रत्‍नागिरी, व सिंधुदुर्ग या तीनदोनच जिल्ह्यांत मिळून सुमारे दोन२,५०० हजार देवराहट्याचीदेवरायांची नोंद केली गेली आहे. ह्यात्यापैकी तीन१६०० सिंधुदुर्गात तर उर्वरित रत्‍नागिरी जिल्ह्यात आहेत. ह्या जिल्ह्यांत सुमारे नवशे ते हजार वेगवेगळ्या वनस्पती आढळतात. त्यांपैकी शंभराहून जास्त दुर्मीळ आणि लुप्तप्राय वनस्पती आहेत. यांतील बर्‍याच देवरायांमध्ये आहेत. देवराहट्यांच्यादेवरायांच्या बाबतीत रत्‍नागिरी-सिंधुदुर्ग इतके समृद्ध आहेत की जवळ जवळ प्रत्येक गावात एक किंवा दोन देवराहट्यादेवराया आहेत. देवराई ही बहुधा देवळाभोवती असते. त्यामुळे तिथले अजस्र बुंध्याचे शेकडो वर्षे वयाचेष जुने वृक्ष, महाकाय वेली टिकून आहेत. तिथे आनंदाने विहरणारे माडगरुडासारखे पक्षी हे दवरायांचे खरे वैभव होय..

* जानवळे-पाटपन्हाळेच्या देवरायांत दासवनदासवण, कडूकवठकडू कवठ, अर्जुन, बेल असे वृक्ष मोठ्या प्रमाणावर आढळतात.